.svg)
لیگ برتر در زندان!
پارسینه: فردریک نوا، عکاس فرانسوی که سال‌ها در حوزه آفریقا فعالیت می‌کند، توانسته خودش را به زندانی در اوگاندا به اسم لوزیرا برساند. در این زندان لیگی داخلی برگزار می‌شود و اسم تیم‌ها آرسنال، چلسی، لیورپول و منچستریونایتد است.
روزنامه خبرورزشی نوشت: آنها فدراسیون، لیگ سازمان‌یافته و حتی مهلت نقل‌وانتقالات را هم دارند. این عکاس به تازگی گزارشی برای «مجله اکیپ» فرستاده که از نظر می‌گذرانید.
سرشار از خشونت
سال ۱۹۲۰ بود که بریتانیایی‌ها در اوگاندا زندان «لوزیرا» را ساختند؛ آنها همه مخالفان حکومتی را به این زندان می‌بردند و شکنجه می‌دادند. خشونت در این زندان در فاصله سال‌های ۱۹۷۱ تا ۱۹۷۹ بیشتر هم شد چون امین دادا، حکمران سنگدل اوگاندایی قدرت را در دست داشت و ساده‌ترین شیوه‌‌اش برای حکومت کردن، شکنجه و به زندان انداختن مخالفانش بود. شیوه تند و ظالمانه او باعث شد سرانجام در سال ۱۹۷۹ دولتش سقوط کند.
«لوزیرا» برخلاف دیگر زندان‌های اوگاندایی در حومه شهر کامپالا - پایتخت اوگاندا- قرار گرفته و جو حاکم بر این زندان به شدت امنیتی است. این زندان چنان وضعیت اسفناک و بدی داشته که بارها توسط سازمان‌های مردم نهاد درخواست رسیدگی به وضع زندگی زندانیان حاضر در «لوزیرا» داده شده ولی هر بار به هر بهانه‌ای این موضوع از دست بررسی خارج می‌شد.
تحول
در همین فضای بد بود که جوزف استیما، در سال ۱۹۹۹، سرکمیسر این زندان وحشتناک شد و ریاستش را به عهده گرفت. استیما که خودش فردی ترقی‌خواه بود در بدو حضورش مجازات اعدام را لغو کرد و از «لوزیرا» زندانی ساخت که در بسیاری دیگر از نقاط اوگاندا تبدیل به الگو شد. مهم‌ترین کاری که استیما انجام داد، اعمال برنامه‌های فشرده آموزشی برای زندانیان بود که با استقبال گسترده‌ای روبه‌رو شد.
رد پای فوتبال
در همین فضا بود که رفته‌رفته پای فوتبال به «لوزیرا» باز شد؛ ابتدا نظامیانی که به جرم قانون‌شکنی به زندان افتاده بودند تیمی را تشکیل دادند و اسمش را گذاشتند لیورپول. خیلی زود «باشگاه‌ها»ی دیگری هم شکل گرفت که بیشتر نام‌ها برگرفته از شغلی بود که داشتند: اف سی وودورکر (کارگران چوب) تیمی بود که زندانیان مشغول به کار در نجاری لوزیرا تشکیل دادند. اف سی کیچن (آشپزخانه) را هم زندانیانی که در آشپزخانه کار می‌کردند، تشکیل دادند. این دو تیم البته بعدها به تیم‌های یوونتوس و استون‌ویلا تغییر نام دادند. با این حال محبوبیت تیم‌های انگلیسی در آفریقا چنان گستردگی داشت که بسیاری اسم تیم‌های‌شان را از روی تیم‌های حاضر در لیگ برتر انگلیس انتخاب کردند: اورتون، نیوکاسل، چلسی و آرسنال. البته یکی از قوی‌ترین تیم‌های حاضر در این زندان منچستریونایتد است که زندانیان خارج از منطقه «بوگاندا» - مهم‌ترین منطقه سنتی که در ارتباط با کامپالاست - آن را تشکیل داده‌اند.
فدراسیون زندان
با فراگیر شدن تب فوتبال در این زندان، سال ۲۰۰۳، تیم‌های حاضر تصمیم گرفتند لیگ مختص خودشان را داشته باشند: «پریزن لیگ» (لیگ زندان)! آنها پا را فراتر گذاشتند و فدراسیون فوتبال زندان را هم تأسیس کردند؛ فدراسیونی با نام اختصاری USPA که توسط مدیریت زندان حمایت و هدایت می‌شد. قانونی که فدراسیون فوتبال مذکور تصویب کرد، در نوع خودش قابل تقدیر بود. این قانون، ۱۰ تیم حاضر در لیگ زندان را موظف کرد که حتماً رئیس باشگاه، سرمربی، سرپرست و خزانه‌دار داشته باشند. از طرفی هر تیمی باید به صورت رسمی اسم ۱۶ تا ۲۵ بازیکن را برای حضور در لیگ معرفی کند. فدراسیون فوتبال زندان‌ها حتی زمانی برای نقل و انتقالات بین تیم‌ها هم در نظر گرفت!
