"رفتار پلیس با مردم چگونه است؟/ هنوز هم در کلانتری ها مشت و لگد می زنند؟"

شاید برای خیلی از مردم پیش امده باشد که از برخورد با ماموران پلیس خاطره خوبی نداشته باشند , در کلانتریها , گشتهای انتظامی , پلیس راه یا راهنمایی ورانندگی , این مساله بویژه در رده های پایین تر که اتفاقا به صورت مستمر و بیشتر با مردم سروکار دارند بیشتر به چشم میخورد

ماجرا زمانی بغرنجتر میشود که فرد خاطی هم باشد , انوقت مامور پلیس خودرا دراوج قدرت و فرد را در اوج ذلت فرض کرده و هرطور که بخواهد با او برخورد میکند .... این درحالی است که طبق قانون باید استانداردی برای رفتار پلیس تعریف و اجرایی کردکه شان و منزلت مردم در برابر ماموران که باید خود الگوی قانونمداری باشند رعایت شود.

شاید ماجرای مرگ ستار بهشتی در یکی از بازداشتگاههای پلیس این مساله را بیشتر برای مسوولان این نیرو روشن کند که همیشه ماجرا به خدشه دارشدن احساسات ,شخصیت یا شانیت یک فرد ختم نمیشود , کما اینکه اگر اماری در کار باشد خواهید دید که چه تعداد از شهروندان به دلیل خروج از خودرو د رکنار جاده به دستور پلیس راه کشته یا مجروج ومصدوم شده اند.

چند سال قبل درهمین خصوص اندکی مطالعه کردم , درپلیس فرانسه این مساله قانونمند و مشکل حل شده است به گونه ای که هر اعلا م قانونی باید توسط درجه ای خاص انجام شود , به این معنی که مثلا در یک کلانتری یک مامور ساده نمیتواند درخصوص شکایت یک فرد نظر دهد و مثلا کسی که نظر میدهد باید فلان درجه یا فلان سال سابقه داشته باشد , کسی که قرار است جلوی مردم را گرفته واز انها پرس و جو کند نیز همین طور و پلیسی که ایست میدهد ودرخواست مدارک میکند , درعین حال هرکز هم مردم از خودرو پیاده نمیشوند بلکه این پلیس است که سراغ انها میرود . جالب است بدانید که اکنون در پلیس ما حتی یک سرباز وظیفه نیز میتواند هر بلایی که بخواهد سر شما بیاورد و حق اعتراض هم ندارید کما اینکه چندی قبل در یک ایست پلیس را ه یک سرباز وظیفه از بنده طلب مدرک کرد ودستور به توقف وسپس هم حرکت داد , درحالی که با تغییراتی که درچهره ام بوجود امده بود بعید میدانستم که بخاطر عدم تطبیق عکس گواهینامه متوقف نشوم اما انگار سربازوظیفه فقط قصدش انجام وظیفه بود نه دقت در انجام ان...

درعین حال خیلی از مردم که اینگونه رفتارهای پلیس را با دیگران میبنند به نوعی دچار وحشت وترس از ماموران انتظامی میشوند , این درحالی است که پلیس باید پیام اور امنیت برای مردم باشد , برخی نیز هنگامی که با برخوردهای خشن و بی ادبانه برخی ماموران در کلانتریها روبرو میشوند از خود میپرسندکه ایا هنوز مشت و لگد در کلانتریها وجود دارد ؟ شاید اگر ماجرای ستار بهشتی پیش نمیامد میشد انها را قانع کرد اما امروز کار برای مسوولان نیروی انتظامی دشوار شده , البته اگر در نظر انها رضایت مردم جایی داشته باشد .

***رفتار استاندارد

درهیمن راستا فرمانده نیروی انتظامی کشورگفت :از آنجا که 70 درصد شکایت های مردم از پلیس مربوط به سوء رفتار کارکنان است، با بهره مندی از توانمندی های علمی روانشناسان و روحانیون، استانداردسازی رفتار پلیس آغاز شده است.

سردار اسماعیل احمدی مقدم افزود: هنوز استانداردسازی رفتار پلیس به نقطه مطلوب نرسیده است و مهم ترین نقطه آسیب پذیر در نیروی انتظامی نیز سوءرفتار کارکنان با مردم بوده است، به طوری که سردی و احساس وظیفه نکردن از عواملی است که دلگیر شدن مردم از پلیس را به همراه دارد.وی اظهار کرد: نزدیک به 70 درصد از شکایات مردمی به سوءرفتار کارکنان نیروی انتظامی برمی گردد و گاهی نیز فشار و استرس کاری در بین کارکنان نیروی انتظامی باعث بروز پرخاشگری هایی در برخورد با مردم می شود

سردار احمدی مقدم اظهار داشت: رعایت حقوق شهروندی از مهم ترین وظایف نیروی انتظامی است و هیچ گونه حقی نباید از مردم ضایع شود. به همین خاطر در صورت بروز مواردی که به تضییع حقوق شهروندی منجر شود، به طور قطع با متخلفان برخورد جدی خواهد شد.
وی گفت: مردمی که به واحدهای پلیس مراجعه می کنند، گرفتار هستند و انتظار دارند ماموران با گرمی با آنان برخورد و مشکلات شان را حل کنند.

