اعلام متوسط درآمد و هزینه سالانه خانوارهای ایرانی

در بین هزینه‌های خوراکی و دخانی، بیشترین سهم مربوط به هزینه آرد، رشته، غلات، نان و فرآورده‌های آن و گوشت هرکدام با سهم ۲۱ درصد و در بین هزینه‌های غیرخوراکی بیشترین سهم با ۵۰ درصد مربوط به هزینه مسکن، سوخت و روشنایی بوده است.

طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار با قدمتی ۵۰ ساله از مهم‌ترین طرح‌های آماری مرکز آمار ایران است. هدف کلی این طرح، برآورد متوسط هزینه‌ها و درآمد یک خانوار شهری و یک خانوار روستایی در سطح کشور و استان‌ها است. در سال ۱۳۹۹ تعداد خانوارهای آمارگیری شده در این طرح ۱۹ هزار و ۳۰۶ خانوار نمونه در نقاط شهری و ۱۸ هزار و ۲۵۱ خانوار نمونه در نقاط روستایی کشور است.

نگاهی به نتایج طرح در سال ۱۳۹۹ در مناطق شهری و روستایی نشان می‌دهد متوسط هزینه‌ی کل خالص سالانه یک خانوار شهری ۶۲۱، ۳۹۲ هزار ریال بوده است که نسبت به رقم مشابه در سال قبل ۳۱ درصد افزایش نشان می‌دهد. از هزینه کل سالانه خانوار شهری ۱۶۱، ۰۹۴ هزار ریال با سهم ۲۶ درصد مربوط به هزینه‌های خوراکی و دخانی و ۴۶۰، ۲۹۸ هزار ریال با سهم ۷۴ درصد مربوط به هزینه‌های غیرخوراکی بوده است. در بین هزینه‌های خوراکی و دخانی، بیشترین سهم مربوط به هزینه آرد، رشته، غلات، نان و فرآورده‌های آن و گوشت هرکدام با سهم ۲۱ درصد و در بین هزینه‌های غیرخوراکی بیشترین سهم با ۵۰ درصد مربوط به هزینه مسکن، سوخت و روشنایی بوده است.

همچنین متوسط درآمد اظهار شده سالانه یک خانوار شهری ۷۶۴، ۷۴۶ هزار ریال بوده است که نسبت به سال قبل، ۳۸ درصد افزایش داشته است. بر این اساس در سال ۱۳۹۹ رشد متوسط درآمد سالانه خانوارهای شهری بیشتر از رشد متوسط هزینه کل سالانه است. منابع تامین درآمد خانوارهای شهری نشان می‌دهد که ۳۱، ۴ درصد درآمد از مشاغل مزد و حقوق بگیری، ۱۵.۷ درصد از مشاغل آزاد کشاورزی و غیرکشاورزی و ۵۲.۹ درصد از محل درآمدهای متفرقه خانوار تأمین شده است.

مقایسه درصد خانوارهای شهری استفاده کننده از لوازم عمده زندگی در سال ۱۳۹۸ نسبت به سال ۱۳۹۹ نشان میدهد که خانوارهای استفاده کننده از یخچال فریزر از ۷۰، ۲ به ۷۱.۹، جاروبرقی از ۹۱.۷ به ۹۱.۵، ماشین لباسشویی از ۸۷.۱ به ۸۷.۳، اجاق گاز از ۹۹.۱ به ۹۸.۹ و مایکروویو و فرهای هالوژن دار از ۱۲.۳ به ۱۲.۴ درصد تغییر یافته است. همچنین درصد خانوارهای شهری استفاده کننده از اتومبیل شخصی و ماشین ظرفشویی هر کدام به ترتیب با ۵۳.۱ و ۷.۶ درصد نسبت به سال قبل بدون تغییر بوده است.

در سال ۱۳۹۹، عمده‌ترین نوع سوخت مصرفی ۹۴، ۵ درصد از خانوارهای شهری برای گرما، گاز طبیعی (شبکه عمومی) بوده است.

