جنگ فرودگاه‌ها؛ استراتژی حوثی‌ها برای زمینگیر کردن عربستان

به گزارش «پارسینه» به نقل از الوقت، در طول ۶ سال جنگ یمن زیرساخت‌های اقتصادی یکی از اهداف مهم حملات هوایی ائتلاف سعودی به یمن بوده است به صورتی که امروزه بخش زیادی از زیرساخت‌های اقتصادی این کشور فقیر عربی کاملا نابود شده است. در این میان با گذر زمان و ارتقای توانمندی‌های نظامی انصارالله و ارتش یمن برای ایجاد موازنه ووارد کردن ضربه متقابل به دشمن، زیرساخت‌ها و شریان‌های اقتصادی عربستان سعودی در لیست اهداف نظامی صنعا بویژه در عملیات‌های بازدارندگی قرار گرفت.

یکی از مهمترین زیرساخت‌های اقتصادی عربستان که توسط یمنی‌ها به کررات مورد حمله قرار گرفته و شاید بتوان گفت تمرکز ویژه‌ای بر آن شده است، فرودگاه‌های عربستان سعودی است.

مقامات نظامی و سیاسی انصارالله بار‌ها اعلام کرده اند که فرودگاه‌های دشمنان را اهداف معتبری می‌دانند و حملات فرودگاه را به رسانه‌ها اعلام می‌کنند.

در هفته های گذشته ارتش یمن اعلام کرد که با هواپیما‌های بدون سرنشین به فرودگاه‌های ابها و جده عربستان سعودی حملات موفقیت‌آمیزی را صورت داده است. فرودگاه منطقه‌ای ابها در ۱۱۰ کیلومتری مرز سعودی با یمن و ۱۵ کیلومتری غرب پایگاه هوایی ملک خالد، یکی از بزرگترین پایگاه‌های نظامی عربستان سعودی قرار دارد.

فرودگاه‌های استان‌های ابها و جیزان به دلیل نزدیکی به مرز یمن در سالیان گذشته شاهد بیشترین حملات موشکی و پهبادی انصارالله بوده است با این حال تقریباً هیچ نقطه‌ای از خاک عربستان سعودی برای حملات یمنی‌ها به پایگاه‌های هوایی و فرودگاه‌های دشمن سعودی غیرقابل دسترس نبوده و آن‌ها را بر حسب استراتژی‌های سیاسی و نظامی در برهه‌های مختلف مورد حمله قرار داده‌اند.

در نوامبر ۲۰۱۷، انصارلله توانست در یک غافلگیری بزرگ با انجام یک عملیات در عمق عربستان به فرودگاه بین المللی ریاض برسد. ریاض در حدود ۶۲۰ مایلی (۱۰۰۰ کیلومتر) شمال یمن است. از آن تاریخ تاکنون هیچ فرودگاهی در عربستان از موج حملات هوایی انصارالله ایمن نبوده است.

ایجاد موازنه در جنگ و واداشتن دشمن متجاوز به عقب‌نشینی و پایان دادن به حملات هوایی روزانه به غیرنظامیان، شهر‌ها و زیرساخت‌های اقتصادی و از طرف دیگر واداشتن ریاض به پایان محاصره غیرانسانی زمینی، دریایی و هوایی یمن مهمترین هدف حملات به عمق خاک عربستان بوده است.

سعودی‌ها با کارشکنی‌های مداوم در بازگشایی فرودگاه بین‌المللی صنعا امکان استفاده مردم یمن از تنها فرودگاه غیرنظامی قابل استفاده مناطق تحت کنترل انصارالله، در راستای اهداف انسانی همانند انتقال مجروحین جنگ و جذب کمک‌های بشردوستانه بین‌المللی را نمی‌دهد.

در ۹ ژوئن ۲۰۱۹، محمد عبدالسلام سخنگوی انصارالله در توئیتر خود اعلام کرد که فرودگاه‌های ائتلاف در واکنش به تعطیلی مداوم فرودگاه بین المللی صنعا توسط ائتلاف، هدف قرار می‌گیرند.

از طرف دیگر در هفته‌های اخیر، با افزایش پیشروی انصارالله و ارتش یمن در مسیر آزادسازی استان مهم و استراتژیک مأرب، همزمان بر شدت حملات هوایی عربستان نیز افزوده شده است که این امر موجب برنامه‌ریزی حملات متقابل هوایی به زیرساخت‌های اقتصادی عربستان برای کاهش حجم بمباران شهر‌ها بوده است.

