.svg)
سرطان سينه؛ كابوس امروز زنان
پارسینه: آمارها نشان مي‌دهد مهم‌ترين بيماري‌ای كه دغدغه اصلي بسياري از بانوان در سراسر جهان محسوب مي‌شود سرطان سينه است كه خسارت‌هاي فردي، خانوادگي و اجتماعي فراواني را در پي دارد.
چه مكانيسمي در بدن باعث ايجاد سرطان، بخصوص سرطان سينه مي‌شود؟
به طور كلي چنانچه سلول‌هاي بدن به طور بي‌رويه رشد و تكثير داشته باشند و دچار مرگ سلولي كه در حافظه خود دارند (بنا بر دلايل محيطي يا اجتماعي) نشوند، سرطان اتفاق مي‌افتد. اين حالت در تمام بدن ازجمله پستان مي‌تواند باشد.
گفته مي‌شود اكنون سرطان سينه شايع‌ترين سرطان در ميان زنان كشور است و حدود يك‌چهارم كل سرطان‌هاي زنان در كشور مربوط به اين نوع سرطان است. آيا اين آمار در مورد زنان ديگر كشورها هم مطرح است؟
بله، سرطان پستان در جهان نيز داراي رتبه اول در بين سرطان‌هاي زنان است. مطابق آمارهاي رسمي سالانه در دنيا 6/1 ميليون نفر به سرطان پستان مبتلا مي‌شوند. اين آمار در ايران به ده هزار نفر در سال مي‌رسد، به گونه‌اي كه مي‌توان گفت اكنون بين 60 ـ 50 هزار نفر مبتلا به سرطان پستان در مراحل مختلف درمان داريم.متاسفانه با سير صعودي ابتلا به سرطان پستان در كشور مواجهيم. آمار ابتلا به سرطان پستان در آمريكا و اروپا با توجه به جمعيت، پنج برابر ايران است، اما روند رو به رشد اين بيماري در ايران در مقايسه با آمريكا و اروپا بسيار بالاست و متاسفانه از نظر رشد بيماري در دنيا در جايگاه اول قرار داريم.
دلايل اصلي افزايش آمار مبتلايان به سرطان سينه را در چه مي‌دانيد؟
بروز سرطان پستان هم مانند ساير سرطان‌ها تحت عوامل مختلفي مانند عوامل محيطي و ژنتيك است. عوامل ژنتيكي معمولا ثابت است و آنچه متغير است عوامل محيطي است كه عمده آن سبك و الگوي زندگي ما را شامل مي‌شود. در سال‌هاي اخير تغييراتي چون بي‌تحركی و مصرف بيشتر غذاهاي آماده و غذاهاي چرب و شيرين مي‌تواند در اين بيماري دخيل باشد.
چرا با وجود پيشرفت‌هاي درماني، هنوز در زمينه اين نوع سرطان با آمار بالايي در كشور روبه‌رو هستيم؟
مهم‌ترين عامل در ابتلا به اين بيماري، جنسيت است. ميزان مردان مبتلا به سرطان پستان 8/2 درصد و زنان نزديك به 98 درصد است. سن نيز مي‌تواند فاكتور مهم ديگري در ابتلا به سرطان پستان باشد، به گونه‌اي كه با افزايش سن، آمار سرطان پستان در زنان نيز افزايش مي‌يابد. تا قبل از چهل و پنج سالگي از هر هشت مورد سرطان، يك مورد آن مربوط به سرطان پستان است، اما بعد از پنجاه و پنج سالگي مشاهده مي‌كنيم كه متاسفانه از هر سه سرطان، دو مورد مربوط به سرطان پستان است.
برخلاف اين كه گفته مي‌شود سابقه فاميلي و ژنتيك مهم‌ترين عامل ابتلا به سرطان پستان است، اما بايد گفت 5 تا 10 درصد سرطان‌هاي پستان ژنتيكي است و 15 درصد مبتلايان داراي سابقه خانوادگي هستند. در واقع 80 تا 85 درصد زنان مبتلا، هيچ‌گونه سابقه فاميلي ندارند. البته افرادي كه در خانواده خود يك فرد مبتلا به سرطان پستان دارند، از جمله افراد پرخطر به حساب مي‌آيند. زناني كه تا قبل‌از دوازده سالگي قاعدگي را تجربه مي‌كنند و بعد از پنجاه سالگي يائسه مي‌شوند، شانس بيشتري براي ابتلا به اين سرطان را دارند. همچنين زناني كه بعد از سي سالگي صاحب فرزند مي‌شوند يا به طور كلي پس از ازدواج ديگر بچه‌دار نمي‌شوند، احتمال بيشتري وجود دارد كه دچار سرطان پستان شوند.راديوتراپي، هورمون‌تراپي پس از يائسگي، اضافه‌وزن و چاقي و همچنين استعمال دخانيات ازجمله ديگر عوامل افزايش‌دهنده خطر ابتلا به سرطان پستان است. زناني كه بين 5/1 تا دو سال به فرزندان خود شير مي‌دهند، احتمال بروز سرطان پستان در آنها بسيار كاهش مي‌يابد.
آيا نقشه‌اي از پراكندگي اين نوع سرطان در كشور داريم؟
سرطان پستان تقريبا در همه استان‌ها پراكندگي يكنواختي دارد و تقريبا در همه استان‌ها رتبه نخست را داراست.