وعده جذب بازیکن هم تقریباً به دو روش صورت می‌گرفت: یا به بازیکنان وعده می‌دادند که امکانات در اختیارشان قرار می‌دهند یا اینکه وعده‌های غذایی‌شان را بهتر می‌کنند. البته در این میان برای ضعیف کردن تیم رقیب هم می‌شد برنامه‌ریزی کرد که عمدتاً برای خرید و فروش بازیکن دست به کارهایی زده می‌شود که با روحیه ورزشکاری چندان همخوانی ندارد. طبیعتاً مثل سایر تیم‌های حرفه‌ای دنیا، به غیر از بازه تعیین شده دیگر تیمی نمی‌تواند خارج از برنامه بازیکنی ترانسفر و یا بازیکنی به خدمت بگیرد.
لیگ در ماه ژوئن و پاییز هر سال در زندان برگزار می‌شود و غالباً سازمان‌های مردم نهاد وسایل مورد نیاز برای بازیکنان و مربیان را آماده می‌کنند. نکته جالب توجه اینکه تحت هیچ شرایطی به تیم قهرمان جایزه مالی داده نمی‌شود؛ بیشتر وقت‌ها به عنوان مثال به تیم قهرمان یک بز می‌دهند!
بازی‌های لیگ در حیاط اصلی زندان که حیاطی بزرگ به اسم «بوما ای» است، برگزار می‌شود و داوران هم به خاطر اینکه شک و شبهه‌ای وجود نداشته باشد از بیرون از زندان می‌آیند.
در لوزیرا زندانیان همیشه دو رنگ لباس می‌پوشند: زرد و نارنجی. زرد را آنهایی به تن می‌کنند که مدت زندان‌شان زیر ۲۰ سال است. نارنجی هم به تن آنهایی می‌رود که باید بیش از ۲۰ سال حبس را تحمل کنند. زندانیان حاضر در «لوزیرا» ۳۵۰۰ نفر هستند که در جایگاهی که برای فقط ۵۰۰ نفر در نظر گرفته شده توسط صدها مأمور امنیتی کنترل و نگهداری می‌شوند. در این زندان، قاتل، دزد، آدم‌ربا، متجاوز و... همگی در کنار همدیگر می‌نشینند و بازی‌های لیگ‌‌شان را از نزدیک دنبال می‌کنند. حاصل کار آن شده که نرخ ارتکاب به بزهکاری در زندان، زیر ۳۰ درصد شده که در مقایسه با ۴۶ درصد زندان‌های بریتانیا قابل تأمل و درخور توجه است. امتیازی زیبا برای «لیگ زندان».
سرشار از خشونت
سال ۱۹۲۰ بود که بریتانیایی‌ها در اوگاندا زندان «لوزیرا» را ساختند؛ آنها همه مخالفان حکومتی را به این زندان می‌بردند و شکنجه می‌دادند. خشونت در این زندان در فاصله سال‌های ۱۹۷۱ تا ۱۹۷۹ بیشتر هم شد چون امین دادا، حکمران سنگدل اوگاندایی قدرت را در دست داشت و ساده‌ترین شیوه‌‌اش برای حکومت کردن، شکنجه و به زندان انداختن مخالفانش بود. شیوه تند و ظالمانه او باعث شد سرانجام در سال ۱۹۷۹ دولتش سقوط کند.
«لوزیرا» برخلاف دیگر زندان‌های اوگاندایی در حومه شهر کامپالا - پایتخت اوگاندا- قرار گرفته و جو حاکم بر این زندان به شدت امنیتی است. این زندان چنان وضعیت اسفناک و بدی داشته که بارها توسط سازمان‌های مردم نهاد درخواست رسیدگی به وضع زندگی زندانیان حاضر در «لوزیرا» داده شده ولی هر بار به هر بهانه‌ای این موضوع از دست بررسی خارج می‌شد.
تحول
در همین فضای بد بود که جوزف استیما، در سال ۱۹۹۹، سرکمیسر این زندان وحشتناک شد و ریاستش را به عهده گرفت. استیما که خودش فردی ترقی‌خواه بود در بدو حضورش مجازات اعدام را لغو کرد و از «لوزیرا» زندانی ساخت که در بسیاری دیگر از نقاط اوگاندا تبدیل به الگو شد. مهم‌ترین کاری که استیما انجام داد، اعمال برنامه‌های فشرده آموزشی برای زندانیان بود که با استقبال گسترده‌ای روبه‌رو شد.
