ﺳﺮو اﺑﺮﮐﻮه کجاست و چند سال دارد؟ + عکس

راه های دﺳﺘﺮﺳﯽ: از ﯾﺰد ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﻔﺖ ﻣﯽ رود، ﺑﺮوﯾﺪ. ﭘﺲ از ﻋﺒﻮر از ﺗﻔﺖ، اﺳﻼﻣﯿﻪ و دﻫﺸﯿﺮ، ﺑﻪ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن اﺑﺮﮐﻮه در ﺟﻨﻮب ﻏﺮﺑﯽ ﯾﺰد ﺧﻮاﻫﯿﺪ رﺳﯿﺪ ﮐﻪ از آن ﺟﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎی راﻫﻨﻤﺎ ﺑﻪ ﮐﻨﺎر درﺧﺖ ﺑﺮوﯾﺪ.

ﻧﻤﺎد ﺳﺮو ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﻧﻤﺎدﻫﺎی ﻣﻬﻢ در اﯾﺮان ﺑﺎﺳﺘﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد. در ﻧﮕﺎره ﻫﺎ و آﺛﺎر ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﺠﺎری ﻫﺎی دوره ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﯽ در ﺗﺨﺖ ﺟﻤﺸﯿﺪ، ﻧﻤﺎد درﺧﺖ و ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﺎص، ﺳﺮو آورده ﺷﺪه اﺳﺖ در ﭘﺎرﭼﻪ ﺑﺎﻓﯽ ﻫﺎی اﯾﺮان ﮔﻮﻧﻪ‌ای ﮔﯿﺎه، درﺧﺖ و در واﻗﻊ ﻫﻤﺎن ﺳﺮو ﺧﻤﯿﺪه ﮐﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ در ﻓﺮﻫﻨﮓ اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﺘﻪ ﺟﻘﻪ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﺷﺪه، دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد.

اﯾﻦ درﺧﺖ ﮐﻬﻨﺴﺎل ﮐﻪ ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﺸﺮ ﺑﻪ آن ﻣﺒﺎﻫﺎت ﻣﯿﮑﻨﺪ، از ﻗﺒﻞ از اﺳﻼم ﺑﻪ ﯾﺎدﮔﺎر ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه و ﺑﺎ ﺳﻦ زﯾﺎدی ﮐﻪ دارد ﺑﺎ ﺷﺎداﺑﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﯽ در ﺣﺎﺷﯿﻪ ﺷﻬﺮ اﺑﺮﮐﻮه اﺳﺘﻘﺮار ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ .. اﯾﻦ درﺧﺖ ﮐﻪ در ﺷﻬﺮ اﺑﺮﮐﻮه (اﺑﺮﻗﻮ) ﻗﺮار دارد ﯾﮑﯽ از ﭘﯿﺮﺗﺮﯾﻦ ﻣﻮﺟﻮدات زﻧﺪه دﻧﯿﺎ ﺳاﺖﺮْو. اَﺑﺮﮐﻮه ﯾﮑﯽ از آﺛﺎر ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﻠﯽ اﯾﺮان اﺳﺖ.

ﺑﺮﺧﯽ از اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎ، ﮐﺎﺷﺘﻦ آن را ﺑﻪ زرﺗﺸﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﯽدﻫﻨﺪ و ﺑﺮﺧﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ (ﯾﺎﻓﺚ) ﭘﺴﺮ ﻧﻮح. ﺳﺮو ﺑﺎﺷﮑﻮه اﺑﺮﮐﻮه از ﮔﻮﻧﻪ ﺳﺮو ﺷﯿﺮاز و از ﺳﺮوﻫﺎی ﻣﺪﯾﺘﺮاﻧﻪ اﯾﻦ درﺧﺖ ﺑﺎ ﻧﺎم ﻋﻠﻤﯽ cuppresus sempervirens‌ای ﺑﺎ ارﺗﻔﺎع ۲۵ ﻣﺘﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻗﻄﺮ ﺗﻨﻪ آن ۵/۴ ﻣﺘﺮ ﺑﻮده و ﻣﺤﯿﻂ ﺗﻨﻪ اﯾﻦ درﺧﺖ در روی زﻣﯿﻦ ۱۱/۵ اﺳﺖ ﺗﺎج درﺧﺖ ﭼﯿﺰی ﺣﺪود ۱۴ ﻣﺘﺮ اﺳﺖ و ﺗﻨﻪ آن ﺣﺪودا ۴ ﻣﺘﺮ ﯾﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻗﻄﺮ دارد. ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎی ﺳﺮو اﺑﺮﮐﻮه ﻗﻄﺮ ۱/۸۵ ﻣﺘﺮی دارﻧﺪ ﮐﻪ دور درﺧﺖ را ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎ ﺷﮑﻮه اﺣﺎﻃﻪ ﮐﺮده اﻧﺪ. ﺑﺴﯿﺎری از داﻧﺸﻤﻨﺪان و ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن داﺧﻠﯽ و ﺧﺎرﺟﯽ از اﯾﻦ درﺧﺖ ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﮐﻬﻨﺴﺎل ﺗﺮﯾﻦ درﺧﺘﺎن ﺟﻬﺎن ﯾﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ.

