وضعیت نگران کننده سلامت روان مردان در دوران شیوع کرونا/ خدمات بهداشت روان را ارزان کنیم

از سوی دیگر، فشار‌های اقتصادی که این روز‌ها به خاطر تورم‌ های لجام گسیخته چند برابر شده می‌تواند آسیب‌های جبران ناپذیری به روح و روان مردان وارد کند. در این میان، آمار طلاق طی یک سال گذشته بالا رفته و از سوی دیگر، آمار خشونت‌های خانگی هم افزایش داشته است. تمام این‌ها نشان از وضعیت آشفته روحی و روانی مردان در دوران کرونا دارد.

سلامت روان مردان باید مهم باشد

امان الله قرایی، جامعه شناس در این باره به پارسینه می‌گوید: در فرهنگ ما متاسفانه اینگونه جا افتاده که مردان بزرگ، چون درختان ستبر، ایستاده می‌میرند یا مرد باید که در کشاکش دهر، سنگ زیرین آسیاب باشد. متاسفانه از دوران کودکی، نوجوانی و جوانی به ما می‌آموزند که مردان نباید گریه کنند و باید غم را در خودشان فرو ببرند و مسائل بهداشت روان برای مردان در کشور‌هایی مانند ما، یکی از اصلی‌ترین معضلات اجتماعی و نظام سلامت است. حال شما در نظر بگیرید که یک مرد با این فرهنگ و تربیتی که بزرگ شده چطور می‌تواند به این فکر کند که باید حتما برای حل مشکلات خود به یک روانپزشک یا روانکاو مراجعه کند؟

او می‌افزید: آنچه در جامعه ما همیشه مغفول مانده، توجه به سلامت روان افراد جامعه است. شما نمی‌توانید از مردی که شب دست خالی به خانه برمی گردد یا کسی که با روزی ۱۲ ساعت کار یا بیشتر باز هم از پس هزینه‌های زندگی اش بر نمی‌آید؛ توقع داشته باشید انسانی با روح و روان سالم باقی بماند. مساله فقط دوران کرونا نیست، مساله مشکلات اقتصادی است که گریبان مردم را گرفته و مردان بیش از همه از آن لطمه می‌بینند. البته بماند که این روز‌ها، زنان هم پا به پای مردان کار می‌کنند، در واقع کمتر مردی را می‌توان پیدا کرد که به تنهایی بتواند هزینه‌های یک خانواده را تامین کند اما شرایط در دوران کرونا بسیار بحرانی‌تر شده است. به همین خاطر است که رئیس پلیس اعلام می‌کند، آمار سرقت اولی‌ها افزایش چشمگیری داشته است. این مساله نشان دهنده وضعیت اقتصادی بدی است که مردم گرفتار آن هستند.

افزایش استرس مردان

علی اصغر کیهان نیا، روانشاس در این باره با اشاره به آخرین تحقیقاتی که در کلینیک کلیولند، آمریکا انجام شده به پارسینه می‌گوید: طبق پژوهش انجام شده ۷۷ درصد مردان، افزایش استرس خود را در زمان شیوع کروناویروس گزارش دادند. ۵۹ درصد آن‌ها از احساس انزوا طلبی خود گله داشتند و ۴۵ درصد آن‌ها از عدم سلامت ذهنی و احساسی خود در موقعیت‌های دشوار خبر دادند. براساس نظر کارشناسان، این آسیب‌های سلامت روانی اثر مستقیم بر تضعیف سیستم ایمنی بدن دارد که موجب عدم دفاع لازم بدن در برابر کروناویروس می‌شود. تیم نظر سنجی کلنیک کلیولند، پژوهش «اثر کروناویروس بر سلامت روانی مردان» را بر حدود ۱۰۰۰ مرد بالغ (۱۸ سال به بالا) در سراسر ایالات متحده آمریکا انجام داد، ۵۹ درصد از مردان گفتند که کروناویروس اثر منفی‌تری نسبت به بحران‌های گذشته، بر زندگی آن‌ها داشته است. آن‌ها علت افزایش اثر منفی این ویروس را رکود اقتصادی و اغلب مردان ضعف سلامت روانی خود را حاکی از مشکلات اقتصادی پیش آمده می‌دانستند.