رد پای فوتبال
در همین فضا بود که رفته‌رفته پای فوتبال به «لوزیرا» باز شد؛ ابتدا نظامیانی که به جرم قانون‌شکنی به زندان افتاده بودند تیمی را تشکیل دادند و اسمش را گذاشتند لیورپول. خیلی زود «باشگاه‌ها»ی دیگری هم شکل گرفت که بیشتر نام‌ها برگرفته از شغلی بود که داشتند: اف سی وودورکر (کارگران چوب) تیمی بود که زندانیان مشغول به کار در نجاری لوزیرا تشکیل دادند. اف سی کیچن (آشپزخانه) را هم زندانیانی که در آشپزخانه کار می‌کردند، تشکیل دادند. این دو تیم البته بعدها به تیم‌های یوونتوس و استون‌ویلا تغییر نام دادند. با این حال محبوبیت تیم‌های انگلیسی در آفریقا چنان گستردگی داشت که بسیاری اسم تیم‌های‌شان را از روی تیم‌های حاضر در لیگ برتر انگلیس انتخاب کردند: اورتون، نیوکاسل، چلسی و آرسنال. البته یکی از قوی‌ترین تیم‌های حاضر در این زندان منچستریونایتد است که زندانیان خارج از منطقه «بوگاندا» - مهم‌ترین منطقه سنتی که در ارتباط با کامپالاست - آن را تشکیل داده‌اند.
فدراسیون زندان
با فراگیر شدن تب فوتبال در این زندان، سال ۲۰۰۳، تیم‌های حاضر تصمیم گرفتند لیگ مختص خودشان را داشته باشند: «پریزن لیگ» (لیگ زندان)! آنها پا را فراتر گذاشتند و فدراسیون فوتبال زندان را هم تأسیس کردند؛ فدراسیونی با نام اختصاری USPA که توسط مدیریت زندان حمایت و هدایت می‌شد. قانونی که فدراسیون فوتبال مذکور تصویب کرد، در نوع خودش قابل تقدیر بود. این قانون، ۱۰ تیم حاضر در لیگ زندان را موظف کرد که حتماً رئیس باشگاه، سرمربی، سرپرست و خزانه‌دار داشته باشند. از طرفی هر تیمی باید به صورت رسمی اسم ۱۶ تا ۲۵ بازیکن را برای حضور در لیگ معرفی کند. فدراسیون فوتبال زندان‌ها حتی زمانی برای نقل و انتقالات بین تیم‌ها هم در نظر گرفت!
وعده جذب بازیکن هم تقریباً به دو روش صورت می‌گرفت: یا به بازیکنان وعده می‌دادند که امکانات در اختیارشان قرار می‌دهند یا اینکه وعده‌های غذایی‌شان را بهتر می‌کنند. البته در این میان برای ضعیف کردن تیم رقیب هم می‌شد برنامه‌ریزی کرد که عمدتاً برای خرید و فروش بازیکن دست به کارهایی زده می‌شود که با روحیه ورزشکاری چندان همخوانی ندارد. طبیعتاً مثل سایر تیم‌های حرفه‌ای دنیا، به غیر از بازه تعیین شده دیگر تیمی نمی‌تواند خارج از برنامه بازیکنی ترانسفر و یا بازیکنی به خدمت بگیرد.
لیگ در ماه ژوئن و پاییز هر سال در زندان برگزار می‌شود و غالباً سازمان‌های مردم نهاد وسایل مورد نیاز برای بازیکنان و مربیان را آماده می‌کنند. نکته جالب توجه اینکه تحت هیچ شرایطی به تیم قهرمان جایزه مالی داده نمی‌شود؛ بیشتر وقت‌ها به عنوان مثال به تیم قهرمان یک بز می‌دهند!
بازی‌های لیگ در حیاط اصلی زندان که حیاطی بزرگ به اسم «بوما ای» است، برگزار می‌شود و داوران هم به خاطر اینکه شک و شبهه‌ای وجود نداشته باشد از بیرون از زندان می‌آیند.
در لوزیرا زندانیان همیشه دو رنگ لباس می‌پوشند: زرد و نارنجی. زرد را آنهایی به تن می‌کنند که مدت زندان‌شان زیر ۲۰ سال است. نارنجی هم به تن آنهایی می‌رود که باید بیش از ۲۰ سال حبس را تحمل کنند. زندانیان حاضر در «لوزیرا» ۳۵۰۰ نفر هستند که در جایگاهی که برای فقط ۵۰۰ نفر در نظر گرفته شده توسط صدها مأمور امنیتی کنترل و نگهداری می‌شوند. در این زندان، قاتل، دزد، آدم‌ربا، متجاوز و... همگی در کنار همدیگر می‌نشینند و بازی‌های لیگ‌‌شان را از نزدیک دنبال می‌کنند. حاصل کار آن شده که نرخ ارتکاب به بزهکاری در زندان، زیر ۳۰ درصد شده که در مقایسه با ۴۶ درصد زندان‌های بریتانیا قابل تأمل و درخور توجه است. امتیازی زیبا برای «لیگ زندان».
ارسال نظر