فرمانده نیروی انتظامی افزود: از کل تماس های مردم با پلیس ،110 دو درصد از تماس ها پیگیری می شود تا از چگونگی رفتار پلیس مطلع شویم.

سرتیپ احمدی مقدم گفت: کم توجهی، پائین بودن وجدان کاری، برخورد غیرمحترمانه و ضرب و شتم و اهانت جزو مواردی است که از طریق مردم اعلام می شود.وی افزود: از طریق تلفن های 110 و 197 به شکایت و نظرسنجی از مردم درباره چگونگی رفتار پلیس پرداخته می شود.
رییس پلیس پیشگیری نیروی انتظامی، توجه به سرمایه انسانی را یکی از محورهای اساسی در نیروی انتظامی عنوان کرد و ارتقاء سطح آموزش تخصصی به منظور حضور پلیس حرفه ای در صحنه های جرم و رسیدگی به مسائل معیشتی کارکنان این پلیس را از مهمترین برنامه های این پلیس برشمرد.

سردار "تقی مهری" رییس پلیس پیشگیری نیروی انتظامی درباره دوره های استاندارد سازی و تعالی رفتار کارکنان پلیس، اظهارداشت: برگزاری دوره های استاندارد سازی رفتار کارکنان پلیس در راستای افزایش رضایتمندی شهروندان، تکریم ارباب رجوع و نیز توجه به حقوق شهروندان در همه سطوح یکی از تدابیر خوب فرمانده نیروی انتظامی در سالهای اخیر به شمار می آید.
وی به برگزاری دوره های استاندارد سازی و تعالی رفتار برای کارکنان پلیس پیشگیری به صورت منطقه ای و استانی اشاره کرد و افزود:طبق برنامه ریزی های صورت گرفته، امسال نیز این دوره ها به صورت منطقه ای و غیرمتمرکز برگزار شده و تاکنون درصد قابل توجهی از کارکنان این پلیس، دوره های مزبور را سپری کردند.

رییس پلیس پیشگیری ناجا خاطرنشان کرد: با برگزاری دوره های مذکور، شکایت شهروندان از پلیس کاهش یافته و نسبت به گذشته میزان رضایتمندی آنها از نحوه رفتار کارکنان پلیس بیشتر شده است.

سردار مهری با بیان اینکه تجهیز کلانتری ها یکی از اقدامات پلیس پیشگیری در کلانشهرها می باشد که در دستور کار قرار دارد، گفت: نصب دوربین در برخی از کلانتری ها اعم از افسر نگهبانی، محل ارباب رجوع و غیره به صورت پایلوت به اجرا در آمده است.
وی افزود: همچنین از طریق سیستم مرکزی، نحوه رفتار ماموران پلیس با ارباب رجوع و نیز نظارت بر تحت نظرگاه ها تحت کنترل می باشد.

درهمین راستا , زاهدیان رییس پلیس امنیت اخلاقی نیروی انتظامی با اشاره به برگزاری دوره‌های استانداردسازی رفتار برای ماموران گشت‌های امنیت اخلاقی، گفت: برگزاری این کلاس‌ها برای ماموران جزء برنامه‌های جاری است و در استانداردسازی و اصلاح رفتار همواره پلیس پیشگام بوده است.

وی با بیان اینکه در سنوات گذشته همواره برای بهسازی نیروی انسانی و کیفیت رفتاری و همچنین کیفیت چهره پلیس در جامعه گام‌های مهمی برداشته شده است، گفت: در حوزه امنیت اخلاقی نیز آموزش‌های خاصی اعمال شده است و سعی کرده‌ایم برای موضوعاتی که در حوزه عفاف و حجاب است، از زنان تحصیل کرده در حوزه علوم‌اجتماعی و تربیتی استفاده کنیم که در توسعه این روند، اقدامات جدیدی صورت گرفته و امیدواریم در آینده مردم کیفی‌سازی رفتار ماموران را به عینه مشاهده کنند.

رییس پلیس امنیت اخلاقی نیروی انتظامی با اشاره به فعالیت طاقت‌فرسا و سخت ماموران گشت‌های امنیت اخلاقی در اقصی نقاط کشور، گفت: شاید بتوان ماموران گشت امنیت اخلاقی را سربازان گمنام درعرصه فرهنگ نامید.

