حال و هوای کریسمس دراصفهان/تصاویر

شرق‌شناسان و مورخان متفق‌القولند که ایرانیان نزدیک به چهار هزار سال است که شب یلدا- آخرین شب پاییز و آذرماه- را که درازترین و تاریک‌ترین شب در طول سال است تا سپیده دم بیدار مانده، در کنار یکدیگر خود را سرگرم کرده تا اندوه غیبت خورشید و تاریکی و نیز سردی هوا روحیه آنان را تضعیف نکند و با به روشنی گراییدن آسمان (حصول اطمینان از بازگشت خورشید در پی یک شب طولانی و سیاه که تولد تازه آن عنوان شده است) به رختخواب رفته و لختی بی‌آسوده‌اند.
پیشتر، ایرانیان (مردم سراسر ایران زمین) روز پس از شب یلدا (یکم دی‌ماه) را «خور روز» و «دیگان = دی گان» می‌خواندند و به استراحت می‌پرداختند و تعطیل عمومی بود. در این روز به‌طور عمده به این لحاظ از کار دست می‌کشیدند که نمی‌خواستند احیانا مرتکب بدی کردن شوند که میترائیسم ارتکاب هر کار بد، ولو کوچک را در روز تولد خورشید گناهی بزرگ می‌شمرد.
«هرمان هیرت» زبانشناس بزرگ آلمان که گرامر تطبیقی زبان‌های آریایی را نوشته است که پارسی از جمله این زبان‌هاست نظر داده که «دی» به معنای «روز» به این دلیل بر این ماه ایرانی گذارده شده که ماه تولد دوباره خورشید است. باید دانست که انگلیسی یک زبان گرمانیک (خانواده زبان‌های آلمانی) و از خانواده بزرگ‌تر زبان‌های آریایی (آرین) است. هرمان هیرت در آستانه «دی گان» به دنیا آمده بود و به زادروز خود که مصادف با تولد دوباره خورشید بود، مباهات بسیار می‌کرد.
فردوسی به استناد منابع خود، یلدا و «خور روز» را به هوشنگ از شاهان پیشدادی ایران ( کیانیان که از سیستان پارس برخاسته بودند) نسبت داده و در این زمینه از جمله گفته است:
که ما را ز دین بهی ننگ نیست
به گیتی، «به» از دین هوشنگ نیست
همه راه «داد» است و آیین مهر
..... نظر کردن اندر شمار سپهر
آداب شب یلدا در طول زمان تغییر نکرده و ایرانیان در این شب، باقیمانده میوه‌های انبار شده و خشکبار و تنقلات می‌خورند و دور هم گرد هیزم افروخته و بخاری روشن می‌نشینند تا سپیده دم بشارت شکست تاریکی و ظلمت و آمدن روشنایی و گرمی (در ایران باستان، از میان نرفتن و زنده بودن خورشید که بدون آن حیات نخواهد بود) را بدهند، زیرا که به زعم آنان در این شب، تاریکی و سیاهی در اوج خود است.
«خور روز (دی گان)، یکم دی‌ماه» در ایران باستان درعین حال روز برابری انسان‌ها بود. در این روز همگان از جمله شاه لباس ساده می‌پوشید تا یکسان به نظر آیند و کسی حق دستور دادن به دیگری را نداشت و کارها داوطلبانه انجام می‌گرفت، نه تحت امر. در این روز جنگ کردن و خونریزی، حتی کشتن گوسفند و مرغ هم ممنوع بود. این موضوع را نیروهای متخاصم ایرانیان می‌دانستند و در جبهه‌ها رعایت می‌کردند و خونریزی موقتا قطع می‌شد و بسیار دیده شده است که همین قطع موقت جنگ، به صلح طولانی و صفا انجامیده بود.واژه «یلدا» از دوران ساسانیان که متمایل به به‌کارگیری خط سریانی (الفبای از راست به چپ) شده بودند بکار رفته است. «یلدا » همان «میلاد» به معنای زایش، زادروز یا تولد است که از زبان سامی وارد پارسی شده است. باید دانست که هنوز در بسیاری از نقاط ایران مخصوصا در جنوب و جنوب خاوری برای نامیدن بلندترین شب سال، به‌جای شب یلدا از واژه مرکب شب چله (40 روز مانده به جشن سده- شب سیاه و سرد) استفاده می‌شود.
مراسم شب یلدا (شب چله) از طریق ایران به قلمرو رومیان راه یافت و جشن «ساتورن» خوانده می‌شد. جشن ساتورن پس از مسیحی شدن رومی‌ها هم اعتبار خود را از دست نداد و ادامه یافت که در همان نخستین سده آزاد شدن پیروی از مسیحیت در میان رومیان، با تصویب رییس وقت کلیسا، کریسمس (مراسم میلاد مسیح) را 25 دسامبر قراردادند که چهار روز و در سال‌های کبیسه سه روز پس از یلدا (شب 21 دسامبر) است و مفهوم هر دو واژه هم یکی است. از آن پس این دو میلاد تقریبا باهم برگزار می‌شده‌اند. آراستن سرو و کاج در کریسمس هم از ایران باستان اقتباس شده است زیراکه ایرانیان به این دو درخت مخصوصا سرو به چشم مظهر مقاومت در برابر تاریکی و سرما می‌نگریستند و در «خور روز» در برابر سرو می‌ایستادند و عهد می‌کردند که تا سال بعد یک نهال سرو دیگر کشت کنند.

البته هنر و فرهنگ فقط و فقط نزد ایرانیان است و بس. اگر یکم مطالعه فرهنگی داشته باشید متوجه این حقیقت خواهید بود که اکثر ملل جهان تقویم ملی خود را بر اساس تغییرات فصلی پایه نهاده و خدایان خود را نیز بر همان اساس پرستیده اند پس بحث در باب برتری فرهنگی ملتی بر ملت دیگر کاملا بی اساس و مزاحی بیش نیست.

خیلیا نمیدونن مسیحیت چیه سریع یه پلاک میندازن گردنشون میگن مسیحی شدیم رفتارهای رفیقامو دیدم که میگم

ببند بابا

بعد از انقلاب اکثر ارامنه به فکر مهاجرت از ایران هستند به طوری که حمعیتشون از یک درصد کل کشور در قبل از انقلاب به 2 دهم درصد رسیده