۱۰۴ مورد درگیری نظامی ایران و عراق قبل از شروع رسمی جنگ

در سال 1347 ، حزب بعث در عراق بقدرت رسيد و حسن‌البكر با يك كودتاي نظامي رياست جمهوري را بعهده گرفت . حزب بعث اصول سياست خارجي خود را بر دو محور قرار داد .

1-مبارزة براي آزادي عرب بويژه آزادي فلسطين و "خليج عربي"

2-حمايت از انقلاب عراق و تبديل بغداد به مركزي براي حمايت از جنبش‌هاي آزادي بخش در جهان عرب …

دولت بعثي عراق ، با اعلام چنين سياستي شمشيرش را عليه ايران از رو بست . عراق بدامان اتحاد جماهير شوروي لغزيد و با عقد قراردادهاي نظامي و سياسي به تجهيز ارتش خود اقدام نمود . ايران نيز متقابلاً به خريد سلاحهاي پيشرفته از آمريكا روي آورد .

خليج فارس دوران صلح مسلح را ميگذرانيد و دولت عراق كه در پي بهانه ميگشت در سال 1348 سفير ايران را به وزارت خارجه ‌اش احضار و به او اظهار داشت :‌

« … دولت عراق شط العرب را جزيي از قلمرو خود ميداند و از دولت ايران تقاضا دارد به كشتي‌هايي كه پرچم ايران را در شط العرب برافراشته‌اند دستور داده شود پرچم ايران را پايين بياوردند و اگر از نفرات نيروي دريايي كسي در كشتي باشد خارج شود والاّ دولت عراق مأمورين نيروي دريايي ايران را با توسل به زور از كشتي خارج خواهد ساخت و در آتيه اجازه نخواهد داد كشتي‌هايي كه مقصد آنها بنادر ايران است وارد شط العرب شوند …»

واكنش دولت ايران این بود: " اميرخسرو افشار" قائم مقام وزير خارجه در سي‌ام ارديبهشت 1348 ، معاهده 1316 را در مجلس سنا ملغي اعلام نموده گفت :

« … - عهدنامه مرزي 1316 بي‌ارزش و كان‌لم يكن است و دولت ايران در سراسر شط العرب هيچ اصلي جز اصل شناخته شده حقوق بين‌الملل اصل تالوگ يا خط منصف را قبول ندارد . »

امير خسرو افشار ادامه داد :

« … بنام دولت ايران اعلام ميدارم كه هرگونه تخطي و تجاوز به حقوق حاكميت ايران در شط العرب و هرگونه مخالفت از ورود كشتي‌ها به مقصد بنادر ايران و هرگونه توسل به زور نسبت به نيروهاي مسلح ايران با مقاومت و عكس‌العملي شديد مواجه شده و به آتش آنها پاسخ داده خواهد شد و مسئوليت اين كار و عواقب بسيار خطرناك آن كه ممكن است دامنه وسيع داشته باشد تنها متوجه دولت عراق خواهد بود … »

موضع گیری های دو کشور، مرزهاي دو كشور را بحال آماده باش جنگي درآورد . سپاه يكم در نواحي مرزي مستقر و نيروي دريايي ايران به ساماندهي خود پرداخت .

از سال 1348 تا 1353 در مرزهاي ايران و عراق بيش از 60 مورد درگيري كوچك و بزرگ بوجود آمد . در شرايط آماده باش نظامي و درگيريهاي موضعي ،‌نيروي دريايي ايران كشتي بازركاني پورسينا را كه پرچم ايران بر بالاي سكان خود برافراشته بودند اسكورت كرد و هواپيماهاي جنگي ايران نيروي زميني و دريايي را پشتيباني ميكرد .

عبور كشتي ايران با پرچم ايران از اروندرود بدون هر گونه عكس‌العملي از سوي نيروهاي عراقي مستقر در ساحل اروند رود انجام گرفت و اعمال چنين قدرت نمايي سران عراق را بشدت خشمگين ساخت و در نتيجه دست به اخراج ايرانيان از عراق زدند و بيش از بيست هزار نفر ايراني را از آن كشور اخراج نمودند .

جنگ با سلاحهاي سنگين در مرزهاي غربي كشور حكايت از شدت و جدیت چالش بین تهران و بغداد بود.

در سال 1350 بيست و دو درگيري مرزي با استفاده از توپخانه روي داد .

در سال 1351 شصت مورد درگيري نظامي همراه با توپ و تانك و توپهاي صحرايي رخ داد .

در سال 1352 دوازده نبرد مرزي روي داد كه خونين‌ترين آن در روز 21 بهمن 1352 اتفاق افتاد . در اين نبرد 41 ايراني كشته و 81 نفر زخمي شدند و تلفات عراقي‌ها به بيش از 400 نفر اعلام شد .

در سال 1353 - بيش از ده درگيري نظامي روي داد كه هواپيماهاي جنگنده در آن شركت داشتند .

يعنی 104 مورد برخورد نظامی کوچک و بزرگ بين ايران و عراق روی داد .