مطمئنا درمان اين نوع سرطان همانند بيشتر بيماري‌ها دستخوش تحول شده است، درمان‌هاي جديد چگونه مي‌تواند به درمان‌هاي دقيق‌تر و افزايش اميد به زندگي مبتلايان به سرطان سينه كمك كند؟
هادي‌زاده: بروز سرطان سينه هم مانند ساير سرطان‌ها تحت عوامل مختلفي مانند عوامل محيطي و ژنتيك است. عوامل ژنتيكي معمولا ثابت است و آنچه متغير است عوامل محيطي است كه عمده آن سبك و الگوي زندگي ما را شامل مي‌شود
ميزان افزايش اميد به زندگي بيماران دقيقا به مرحله تشخيص اين بيماري بستگي دارد. بديهي است چنانچه سرطان پستان در مراحل اوليه شناسايي شود روش‌هاي درماني جديد نقش بسزايي در بهبود خواهد داشت.
آيا به كمك درمان‌هاي جديد مي‌توان از ترس و هراس ناشي از ابتلا به سرطان سينه كاست؟
بله، اين بيماري چنانچه در مراحل اوليه كه محدود است شناسايي شود قابل درمان است. نكته مهم اين است كه مردم نسبت به علائم اوليه و روش‌هاي غربالگري مخصوصا معاينات ماهانه توسط خود شخص آگاهي لازم را داشته باشند.
از آنجا كه هميشه پيشگيري بر درمان اولويت دارد و با توجه به رشد سرطان سينه در ايران چكار بايد كرد تا به اين بيماري دچار نشد؟
خانم‌ها بايد از بيست سالگي به صورت ماهانه سينه خود را معاينه كنند و هر سه سال تا سي و نه سالگي توسط پزشكان ماهر معاينه شوند و در چهل سالگي اولين ماموگرافي خود را انجام دهند و بديهي است چنانچه سابقه سرطان سينه در خانواده فردي وجود داشته باشد بايد زودتر جهت بررسي‌هاي اوليه به پزشك مراجعه كند.
آيا پيشگيري از سرطان به واسطه تغيير شيوه زندگي يعني نوع تغذيه، كنترل قند و چربي يا جلوگيري از افزايش وزن و همين طور مصرف نكردن دخانيات، از نظر علمي به اثبات رسيده است؟
اين عوامل در سرطان پستان نيز مانند ساير سرطان‌ها از عوامل خطر محسوب مي‌شود؛ بنابراين بايد بشدت از آنها پرهيز كرد يا آنها را به حداقل رساند.
مصرف غذاهاي آماده يا افزايش آلودگي‌هاي مختلف چقدر در بروز اين بيماري موثر است؟
مانند ساير سرطان‌ها اين عوامل از عوامل محيطي پرخطر محسوب مي‌شود كه مي‌تواند در اين بيماري نقش داشته باشد.
وجود مراكز تخصصي تشخيص و درمان سرطان سينه چقدر مي‌تواند در كاهش ميزان ابتلا به اين بيماري موثر باشد؟
به طور قطع وجود چنين مراكزي در بالا بردن سطح آگاهي عمومي، همچنين در تشخيص زودرس كه تاثير بسزايي در روند درمان دارد، نقش مهمي دارد.
چشم‌انداز درمان سرطان را با توجه به پيشرفت‌هاي علم ژنتيك و ژن‌درماني و نيز توليد واكسن انواع سرطان چگونه پيش‌بيني مي‌كنيد؟
چنانچه اين بيماري در مراحل اوليه تشخيص داده شود، مخصوصا با پيشرفت‌هاي اخير علم، قابل درمان است و جاي نگراني وجود ندارد.
شايع‌ترين سرطان زنانه را درست بشناسيم
از سال 1985 ميلادي، اكتبر( دهم مهر تا دهم آبان) به عنوان ماه آگاهي از سرطان سينه نامگذاري شد و چهارمين دوشنبه اين ماه هم به عنوان نقطه عطفي، روز آگاهي از سرطان سينه نام گرفت. تلاش براي آگاهي جامعه از سرطان پستان در حالي روز به روز بيشتر احساس مي‌شود كه اين نوع سرطان تهديد بزرگي بر سلامت زنان است. بر اساس آخرين آمار اعلام شده از سوي وزارت بهداشت و درمان، 27 نفر از هر صدهزار زن ايراني به سرطان پستان مبتلا مي‌شوند.
اين سرطان در واقع شايع‌ترين سرطان در زنان است كه 32 درصد از موارد سرطان زنان را شامل مي‌شود. همچنين پس از سرطان ريه، شايع‌ترين علت مرگ و مير ناشي از سرطان در زنان محسوب مي‌شود كه عامل 19 درصد از مرگ و ميرهاي وابسته به سرطان در زنان است.
از طرف ديگر اكنون سرطان پستان شايع‌ترين بدخيم تشخيص داده در تمام طول عمر زنان و علت اصلي منتهي به مرگ در چهل تا هفتادونه سالگي در زنان است كه نقشي مشابه بيماري‌هاي قلبي ـ عروقي در مردان بازي مي‌كند.
به نظر مي‌رسد در ايران سرطان پستان در سن پايين‌تري بروز مي‌كند. سن پايين‌تر بروز از نظر درگير كردن زني جوا‌ن‌تر كه هنوز از لحاظ فعاليت اجتماعي و فردي زمان طولاني‌تري را در پيش دارد، بسيار مهم است. خوشبختانه امروزه با استفاده از روش‌هاي غربالگري و تشخيص زودرس اين بيماري و علاوه بر آن پيشرفت متدهاي درماني، تحول بزرگي در اين بيماري ايجاد شده است.
بهاره صفوي / گروه دانش
ارسال نظر