خبری خوش برای فاز ۱۱ پارس جنوبی

توسعه پارس جنوبی در ایران از اواخر دهه ۷۰ شمسی آغاز شد، در آن زمان ایران در تلاش بود تا تولید گاز از این میدان مشترک را آغاز کند و توسعه دهد. در اوایل دهه ۸۰ قرار بود تا توتال توسعه این فاز را بر عهده بگیرد و فشارافزایی را نیز در دستور کار قرار دهد. اما کار روی ریل قرار نگرفت و در نهایت، توتال سال ۱۳۸۸ از ایران رفت. در همان زمان مذاکرات با چین آغاز شد این باز هم به دلایلی در سال ۱۳۹۱ چین نیز از این طرح خارج و در آن زمان مذاکره با شرکت‌های داخلی مانند پترو ایران، تاسیسات دریایی و پترو پارس انجام شد. در نهایت در شهریور ماه ۱۳۹۱ عملیات توسعه فاز ۱۱ به شرکت پتروپارس واگذار شد اما با توجه به اولویت‌بندی صورت گرفته در زمینه توسعه فازهای پارس جنوبی و با توجه به محدودیت مالی موجود، پترو پارس از این پروژه خارج شد.

توسعه این فاز البته به جز برداشت گاز مانند سایر فازها، هدف مهمتری را پیگیری می‌کرد. از همین رو با تدوین قراردادهای جدید نفتی و اجرایی شدن برجام، ‌دوباره ایران با توتال و سی ان پی سی چین وارد مذاکره شد و این بار تاکید کرد که برای ادامه کار، پتروپارس به عنوان شریک ایرانی در کنار آنها خواهد بود. خروج آمریکا از برجام و تحریم‌های یک جانبه این کشور اما باعث شد تا دوباره توتال از توسعه فاز ۱۱ عقب‌نشینی کند و کار به چینی‌ها سپرده شود. چینی‌ها نیز بعد از تعلل فراوان، ‌ از این قرارداد خارج شدند تا کار توسعه از ابتدای سال ۱۳۹۸ ‌به پتروپارس ایرانی واگذار شود.

در آذر ماه سال گذشته قرار شد تا ۷۰ میلیون دلاری برای توسعه فاز ۱۱ تخصیص یابد و این پروژه با اولویت ۷۰ درصد بخش داخلی پیش برود اما در نهایت آنطور که مسوولان وقت اعلام کردند تولید گاز از فاز ۱۱ پارس جنوبی که یکی از وعده‌های سال ۱۴۰۰ وزیر نفت دولت قبل بود و قرار بود در نیمه نخست سال ۱۴۰۰ محقق شود، به نیمه دوم سال ۱۴۰۰ یعنی زمان فعالیت دولت سزدهم موکول شد. این در حالی بود که بیژن زنگنه، وزیر نفت سابق مهرماه سال ۱۳۹۸ گفت توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی تعیین تکلیف شده به‌طوری که شرکت چینی به‌طور کامل کنار رفته و شرکت پتروپارس تمامی سهم این قرارداد را برای اجرا در فاز نخست به‌عهده گرفته است.

وزیر نفت همچنین شهریورماه همان سال در مراسم امضای قرارداد توسعه میدان گازی بلال، در خصوص این فاز باقی‌مانده پارس جنوبی گفت: تلاش می‌شود تا مرحله اول فاز ۱۱ نیز تا نیمه سال ۱۴۰۰ به بهره‌برداری برسد. وعده ای که به نتیجه نرسید و همچنان فاز ۱۱ معطل است حسن ختام دولت قبل نیز واگذاری این طرح به دولت سیزدهم بود، اما گویا دولت فعلی خبرهای خوشی برای این طرح دارند.

دولت فعلی از ابتدای ورود برنامه هایی را برای توسعه فاز ۱۱ تعریف کرد به تازگی نیز محسن خجسته مهر - مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران - در این باره گفت: تولید از فاز ۱۱ پارس جنوبی از اولویت های شرکت ملی نفت ایران است، با جابه‌جایی یکی از سکوهای فاز ۱۲ و برای سرعت بخشیدن به تولید از فاز ۱۱ پارس جنوبی، تا مهرماه سال ۱۴۰۱ تولید از فاز ۱۱ آغاز می‌شود.

وی در نشستی دیگر با بیان اینکه برای افت تولید از پارس جنوبی، سناریوی جبرانی داریم که اگر انجام ندهیم سال ۱۴۰۴ وارد کننده گاز خواهیم شد، اظهار کرد: طرح ضربتی افزایش تولید ۱۰ میدان گازی مناطق نفت مرکزی ایران، طرح توسعه میدان گازی کیش و خط لوله انتقال گاز، طرح توسعه میدان گازی پارس شمالی، طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی، طرح‌های توسعه میادین گازی فرزاد الف و ب، در این موارد در مجموع ۳۶۶ میلیون متر مکعب در روز به تولید گاز کشور افزوده می‌شود که در مجموع ۵۴ میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد.

خجسته‌مهر گفت: تا به امروز حدود ۸۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در بخش بالادست پارس جنوبی انجام شده و با احتساب فاز ۱۱ و تکمیل فازهای ۱۳، ۱۴ و ۲۲-۲۴ حدود ۷.۵ میلیارد دلار به سرمایه‌گذاری در منطقه عسلویه افزوده می‌شود و بدین ترتیب توسعه اولیه میدان گازی پارس جنوبی به اتمام می‌رسد.

معاون وزیر نفت به توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی نیز اشاره کرد و گفت: توسعه این فاز در گذشته به شرکت پتروپارس واگذار شد، اما در روزهای ابتدای کار دولت یازدهم با دستور کتبی ملغی شد و اکنون که ۸ سال از آن زمان می‌گذرد، توسعه این میدان مجدد به همان شرکت پتروپارس واگذار شده است؛ درآمد حاصل از توسعه این فاز حدود ۵ میلیارد دلار سالانه است که جزو مرزی‌ترین فاز با قطر محسوب می‌شود و توسعه آن ۴.۷ میلیارد دلار منابع مالی نیاز دارد که بایستی از منابع داخلی تأمین شود. تکمیل فازهای ۱۳، ۱۴، ۲۲-۲۴ پارس جنوبی نیز بین ۵ تا ۱۰ درصد باقی مانده که تا پایان سال به اتمام خواهد رسید.

به نظر می رسد که این دولت نیز برنامه‌هایی را برای به سرانجام رسیدن فاز ۱۱ در دستور کار دارد و امید می رود که این برنامه‌ها به نتیجه برسد و فاز ۱۱ در مسیر توسعه قرار بگیرد.