پنتاگون و سازمان سیا چگونه هالیوود را کنترل می کنند؟

روزنامه لس آنجلس تایمز آمریکا در گزارشی به قلم راجر استال، استاد مطالعات ارتباطی در دانشگاه جورجیا، ازدخالت مستقیم وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) و سازمان اطلاعات مرکزی این کشور (سیا) در صنعت فیلمسازی هالیوود برای توجیه علمیات نظامی آمریکا در مناطق مختلف جهان پرده برداشت.

راجر استال همچنین کارگردان فیلم مستندی است به نام تهدیدات جنگ: چگونه پنتاگون و سیا هالیوود را تصرف کردند .

او و گروه محققانش با استفاده از قانون آزادی جریان اطلاعات به ۳۰ هزار صفحه از اسناد طبقه بندی شده داخلی وزارت دفاع آمریکا دست پیدا کرده و دریافتند که دفتر رسانه و سرگرمی وزارت دفاع این کشور تنها در ازای کنترل کامل فیلمنامه‌ها، مجوز استفاده از تجهیزات، سلاح‌ها و ادوات نظامی را برای سازندگان فیلم‌های اکشن و نظامی صادر می‌کند.

در این گزارش که پس از پخش نسخه جدید فیلم «تاپ گان» در سینماهای آمریکا منتشر شد آمده است: در این فیلم که نسخه جدید و ادامه فیلم دیگری به همین نام محصول سال ۱۹۸۶ میلادی است، هنرپیشه سرشناس هالیوود تام کروز نقش آفرینی می‌کند. این فیلم مملو از صحنه‌هایی است که در آن غرش جنگنده‌های اف -۱۸ و سایر جنگ افزارهای پیشرفته آمریکایی به عنوام نمادهایی از قدرت نظامی آمریکا به نمایش در می‌آید و تمام اینها بدون رضایت و مجوز پنتاگون میسر نمی‌شد. در واقع وظیفه دفتر رسانه و سرگرمی وزارت دفاع آمریکا آن است که در ازای دسترسی به فیلمنامه‌ها و اعمال نظر در آنها، ابزار آلات و ادوات جنگی لازم را در اختیار سازندگان فیلم‌هایی از این دست قرار دهد.

نفوذ سیا و پنتاگون در ۲۵۰۰ فیلم

تا همین اواخر این طور تصور می‌شد که این وضعیت فقط درمورد چند صد فیلم سینمایی صدق می‌کند اما پس از دسترسی راجر استال و گروهش به اسناد طبقه بندی شده سیا و پنتاگون مشخص شد بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ فیلم و شوی تلویزیونی با دخالت و اعمال نظر مستقیم این دو نهاد حکومتی آمریکا ساخته شده است. افشای این مساله آن هم در شرایطی که تشخیص واقعیت از تبلیغات به کار بسیار دشواری بدل شده است سوالات زیادی را در خصوص نقش دولت و دخالت آن در صنعت سینمای هالیوود مطرح می‌کند.

براساس اسناد طبقه بندی شده مذکور، نمایش برخی صحنه‌ها در چنین فیلم‌هایی مجاز نیست و از آنها در این اسناد به عنوان صحنه‌هایی یاد می‌شود که موجب توقف نمایش فیلم می‌گردد از جمله به تصویر کشیدن جنایات جنگی، اعمال شکنجه، امنیت زرادخانه‌های هسته‌ای، خودکشی کهنه سربازان و آزار جنسی و تبعیض نژادی در میان افسران. همچنین سیا و پنتاگون با استفاده از نفوذ خود بر صنعت فیلمسازی به عادی جلوه دادن عملیات نظامی آمریکا در خارج از مرزهای این کشور، جذب هر چه بیشتر نیروهای داوطلب و تبلیغ سلاح‌های خود در فیلم‌ها می‌پردازند.

علاوه بر این مشخص شد که فیلم‌های بسیاری تنها به دلیل این که محتوای آنها مورد اعتراض پنتاگون بوده است نتوانستند کمک دولت را دریافت کنند و به همین دلیل هرگز به مرحله ساخت نرسیدند.

ساخت فیلم با هدف پیوستن به ارتش

اولین فیلم «تاپ گان» هم که محصول کمپانی پارامونت بود در دوران بعد از جنگ ویتنام و زمانی ساخته شد که افکار عمومی آمریکا به دلیل ماجراجویی‌های این کشور در ویتنام دچار شرمساری شده بود. این فیلم مانند یک حمله نظامی به افکار عمومی آمریکا عمل کرد و باعث شد تا شمار داوطلبان برای پیوستن به ارتش چندین برابر شود. در اسناد طبقه بندی شده داخلی وزارت دفاع آمریکا آمده است: دفتر رسانه و سرگرمی وزارت دفاع اولین فیلم تاپ گان را چنین توصیف کرده است: فیلمی که به بازسازی تصویرمخدوش شده ارتش آمریکا پس از جنگ ویتنام انجامید.

البته اولین نسخه از فیلم تاپ گان کمی بعد و در سال ۱۹۹۱ مشکلاتی را برای ارتش آمریکا به وجود آورد. در آن سال رسوایی تیل هوک پیش آمد که طی آن صدها تن از افسران نیروی دریایی در یک دورهمی در لاس وگاس بیش از ۸۰ افسر زن را مورد تعرض قرار دادند و در جریان تحقیقات گفتند که پخش فیلم تاپ گان تمایل به تعرض جنسی به سربازان زن را افزایش داده است.

در گزارش راجر استال آمده است که پنتاگون در ساخت صدها فیلم دیگر از جمله فیلم گودزیلا و سریع و خشن ۸ نیز اعمال نظر گسترده ایی داشته است.

به نوشته استال، جامعه آمریکا حق دارد بداند که پنتاگون تا چه اندازه در ساخت فیلم‌هایی که مردم برای تماشای آنها هزینه می‌کنند نفوذ و سلطه دارد. به عقیده او یک راه برای شفاف سازی این مساله آن است که جریان مذاکرات مربوط به هر فیلمنامه بصورت خودکار رسانه‌ای شود. هم چنین کنگره باید قانونی تصویب کند که تهیه کنندگان فیلم را ملزم نماید تا قبل از به نمایش درآمدن هر فیلم میزان اعمال نفوذ پنتاگون و سیا را در آن به اطلاع مردم برساند.

وی اضافه کرد که تهیه کنندگان و سازندگان فیلم هم می‌توانند درشفاف سازی نفوذ پنتاگون در جریان ساخت هر فیلم نقش مهمی ایفا کنند و با صرفنظر از منافع مادی ناشی از همکاری با وزارت دفاع، اجازه ندهند تا آنها کنترل فیلمنامه‌ها را به دست بگیرند. به عقیده راجر استال و گروه محققانش، آگاهی هر چه بیشتر مخاطبان صنعت فیلمسازی می‌تواند از تبدیل شدن هر فیلم به یک پوستر صرفاً تبلیغاتی جلوگیری کند. به نظر او فرار موفقیت آمیز هر فیلم از سلطه و نفوذ نظامی می‌تواند مدال افتخار آن فیلم محسوب شود.