اثر منفی کرونا ویروس

او می‌افزاید: براساس این تحقیقات مشخص شده که قبل از شیوع کرونا ویروس۴۵ درصد از مردان بیشتر به سلامتی خود اهمیت می‌دهند. آن‌ها ۲۸ درصد بیشتر می‌خوابند، ۲۲ درصد ورزش بیشتر از قبل ورزش می‌کنند و ۱۹ درصد غذای سالم‌تری می‌خوردند. با این همه باز هم از فشار‌ها و آسیب‌های روانی در امان نیستند.

این روانشناس می‌گوید: مردان به بهداشت روانی خود کمتر از زنان و کودکان اهمیت می‌دهند. این موضوع بحران‌های روحی را افزایش می‌دهد. در واقع آن‌ها فکر می‌کنند که اگر اقرار به آسیب‌های روانی و اقدام به درمان آن‌ها کنند، قادر به انجام نقش‌های خود در خانواده یا جامعه نخواهند بود. متاسفانه بسیاری از مردان، داشتن افسردگی و اضطراب را «نشانه ضعف» می‌بینند.

سلامت روان در اولویت نیست

پروانه موسوی، روانشناس در این باره به پارسینه می‌گوید: متاسفانه اغلب مردان توجه چندانی به سلامت روان خود ندارند، بماند که خیلی از آن‌ها حتی به سلامت جسمی خود اهمیت نمی‌دهند، اما پرداختن به مشکلات روحی و روانی را تا جایی که امکان داشته باشد، به تعویق انداخته و از آن شانه خالی می‌کنند.

دوگانه سلامت روح و جسم

او در ادامه می‌افزاید: متاسفانه براساس آموزش‌هایی که ما از ابتدای کودکی تا زمان مرگ به آن همراه هستیم، همیشه به ما گوشزد می‌کند که مردان چه از لحاظ جسمی و چه از لحاظ روحی قوی‌تر از زنان هستند، در حالی که آمار مرگ و میر در بین مردان بیشتر از زنان است و طول عمر زنان بیشتر از مردان است. از سوی دیگر؛ مردان با این باور غلط بزرگ شده اند که صحبت کردن از مشکلات روحی و روانی در واقع نشان دهنده ضعف و ناتوانی است و تا جایی که می‌توانند آن را پنهان می‌کنند. بسیاری از بیماری‌ها مانند، فشار خون، دیابت، ام اس و یا حتی سکته قلبی به خاطر نادیده گرفتن همین استرس‌ها و مشکلات روانی است که مردان سعی می‌کنند آن را مخفی کنند و یا اصلا هیچ آگاهی در مورد آن ندارند و تا زمانی که نمود جسمی پیدا نکند هیچ کس به این فکر نمی‌کند، که ممکن است یک مرد هم از لحاظ روحی تحت فشار باشد و آسیب ببیند. چرا که ما با این باور غلط بزرگ شده ایم، «مرد باید مثل سخره سخت باشد».

باید شرایط مشاوره و درمان با هزینه‌های پایین فراهم شود

این روانشناس می‌گوید: در شرایط کرونا مردان بیش از همیشه تحت فشار‌های روانی قرار می‌گیرند. بسیاری از آن‌ها شغل خود را از دست داده و یا این که کاسبی را که داشته اند، از بین رفته است. بسیاری درگیر مشکلات اقتصادی و خانوادگی شده اند. ممکن است در این بین عزیزانشان هم گرفتار بیماری باشند و هزینه‌های درمان هم به تمام مشکلاتی که دارند اضافه شود. در این شرایط چه کسی باید مراقب سلامت روح و روان آن‌ها باشد. پدر، مادر و همسر باید به این مسایل دقت داشته باشند. این که فرد پرخاشگر می‌شود، این که به اطرافیانش بی محلی می‌کند و با کسی حرف نمی‌زند و ...؛ تمام این‌ها نشانه‌های افسردگی، فشار‌های روحی و امثالهم است. ما نمی‌توانیم برای تمام افراد یک نسخه واحد در این زمینه بپیچیم، اما اگر قرار باشد در این زمینه کاری انجام شود، این وظیفه وزارت بهداشت و درمان است که شرایطی را فراهم کند تا افراد بتوانند با هزینه‌ای کمتر از خدمات روانشناسان و روانپزشکان استفاده کنند. در واقع باید هزینه این خدمات به حدی باشد که هر کسی با هر توان مالی بتواند از آن برخوردار باشد.