هدف قرار دادن فرودگاه‌های عربستان از جنبه دیگری نیز می‌تواند ضربه مهلکی برای ریاض باشد. در سال‌های اخیر پادشاهی سعودی به رهبری محمد بن سلمان ولیعهد این کشور طرح‌های بلندپروانه اقتصادی برای و تنوع بخشیدن به اقتصاد و بی‌نیاز کردن عربستان به فروش نفت و تبدیل کردن آن به کشوری پیشرفته را تحت عنوان «چشم انداز ۲۰۳۰» در دستور کار قرار داده است.

یکی از حوزه‌هایی که از جایگاه مهمی بر رسیدن به اهداف این سند چشم‌انداز برخوردار است موضوع گردشگری و توریسم می‌باشد که نقش صنعت هوایی در رشد این حوزه غیرقابل انکار می‌باشد.

چشم انداز ۲۰۳۰ سعودی مبتنی بر رشد سرمایه گذاری داخلی برای تحریک و تبدیل پادشاهی عربستان به یک قطب جهانی است که آسیا، اروپا و آفریقا را متصل می‌کند.

برای حمایت از رشد اقتصادی، دولت عربستان در دسامبر ۲۰۱۷ برنامه‌های سرمایه گذاری خود را برای سال ۲۰۱۸ مجدداً تأیید کرد و اعلام کرد که هزینه کل را به ۲۹۳ میلیون دلار افزایش خواهد داد. پیش بینی می‌شود با این سرمایه گذاری در بودجه ۲۰۱۸ مبلغ ۷۷ میلیارد دلار درآمد کسب شود.

هواپیمایی نقش اساسی در متنوع سازی و گسترش اقتصاد عربستان خواهد داشت.

در حال حاضر ۲۷ فرودگاه در پادشاهی سعودی وجود دارد که شامل ۶ فرودگاه بین المللی، ۸ فرودگاه منطقه‌ای و ۱۳ فرودگاه داخلی است. به منظور بهبود زیرساخت‌های تأسیسات فرودگاه، دولت عربستان یک طرح توسعه‌ای را در سال ۲۰۱۸ تصویب کرده است که هم به ارتقا فرودگاه‌های موجود و هم به ساخت فرودگاه‌های جدید می‌پردازد.

این برنامه توسعه‌ای شامل بازسازی فرودگاه‌های ابها، الأحصا، القاسم، عرعر، الحیل و جیزان، ترمینال‌های جدید در فرودگاه بین المللی ملک خالد در ریاض و فرودگاه بین المللی جدید ملک عبدالعزیز در جده است. همچنین برنامه‌هایی برای توسعه فرودگاه‌های جدید در القنفده، جزیره فرسان و طائف، ریاض شمالی (خدمات رسانی به استان‌های الغد، المجمعه و ذولفی) و ریاض جنوبی (خدمت به استان‌های الأفلاج، الحریق، الخرج و حوطه بنی تمیم) طراحی شد.

از طرف دیگر هواپیمایی کشوری عربستان سعودی ("GACA") از برنامه ریزی برای خصوصی سازی همه ۲۷ فرودگاه موجود عربستان سعودی و همچنین فرودگاه‌های جدیدی که تا سال ۲۰۲۰ تکمیل شده‌اند، خبر داد. در سال ۲۰۱۷، رئیس GACA، عبدالحکیم بن محمد التمیمی اظهار داشت که فرودگاه‌ها و واحد‌های تجاری مربوطه باید به شرکت‌های جداگانه‌ای که کاملا متعلق به شرکت هولدینگ هواپیمایی کشوری سعودی ("SAVC") می‌باشد واگذار شوند.

عربستان سعودی با ناوگان متشکل از ۲۰۰ هواپیما در ۸۹ مسیر از جمله ۶۲ مقصد بین المللی در چهار قاره، سومین خط هوایی بزرگ در خاورمیانه است. این شرکت هواپیمایی در سال‌های اخیر ناوگان خود را بازسازی کرده و اعلام کرده است که قصد دارد تعداد هواپیما‌ها و مسیر‌ها را افزایش دهد.

با توجه به این برنامه‌ریزی‌ها که نشان از جایگاه راهبردی فرودگاه‌ها در برنامه توسعه‌ای بن سلمان می‌باشد، می‌توان به کارآمدی استراتژی جنگی انصارالله برای ناامن کردن فرودگاه‌های سعودی پی برد. به دنبال حمله ۱۲ ژوئن ۲۰۱۹ به فرودگاه ابها، سخنگوی انصارالله به «غیرنظامیان و شرکت ها» در امارات و عربستان سعودی هشدار داد که علاوه بر مکان‌های نظامی، از همه فرودگاه‌ها نیز دور باشند. از آن برهه این استراتژی قدم به قدم در حال پیاده شدن است و سعودی‌ها ناتوان از مقابله با حملات هوایی یمن به فرودگاه‌ها، به تکاپو برای نجات از مخمصه یمن افتاده‌اند.