متوسط هزینه کل خالص سالانه یک خانوار روستایی ۳۴۰، ۶۷۹ هزار ریال بوده است که نسبت به سال قبل ۳۰، ۵ درصد افزایش نشان می‌دهد. از هزینه کل سالانه خانوار روستایی۱۳۶، ۴۴۲ هزار ریال با سهم ۴۰ درصد مربوط به هزینه‌های خوراکی و دخانی و ۲۰۴، ۲۳۷ هزار ریال با سهم ۶۰ درصد مربوط به هزینه‌های غیرخوراکی بوده است. در بین هزینه‌های خوراکی و دخانی، بیشترین سهم مربوط به هزینه آرد، رشته، غلات، نان و فرآوردهای آن با ۲۵.۰ درصد و در بین هزینه‌های غیرخوراکی، بیشترین سهم با ۳۲.۰ درصد مربوط به مسکن، سوخت و روشنایی بوده است.

متوسط درآمد اظهار شده سالانه یک خانوار روستایی ۴۲۰، ۴۷۰ هزار ریال بوده است که نسبت به سال قبل ۴۱، ۶ درصد افزایش داشته است. منابع تامین درآمد خانوارهای روستایی نشان می‌دهد که ۳۲، ۷ درصد از مشاغل مزد و حقوق بگیری، ۲۹.۷ درصد از مشاغل آزاد کشاورزی و غیرکشاورزی و ۳۷.۵ درصد از محل درآمدهای متفرقه خانوار تأمین شده است.

مقایسه درصد خانوارهای روستایی استفاده کننده از لوازم عمده زندگی در سال ۱۳۹۸ نسبت به سال ۱۳۹۹ نشان می‌دهد که خانوارهای استفاده کننده از اتومبیل شخصی از ۳۲، ۷ به ۳۴.۱، یخچال فریزر از ۵۰.۴ به ۵۲.۷، اجاق گاز از ۹۸.۴ به ۹۸.۳، جاروبرقی از ۶۵.۹ به ۶۷.۵، ماشین لباسشویی از ۵۶.۵ به ۵۸.۱، ماشین ظرفشویی از ۰.۵ به ۰.۴ و مایکروویو و فرهای هالوژن دار از ۲.۳ به ۱.۶ درصد تغییر یافته است.

در سال ۱۳۹۹ عمده‌ترین نوع سوخت مصرفی ۷۵، ۲ درصد از خانوارهای روستایی برای گرما، گاز طبیعی (شبکه عمومی) و ۱۳.۳درصد نفت سفید بوده است.

متوسط هزینه‌ها و درآمد خانوار بر حسب استان

بررسی متوسط هزینه کل سالانه یک خانوار شهری نشان می‌دهد که استان تهران با ۹۵۷، ۰۱۶ هزار ریال بیشترین و استان خراسان شمالی با ۳۵۱، ۹۴۳ هزار ریال کمترین هزینه را در سال ۱۳۹۹ داشته‌اند.

همچنین استان تهران با ۱، ۰۹۸، ۱۱۸ هزار ریال بیشترین و استان سیستان و بلوچستان با ۴۷۸، ۸۳۱ هزار ریال، کمترین متوسط درآمد سالانه یک خانوار شهری را در سال ۱۳۹۹ به خود اختصاص داده است.

بررسی متوسط هزینه کل سالانه یک خانوار روستایی نشان می‌دهد که استان البرز با ۵۶۶، ۴۲۷ هزار ریال بیشترین و استان سیستان و بلوچستان با ۱۸۰، ۳۹۵ هزار ریال کمترین هزینه را در سال ۱۳۹۹ داشته‌اند.

همچنین استان البرز با ۶۷۶، ۸۹۷ هزار ریال بیشترین و استان سیستان و بلوچستان با ۱۸۱، ۰۹۱ هزارریال، کمترین متوسط درآمد سالانه یک خانوار روستایی را در سال ۱۳۹۹ به خود اختصاص داده است.