خطر ابتلا به نارسایی کلیه با مصرف مُسکّن ها!

سیدمحمدصادق غفوری عضو انجمن متخصصان گوارش و کبد ایران، اظهار کرد: کلیه‌ها اندامی هستند که نقش مهمی در دفع مواد زائد و سموم بدن دارند و افرادی که دچار نارسایی کلیه می‌شوند میزان اوره در بدنشان افزایش پیدا می‌کند و فرد جهت ادامه زندگی نیاز به دیالیز دارد.

او افزود: بیماری کلیوی معمولا بی سر و صدا پیشرفت می‌کند و بیشتر مردم تا مراحل پیشرفته بیماری کلیه علائم شدیدی مشاهده نمی‌کنند، البته ممکن است در ابتدا فرد مبتلا با علائمی از قبیل خستگی و ضعف، عدم توانایی در ایجاد تمرکز، اختلالات خواب، گرفتگی عضلات در شب، پرفشاری خون، ورم اطراف چشم‌ها بخصوص در صبح، ورم پا، کاهش اشتها (کاهش وزن)، خستگی و خارش پوست، دفع ادرار خونی تیره و افزایش دفع ادرار بخصوص در شب مواجه شود.

غفوری بیان کرد: این بیماری به دو نوع نارسایی حاد و نارسایی مزمن کلیوی تقسیم می‌شود که در نوع اول کلیه‌ها به صورت ناگهانی از کار می‌افتند و معمولاً با برطرف کردن علت، کارکرد کلیه‌ها به حالت طبیعی بر می‌گردد، اما در نارسایی مزمن با ایجاد مشکل برای این اندام به تدریج فرد بیمار نیاز به پیوند کلیه و دیالیز پیدا می‌کند.

این متخصص گوارش و کبد ایران در خصوص علل ایجاد نارسایی حاد کلیه گفت: کاهش خون رسانی به کلیه‌ها بر اثر خون ریزی شدید و شوک، اسهال و استفراغ شدید و نارسایی قلبی، کم آبی بدن، مصرف بیش از حد دارو‌های مُدِر، استفاده بی رویه از برخی از آنتی بیوتیک ها، مصرف بیش از اندازه دارو‌های مسکن مانند ژلوفن، بروفن، ایندومتاسین و دیکلوفناک و حتی استامینوفن احتمال ابتلا نارسایی حاد کلیه را تا حد قابل توجهی افزایش می‌دهد.

او با اشاره به این که علائم نارسایی حاد کلیوی با نارسایی مزمن متفاوت است، بیان کرد: آسیب به کلیه‌ها در اثر بیماری قند، فشارخون بالا و سایر اختلالات از جمله علائم نارسایی مزمن کلیه محسوب می‌شود.

راه‌های تشخیص نارسایی کلیه

این متخصص گوارش و کبد تصریح کرد: یک شرح حال و معاینه خوب می‌تواند تا حد زیادی علت نارسایی کلیه را تشخیص داده و درمان مطلوبی را برای فرد بیمار به همراه داشته باشد. اندازه گیری اوره و کراتینین خون، آزمایش کامل ادرار و سونوگرافی کلیه‌ها از دیگر راه‌های تشخیص این بیماری خواهد بود.

او گفت: کنترل قند خون در افراد دیابتی، خودداری از مصرف بی رویه دارو‌ها و کنترل فشار خون در افراد مبتلا به پرفشاری خون سبب پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های کلیوی بخصوص نارسایی کلیه خواهد شد. همچنین در صورت بروز هر گونه تغییر در حجم ادرار به خصوص کاهش حجم ادرار، پررنگ شدن غیر عادی ادرار، تکرر یا قطع و وصل شدن ادرار یا ورم دور پلک و پا‌ها باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد.

این متخصص گوارش و کبد بیان کرد: مواردی که افراد مبتلا به نارسایی کلیه باید در رژیم غذایی خود رعایت کنند شامل محدود کردن مصرف نمک، قند و شکر، مصرف غذا‌های کم چرب و کم پروتئین، محدود کردن مصرف حبوباتی نظیر عدسُ نخود و لوبیا که میزان پتاسیم بالایی دارند و مصرف سبزیجات بصورت خام است.

غفوری در پایان یادآوری کرد: درمان نارسایی کلیه بر اساس اینکه حاد یا مزمن است متفاوت خواهد بود. در نارسایی حاد درمان اولیه شامل برطرف کردن علت به وجود آورنده بیماری است. به عنوان مثال بیماری که به دنبال مصرف دارویی دچار نارسایی حاد شده اولین درمان قطع آن دارو خواهد بود، اما در نارسایی مزمن کلیه از همودیالیز، دیالیز صفاقی و یا پیوند کلیه می‌توان استفاده کرد.