زاهدیان در مورد وضعیت جرایم اخلاقی در کشور، گفت: با توجه به اینکه یک رویکرد حرفه‌ای در پلیس برای برخورد با این جرایم اتخاذ شده است، شاهد کاهش وقوع این گونه جرایم در کشور بوده‌ایم.

وی افزود: نوع و سطح برخورد با جریان‌های سازمان‌یافته زیرزمینی که در راستای تخریب چهره جامعه و ساختار بنیان خانواده و اجتماع فعالیت دارند، یک رویکرد حرفه‌ای و تخصصی است و نیرو‌های پلیس امنیت اخلاقی در اقصی نقاط کشور با این موضوعات یک برخورد مناسب طراحی شده دارند.

رییس پلیس امنیت اخلاقی نیروی انتظامی با اشاره به کاهش جرایم در بسیاری از شاخص‌ها، گفت: امیدواریم با تعهد و اراده‌ای که در ماموران پلیس امنیت اخلاقی مشاهده می‌کنیم، شاهد آن باشیم که یک مورد از این جرایم در کشور ما رخ ندهد و بستر مناسبی برای زندگی آحاد جامعه ایجاد کند.

***اولویت پلیس راهنمایی مردم باشد

عضو کمیسیون عمران مجلس با تأکید بر ضرورت آموزش بیشتر نیروهای پلیس راهنمایی و رانندگی در برخورد با مردم، گفت: در برخوردهای انتظامی با مردم باید راهنمایی بر برخورد قهری اولویت داشته باشد.

سیداحسن علوی در مورد لزوم برخورد صحیح نیروی انتظامی و راهنمایی و رانندگی با مردم، افزود: نیروهای انتظامی باید در نحوه برخورد با مردم به نحوی عمل کند که بیشترین تأثیرگذاری را بر مخاطبان خود داشته باشد.

نماینده مردم سنندج، دیواندره و کامیاران در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: در برخوردهای انتظامی باید راهنمایی بر برخوردهای قهری از سوی پلیس اولویت داشته باشد، اگر چنین مسئله ای تحقق یابد زمینه برای ارشاد متخلفان و کاهش تخلفات فراهم خواهد شد.
وی همچنین از برخی انتقادهای شهروندان در مورد برخورد ناپخته برخی مأموران انتظامی خبر داد و گفت: با صحبت هایی که با مسئولان انتظامی انجام پذیرفت، قرار بر این شد که موارد احتمالی برخورد ناپخته و تند نیروهای انتظامی بررسی و در صورت صحت این موارد، اقدامات مقتضی انجام شود.

این نماینده مردم در مجلس نهم، تأکید کرد: البته در برخی موارد پلیس چاره ای جز برخورد شدید ندارد و در بعضی موارد باید حق را به مأموران داد اما این مسئله نباید تبدیل به یک عادت در برخوردهای پلیس راهنمایی و رانندگی و انتظامی با افراد شود.

علوی همچنین درباره ضرورت آموزش بیشتر نیروهای پلیس در برخوردهای روزانه با مردم، گفت: پلیس باید الگویی برای رفتار حسنه در میان مردم باشد و مسئولان انتظامی باید در مورد برگزاری دوره های آموزشی به نیروهای تحت امر خود تلاش و اهتمام ویژه ای داشته باشند.

وی همچنین در مورد برخی انتقاد ها از برخورد مأموران راهنمایی و رانندگی در هنگام ثبت تخلفات این حوزه، گفت: در همه جای دنیا عرف بر این است که وقتی تخلفی صورت می گیرد پلیس از خودروی خود پیاده شده و به سمت راننده متخلف می رود اما در کشور ما برخی مواقع شاهد هستیم که پلیس به ویژه در شرایط نامطلوب آب و هوایی در خودروی خود می نشیند و فرد متخلف باید به سمت پلیس حرکت کند که این در شأن شهروندان کشور نیست.

عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، همچنین با انتقاد از پنهان شدن پلیس راهنمایی و رانندگی در برخی معابر بین شهری، گفت: پلیس باید در معرض دید افراد باشد و پنهان شدن پلیس و استتار آن ابهت پلیس را کاهش می دهد.

***ضعف آموزش و نظارت

عضو هیات رئیسه کمیسیون اجتماعی مجلس، با یادآوری فرمایشی از امام راحل که مردم را صاحبان اصلی نظام می‌دانستند، گفت: کمبود دوره‌های آموزشی در کنار کم‌توجهی به ابعاد نظارتی روی رفتار پلیس، سبب شده تا در برخی مواقع شاهد برخورد های سطحی مآموران با مردم باشیم.

عباس قائیدرحمت ، با بیان اینکه نیروی انتظامی در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران باید الگویی برای جهانیان باشد، افزود: ما معتقدیم که نظام‌مان بهترین نظام حکومت‌داری در جهان است و در این میان نیروهای انتظامی که مجریان قانون چنین نظامی هستند باید در رفتار با مردم الگوی سایر کشورها باشند.

