«گفتگوهای ثمربخش» قطر و عربستان؛ هدیه به بایدن یا تضعیف ایران؟

به گزارش «پارسینه»، احمد ناصر المحمد الصباح، وزیر امور خارجه کویت، طی اظهاراتی از «گفتگوهای ثمربخش» میان کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس برای حل اختلافات در این شورا خبر داد.

بر اساس گزارش «میدل ایست نیوز»، وزیر امور خارجه کویت در یک سخنرانی تلویزیونی که امروز (جمعه، ۴ دسامبر) پخش شد تأکید کرد که این مذاکرات میان قطر از یک سو و عربستان و امارات و بحرین و مصر از سوی دیگر برگزار شده است.

او گفت که همه اطراف در این مذاکرات بر هم‌بستگی و ثبات در کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس تأکید کرده و برای رسیدن به توافقی نهایی که موجب صلح دائمی میان این کشور‌ها شود تلاش می‌کنند.

وی همچنین از نقش «جارد کوشنر»، مشاور ارشد رئیس جمهور امریکا، در پیشبرد این روند تقدیر کرد.

پس از اظهارات وزیر خارجه کویت، همتایان سعودی و قطری او هم از پیشرفت در گفتگو‌ها و حل اختلاف خبر دادند.

«محمد بن عبدالرحمن آل ثانی»، وزیر خارجه قطر، با انتشار توئیتی در واکنش به این اظهارات تأکید کرد که این اظهارات گام مهمی در حل بحران در شورای همکاری است.

وی از کویت بابت وساطت برای حل این بحران و نیز از ایالات متحده بابت تلاش‌های در این مسیر تقدیر کرد.

همزمان وزیر امور خارجه عربستان سعودی در پیامی در توییتر از تلاش‌های کویت برای پر کردن شکاف ایجاد شده در شورای همکاری خلیج فارس تقدیر کرد. فیصل بن فرحان همچنین از اقدامات دولت آمریکا در این زمینه قدردانی و ابراز امیدواری کرد مذاکرات جاری برای خیر و صلاح منطقه به نتیجه برسد.

از سوی دیگر، شبکه الجزیره به نقل از منابعی خبر داد که تازه‌ترین دور مذاکرات این کشور‌ها که پس از سفر کوشنر به عربستان و قطر انجام شده بسیار موفق بوده است.

پیش از ظهر امروز «محمد بن عبدالرحمن آل ثانی»، وزیر امور خارجه قطر، اخبار منتشرشده درباره تحرکات برای حل نزاع میان کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس را تأیید کرد.

او گفت که در حال حاضر تحرکاتی برای حل نزاع میان شورای همکاری جریان دارد و افزود که حل این نزاع باید راه حلی فراگیر و ضامن وحدت کشور‌های عضو شورای همکاری باشد.

وی افزود: «امیدواریم که امور به سمت درست پیش رود، اما نمی‌توان پیش‌بینی کرد که این تحرکات در آینده نزدیک به نتیجه برسد یا موجب حل کامل نزاع شود».

نایف الحجراف، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس هم از اظهارات وزیر امور خارجه کویت استقبال کرد و گفت «این بیانیه نشان دهنده قدرت و انسجام شورا و همچنین توانایی آن برای غلبه بر همه موانع و چالش‌ها است.»

وی از تلاش‌های صادقانه و صمیمانه‌ای که از روز اول توسط امیر فقید کویت انجام شد و جانشین او ادامه داد، و همچنین از حمایت‌های دونالد ترامپ قدردانی کرد.

رسانه‌های آمریکایی در روز‌های گذشته هدف از ایجاد سازش میان قطر و همسایگانش را یکی از آخرین تلاش‌های دولت دونالد ترامپ برای قطع درآمد‌های غیرنفتی ایران عنوان کرده اند.

خبرگزاری «بلومبرگ» به نقل از منابع آگاه گزارش داد که تلاش‌ها برای حل اختلافات دو طرف شامل بازگشایی حریم هوایی عربستان به روی هواپیما‌ها و پرواز‌های قطری است تا از این طریق، میلیون‌ها دلار درآمد غیر نفتی ایران قطع شود.

این گزارش اضافه می‌کند که امارات متحده عربی بیش از دیگر اعضای شورای همکاری خلیج فارس در بازسازی روابط با قطر تردید داشته و به همین ترجیح داد روابط خود را با اسرائیل عادی کند.

روزنامه نیویورک تایمز هم گزارش داده است که «جرد کوشنر»، داماد و مشاور ارشد ترامپ، تلاش می‌کند تا قطر را متقاعد کند که به جای استفاده از آسمان ایران، از حریم هوایی عربستان استفاده کند.

نیویورک تایمز نوشته است با تغییر مسیر پروازی قطر، ایران از دریافت میلیون‌ها دلار به عنوان هزینه سالیانه پروازی محروم می‌شود و درآمد غیر نفتی آن به میزان ۱۰۰ میلیون دلار کاهش خواهد یافت.

این گزارش ها در حالی مطرح شده است که نخستین بار هفته گذشته نشریه « فایننشال تایمز » گزارش داد که عربستان سعودی تلاش‌های خود برای رفع اختلافات با قطر را افزایش داده تا از این موضوع همچون «هدیه»‌ای به دولت بایدن استفاده کند.

این نشریه امریکا در گزارشی که شنبه گذشته منتشر شد تأکید کرد که «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان، با انتخاب بایدن خود را در معرض مشکلات جدی می‌بیند و برای همین درصدد برآمده که مسائل خود را با قطر حل کند.

یک دیپلمات مطلع از روند مذاکرات خبر داده بود که قطر می‌خواهد مطمئن شود که این مذاکرات بدون پیش شرط انجام شود و افزود که نتیجه این مذاکرات رفع محدودیت‌های هوایی قطر و صدور مجوز تردد شهروندان قطری به کشور‌های تحریم کننده (عربستان و امارات و بحرین) و نیز احتمالا صادرات گاز از قطر به بحرین است.

کشور‌های عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر و بحرین در پنجم ژوئن ۲۰۱۷ (۱۵ خرداد ۱۳۹۶) در اقدامی یک جانبه تمام روابط دیپلماتیک خود با قطر را قطع کرده و محاصره سیاسی و اقتصادی علیه آن ایجاد کردند. از آن زمان به بعد تنها راه عبور پرواز‌های قطر به اروپا و آمریکا، آسمان ایران بود.

کشور‌های تحریم کننده بعد‌ها ۱۳ شرط را برای حل بحران به دوحه پیشنهاد دادند که مهم‌ترین آن‌ها عبارت بود از قطع رابطه با ایران، اخراج نظامیان ترکیه، قطع حمایت از اخوان المسلمین و دیگر گروه‌های اسلام گرا، و قطع پخش شبکه الجزیره.

این کشور‌ها تا کنون به هیچ یک از خواسته‌های خود نرسیده اند.

مقامات کویتی که در این مذاکرات حضور دارند هفته گذشته به فایننشال تایمز گفته بودند که توافق تازه‌ای به جای فهرست ۱۳ مطالبه مطرح خواهد شد که راه مناسب برای آشتی است.