اﻟﮑﺴﺎﻧﺪر روف -داﻧﺸﻤﻨﺪ- ﻋﻤﺮ درﺧﺖ را ۴۰۰۰ ﺗﺎ ۴۵۰۰ ﺳﺎل ﺑﺮآورد ﮐﺮده ﺑﻮد وﻟﯽ ﭘﺲ از آن داﻧﺸﻤﻨﺪان ﺑﺎزدﯾﺪ ﮐﻨﻨﺪه روﺳﯽ از ژاﭘﻦ و روﺳﯿﻪ ﻋﻤﺮ درﺧﺖ را ﺗﺎ ۷ ﻫﺰار ﺳﺎل ﺗﺨﻤﯿﻦ زده اﻧﺪ. اﯾﻦ درﺧﺖ دارای ارزش ﻋﻠﻤﯽ، ﻗﺪﻣﺖ و زﯾﺒﺎﯾﯽ ﺧﺎرق اﻟﻌﺎده‌ای ﺑﻮده و ﻧﯿﺰ ﺑﻌﻨﻮان ﻣﯿﺮاث ﻃﺒﯿﻌﯽ اﯾﺮان ﺑﻌﺪ از ﻗﻠﻪ دﻣﺎوﻧﺪ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ و ﻫﺮﺳﺎﻟﻪ ﺑﺎزدﯾﺪﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﻓﺮاواﻧﯽ از داﺧﻞ و ﺧﺎرج ﮐﺸﻮر را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﺬب ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ.

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ارزﺷﻬﺎی ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ درﺧﺖ و ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺻﯿﺎﻧﺖ از اﯾﻦ ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ ژﻧﯽ ارزﺷﻤﻨﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﺼﻮﺑﻪ ﻣﻮرخ ۲۷/۱۲/۱۳۸۲ ﺷﻮراﯾﻌﺎﻟﯽ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﺳﺮو اﺑﺮﮐﻮه ﺑﻌﻨﻮان اﺛﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﻠﯽ در زﻣﺮه ﻣﻨﺎﻃﻖ ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ.

ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از اﯾﻦ ﻣﺼﻮﺑﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺳﺮو ﺑﻪ ﻋﻬﺪه ﺷﻬﺮداری اﺑﺮﮐﻮه ﺑﻮد و ﭘﺲ از آن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺼﻤﯿﻤﺎت ﮐﻤﯿﺘﻪ راﻫﺒﺮی درﺧﺖ ﻣﺘﺸﮑﻞ از " ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن اﺳﺘﺎﻧﺪاری، ﺣﻔﻆ ﻧﺒﺎﺗﺎت ﺟﻬﺎد ﮐﺸﺎورزی، داﻧﺸﮑﺪه ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﯾﺰد، اداره ﮐﻞ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ، ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﮐﺸﺎورزی و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺘﺎن، اداره ﮐﻞ " ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ درﺧﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، ﺻﻨﺎﯾﻊ دﺳﺘﯽ و ﮔﺮدﺷﮕﺮی، ﻓﺮﻣﺎﻧﺪاری و ﺷﻬﺮداری اﺑﺮﮐﻮه ﺷﻮد. از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ اﻗﺪاﻣﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ اﯾﻦ اداره ﮐﻞ ﺑﺎ ﻫﻤﮑﺎری ﺑﺮﺧﯽ از ارﮔﺎﻧﻬﺎ ﻧﻈﯿﺮ ﺷﻬﺮداری و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪاری اﺑﺮﮐﻮه و اﺳﺘﺎﻧﺪاری ﯾﺰد ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﻮارد ذﯾﻞ اﺷﺎره ﻧﻤﻮد:-۱ ﺣﺼﺎرﮐﺸﯽ و ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﻓﻀﺎی ﭘﯿﺮاﻣﻮن اﺛﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﻠﯽ ﺳﺮو اﺑﺮﮐﻮه-۲ ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮی روﺷﻬﺎی ﻣﺒﺎرزه ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر دﻓﻊ و ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از آﺳﯿﺐ آﻓﺎت ﺑﻪ درﺧﺖ-۳ ﭘﯿﮕﯿﺮی از ﻣﺘﺨﺼﺼﯿﻦ ذﯾﺮﺑﻂ در ﮐﺸﻮر و ﺧﺎرج از ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺮﻣﯿﻢ ﺗﻨﻪ درﺧﺖ-۴ ﻧﺼﺐ ﺻﺎﻋﻘﻪ ﮔﯿﺮ ﺑﺎ وﺟﻮد ﺣﺼﺎر ﮐﺸﯽ و ﺣﻀﻮر ﻧﮕﻬﺒﺎن در اﻃﺮاف درﺧﺖ، ﺑﺎز ﻫﻢ ﻋﺪ‌های از ﻣﺮدم از ﻏﻔﻠﺖ ﻧﮕﻬﺒﺎن و ﺑﺎزﺑﻮدن ﺣﺼﺎر ﺳﻮءاﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮده و اﻗﺪاﻣﺎت ﺗﺨﺮﯾﺒﯽ ﻫﻤﭽﻮن ﯾﺎدﮔﺎریﻧﻮﯾﺴﯽ ﺑﺎﻻرﻓﺘﻦ از اﯾﻦ درﺧﺖ ﮐﻬﻨﺴﺎل ﮐﻪ از ﻗﺪﯾﻤﯽﺗﺮﯾﻦ ﻣﻮﺟﻮدات زﻧﺪه اﯾﺮان و ﺟﻬﺎن اﺳﺖ را ﺻﻮرت ﻣﯽدﻫﻨﺪ.

اﯾﻦ درﺧﺖ ﮐﻬﻦ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﯿﺮاث زﻧﺪه اﯾﺮان اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ از آن ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ ﺳﺮو در ﯾﮏ ﻓﻀﺎی ﺑﺎز ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﭼﻨﺪی ﭘﯿﺶ ﺣﺼﺎری دور آن ﮐﺸﯿﺪه ﺷﺪه ﮐﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ اﻫﻤﯿﺖ آن ﺑﺎﻋﺚ ﺷﻮد ﮐﻪ از آن ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺷﻮد. اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﻀﯽ اﻋﺘﻘﺎد دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪن اﯾﻦ ﺳﺮو ﺑﻪ ﺿﺮر آن ﺗﻤﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد. وﺟﻮد ﺧﯿﺎﺑﺎنﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ آن ﻣﻨﺘﻬﯽ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ آﻟﻮده ﺷﺪن آن ﺷﺪه و ﺷﺎﯾﺪ ﺣﺠﻢ ﮔﺮدﺷﮕﺮان و وﺳﺎﯾﻞ ﻧﻘﻠﯿﻪای ﮐﻪ از ﮐﻨﺎر آن ﻋﺒﻮر ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، ﺑﺮ رﯾﺸﻪ ﻫﺎی اﯾﻦ درﺧﺖ ﮐﻬﻦ ﺳﺎل ﮐﻪ در زﯾﺮ زﻣﯿﻦ رﺷﺪ ﮐﺮده اﻧﺪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﻨﻔﯽ و ﻣﺨﺮﺑﯽ ﺑﮕﺬراد.

اﻟﺒﺘﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﮔﺮدﺷﮕﺮی اﺳﺘﺎن ﯾﺰد اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ را ﻧﻈﯿﺮ ﮐﺸﺘﻦ آﻓﺖ ﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد آن اﻧﺠﺎم داده ﺗﺎ ﺳﺮو اﺑﺮﮐﻮه ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ از ﻫﺰاران ﺳﺎل ﭘﯿﺶ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺮده، ﺑﻪ ﺣﯿﺎت ﺧﻮد اداﻣﻪ دﻫﺪ. اﯾﻦ درﺧﺖ را ﭘﺲ از درﺧﺖ ﻣﺴﻮﺳﻼه (ﺻﻨﻮﺑﺮی در ﮐﻮه ﻫﺎی ﺳﻠﺴﻠﻪ ﺟﺒﺎل ﺳﻔﯿﺪ) در ﮐﺎﻟﯿﻔﺮﻧﯿﺎ دوﻣﯿﻦ درﺧﺖ ﻗﺪﯾﻤﯽ دﻧﯿﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﺳﺮو اﺑﺮﮐﻮه ﺷﺎﻧﺰدﻫﻢ ﺗﯿﺮﻣﺎه ۱۳۸۶ ﺑﻪ ﺷﻤﺎره ۳ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﻮﻣﯿﻦ اﺛﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ اﯾﺮان در ﻓﻬﺮﺳﺖ آﺛﺎر ﻣﻠﯽ ﺛﺒﺖ ﺷﺪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ اﺛﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ در ﺳﺎل ۱۳۸۲ در ﺷﻮرای ﻋﺎﻟﯽ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﺛﺒﺖ ﺷﺪ. در اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ دﯾﺪﻧﯽ ﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ وﺟﻮد دارﻧﺪ. از ﺟﺎذﺑﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان در اﯾﻦ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﻧﺎم ﺑﺮد، ﮔﻨﺒﺪ ﻋﺎﻟﯽ، ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ اﺑﺮﮐﻮه، ﮔﻨﺒﺪﺧﺎﻧﻪ، ﯾﺨﭽﺎل ﺧﺸﺘﯽ، ﺧﺎﻧﻪ ﺻﻮﻟﺖ و آراﻣﮕﺎه ﻋﺰﯾﺰ اﻟﺪﯾﻦ ﻧﺴﻔﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﯾﮑﯽ از آﺛﺎری ﮐﻪ در اﯾﻨﺠﺎ وﺟﻮد دارد و در ﺑﻬﻤﻦ ۱۳۷۵ در آﺛﺎر ﻣﻠﯽ ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﺛﺒﺖ رﺳﯿﺪ، ﺧﺎﻧﻪ آﻗﺎزاده و ﺑﺎدﮔﯿﺮ آن اﺳﺖ. در ﭘﺸﺖ اﺳﮑﻨﺎسﻫﺎی ۲۰ ﻫﺰار رﯾﺎﻟﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻋﮑﺲ اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ و ﺑﺎدﮔﯿﺮ ﻣﻌﺮوف آن را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﺪ.

اﯾﻦ ﺑﺎدﮔﯿﺮ ۱۸ ﻣﺘﺮ ارﺗﻔﺎع دارد ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ﺑﻬﺘﺮی ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎی ﺑﺎدﮔﯿﺮﻫﺎی ﯾﺰد ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﯽ آﯾﺪ. ﻧﮑﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺧﻼف ﺑﺴﯿﺎری از ﺑﺎدﮔﯿﺮﻫﺎی دﯾﮕﺮ، ﺑﺎدﮔﯿﺮ ﺧﺎﻧﻪ آﻗﺎزاده دو ﻃﺒﻘﻪ اﺳﺖ. ﮔﻨﺒﺪ ﻋﺎﻟﯽ اﺑﺮﮐﻮه ﻧﯿﺰ ﯾﮑﯽ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎی ﺧﻮب ﻣﻌﻤﺎری زﻣﺎن ﺳﻠﺠﻮﻗﯽ در ﯾﺰد و اﯾﺮان ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن از ﺳﻨﮓ و ﺳﺎروج ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه و در آن ﺳﻨﮓ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺧﻂ ﮐﻮﻓﯽ دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. ﮔﻨﺒﺪﻋﺎﻟﯽ اﺑﺮﮐﻮه در در ﺳﺎل ۱۳۱۲ در ﻓﻬﺮﺳﺖ آﺛﺎر ﻣﻠﯽ اﯾﺮان ﺑﻪ ﺛﺒﺖ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ. ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ زﻣﺎن ﺑﺮای دﯾﺪن اﯾﻦ درﺧﺖ ﺑﻬﺎر و ﭘﺎﺋﯿﺰ اﺳﺖ.