نماینده مردم درود وازنا در مجلس شورای اسلامی، با بیان برخی برخوردهای ناپخته و تند پرسنل نیروی انتظامی و ماموران راهنمایی ورانندگی با شهروندان، تصریح کرد: کم بودن دوره‌های آموزشی و کم‌توجهی به ابعاد نظارتی روی رفتار پلیس سبب شده تا در برخی مواقع شاهد برخوردهای سطحی برخی ماموران با شهروندان باشیم که جا دارد با اهتمام ویژه مسئولان این نقیصه برطرف شود.

قائیدرحمت همچنین در آسیب‌شناسی رفتار پلیس با مردم، گفت: بخشی از برخوردهای ناپخته ماموران راهنمایی ورانندگی متوجه نیروهای سرباز وظیفه‌ای است که در بخش‌های مختلف بکار گرفته می‌شوند، در این زمینه ضرورت دارد به بحث آموزش این نیروها توجه اساسی شود.
وی تصریح کرد: در جوامع توسعه‌یافته رفتار پلیس به‌صورت متناوب مورد بررسی روانشناسان و کارشناسان اجتماعی قرار می‌گیرد و افراد یاد شده نقش مشاوره‌ای را در خدمت به نیروهای انتظامی دارا هستند که در کشور ما نیز جا دارد این مسئله مورد توجه مسئولان نیروی انتظامی و راهنمایی ورانندگی قرار گیرد.

عضو هیئت رئیسه کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، یادآور شد: نظام جمهوری اسلامی، نظام مبتنی بر مردم سالاری دینی است که مردم مهم‌ترین رکن آن را تشکیل می‌دهند، در چنین نظامی نباید حتی در موارد اندک هم در بخش‌های انتظامی برخورد ناصحیح و ناپخته با مردم که بنا به فرمایش امام راحل صاحبان اصلی این نظام هستند، صورت گیرد

***برخورد مأموران متناسب شٱن مردم باشد

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، با تاکید بر ضرورت رعایت قانون از سوی ماموران پلیس، گفت: برخورد ناپخته یا تند مأموران راهنمایی و رانندگی با شهروندان تخلف محسوب می‌شود.
مجتبی رحماندوست ، درباره نحوه برخورد نیروهای پلیس با شهروندان، افزود: درانتخاب نام برای پلیس راهنمایی و رانندگی قانونگذار از لفظ راهنمایی مقدم بر رانندگی استفاده کرده است، به همین دلیل اگر برخورد مأموران با مردم تند یا ناپخته باشد چنین مسئله‌ای خلاف مسمای راهنمایی و رانندگی است.

نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر در مجلس شورای اسلامی، با انتقاد از برخی تخلفات مأموران راهنمایی ورانندگی، افزود: نیروی انتظامی به‌ویژه پلیس راهنمای و رانندگی در مواقع خاص وبحرانی حق دارد بنا به ضرورت مأموریتی که برعهده دارد، از معابر و مسیرهای شهری که عبور از آن‌ها برای خودروهای شخصی تخلف محسوب می‌شود عبور کنند، اما چنین مسئله‌ای نباید مستمسکی برای بی‌قانونی و تخلف خود پلیس باشد.

عضو کمیسیون اجتماعی در مجلس نهم، تصریح کرد: نیروهای راهنمایی ورانندگی نباید جز در مواقع اضطرار خود زمینه ساز بروز تخلفاتی نظیر پارک دوبل، نگه داشتن خودرو در مناطق توقف ممنوع یا عبور از خطوط ویژه و نظایر آن شوند.

وی ادامه داد: رفتار پلیس راهنمایی و رانندگی نباید دستخوش تصمیمات شخصی افراد در مواجه با قانون باشد و نحوه رفتار پلیس باید به عنوان موثرترین نماد برای تربیت اجتماعی تلقی شود.
این نماینده مردم در مجلس نهم، یادآور شد: پلیس نباید اختیارات ویژه خود را به عنوان توقف در هر محل، از هر جا رد شدن و وسط بزرگراه دنده عقب گرفتن برای رسیدن به دور برگردان استفاده کند چرا که اگر این اقدامات برای دیگران خلاف باشد، برای پلیس به عنوان مجری به جز هنگام انجام مأموریت واضطرار تخلف بزرگ‌تری محسوب می‌شود.

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، ضمن تأکید بر نقش آموزشی پلیس راهنمایی و رانندگی، گفت: نیروهای پلیس راهنمایی و رانندگی که وظیفه دارند انضباط را در تردد خودروهای شخصی ایجاد کند، باید نخستین افرادی باشند که قانون را رعایت می کنند.