آیت الله مصباح یزدی: سخت ترین عذاب خداوند قهرکردن با بندگان است/ تقوا همان خوف از عاقبت گناه است

آیت الله مصباح یزدی سخت ترین عذابهای الهی را قهر خدا دانست و بیان داشت: قرآن به اشخاصی که اهل شقاوتند می فرماید « لاَ یُکَلِّمُهُمُ اللَّهُ وَ لاَ یَنْظُرُ إِلَیْهِمْ » یعنی خدا در قیامت با آنها سخن نمی گوید و نگاهشان نمی کند.


به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله محمد تقی مصباح یزدی عضو مجلس خبرگان رهبری و رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) شب گذشته در حسینیه امام خمینی(ره)قم یکی از مباحث مهم قرآن و روایات را مفهوم خوف و رجا دانست و افزود: در قرآن از خوف و خشیت به عنوان ارزش و صفت متعالی یاد شده است.

وی با بیان چندین نمونه از آیات قرآن که از خوف سخن به میان آورده است گفت: جای شک نیست که در تعالیم اسلامی خوف و خشیت جایگاه خاصی دارد و معمولا هر جا که مفهوم تقوا آورده شده است خوف نیز در کنار آن ذکر شده است، یعنی تقوا همان خوف از عاقبت گناه است.

این استاد اخلاق حوزه با اشاره به اینکه در بحث های روانشناسی و علوم تربیتی ترس را مذمت می کنند، اظهار داشت: وجود خوف هم مثل دیگر احساسات ما بیهوده نیست به شرط اینکه در جای خود بروز پیدا کند مانند ترسیدن از خدا. زیرا می دانیم که خداوند کارهای زشت اختیاری ما را بی کیفر نمی گذارد مگر اینکه توبه کنیم یا شفاعت شویم.

رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) افزود: عذاب الهی نتیجه اعمال خود شخص است که به او می رسد پس باید از خودمان بترسیم. منشاء اصلی خوف، گناهان خودمان است نه ذات خداوند. طبیعتا روزی که این عِقاب ها ظاهر می شود نیز روز ترسناکی خواهد بود و این دلیل ترس از قیامت است.

عضو مجلس خبرگان خوف را بر انواع مختلف تقسیم کرد و گفت: یک نوع آن وجود دارد که بخش عظیمش غیر ارادی است مثل واکنشی که نسبت به صدای انفجار از خود نشان می دهیم. نوع دیگر آن اندکی تحت تاثیر اختیار است مانند خوفی که حضرت موسی علیه السلام در مقابل ساحران داشت که ترسید مردم مرعوب آنها شوند و حقانیتش ثابت نشود به این مرتبه از خوف امر و نهی تعلق می گیرد.

آیت الله مصباح یزدی خوف نابجا را مذموم خواند و تصریح کرد: اگر ترسیدن از حد معمول خارج شود و انسان را از فعالیت برای رسیدن به اهداف باز دارد خوب نیست ولی اگر باعث شود انسان خود را از خطرها و دام های شیطان حفظ کند و کمال یابد، بسیار نیکوست.

وی کمترین حالت خوف را ترس از عذاب اعمال بد و گناهان معرفی کرد و ادامه داد: کسانی که ایمان و تقوای بیشتری دارند به مراتب بالاتر از خوف دست پیدا می کنند و ترس دارند که مبادا از چشم خدا بیفتند و خدا لطف خود را از آنها دریغ کند.

این استاد حوزه علمیه یکی از سخت ترین عذابهای الهی را قطع توجه خداوند از بندگان دانست و بیان داشت: درقرآن به اشخاصی که بسیار اهل شقاوتند عاقبت بدشان را این طور گوشزد می کند « لاَ یُکَلِّمُهُمُ اللَّهُ وَ لاَ یَنْظُرُ إِلَیْهِمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ » یعنی با آنها سخن نمی گوید و نگاه لطفش را از آنها بر می دارد.

رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) تنها اهل معرفت را شایسته درک عظیم ترین عذاب خداوند که همان قهر از بندگان است، دانست و گفت: هرکه محبت خدا را بیشتر در دل داشته باشد خوفش نسبت به قهر الهی بیشتر است.

عضو مجلس خبرگان مهم ترین عوامل فعالیت های اختیاری بشر را ترس از ضرر و امید به منفعت معرفی کرد و افزود: هرچه بیشتر از ضررهایی که انسان را از تکامل باز می دارد بترسیم و امید به بخشش خداوند داشته باشیم، در مسیر حرکت به سمت خدا موفق تر خواهیم بود. به همین دلیل خداوند در قرآن کلمات خوف و رجا را زیاد تکرار می کند.

آیت الله مصباح یزدی بهترین اثر خوف را بیمه شدن در برابر وسوسه های شیطان خواند و گفت: شیطان گناهان را تزیین می کند و لذت آن را چندین برابر نشان می دهد تا بتواند ما را مرتکب گناه سازد. تنها راه مقاومت، تقویت حالت ترس از تبعات گناه است و ترس از اینکه از چشم خدا بیفتیم و از رضوان الهی رانده شویم.

وی گفت: اگر کسی از عاقبت گناه بترسد نزدیکش هم نمی رود. در روایت آمده کسانی که گناه می کنند ابراز امید به خدا و خوفشان دروغ است چرا که اگر انسان از چیزی بترسد از آن دوری می کند. برخی اسباب گناه را برای خود فراهم می کنند و به دروغ ابراز امید به بخشش خدا می کنند.

استاد اخلاق حوزه ادعای کسانی که می گویند امید به رحمت خدا دارند ولی تلاشی برای نزدیک شدن به خدا نمی کنند را دروغ دانست و تصریح کرد: اگر دنبال کاری نمی رویم به این دلیل است که امید نداریم که نتیجه بگیریم و الا با تلاش زیاد به سمت آن کار می رویم. پس کسی که امید به رحمت خدا دارد عبادات و تلاشش برای رسیدن به خدا بیشتر است.

رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) اظهار داشت: امام باقر علیه السلام می فرماید «از شر شیطان دور شو با خوف صادق و بپرهیز از امید دروغین، رجا کاذب تو را جایی می اندازد که موقعیت خوف صادق است» یعنی رجای کاذب تو را در دام گناه می اندازد.