ابطال بخشنامه عجیب و غریب سازمان ثبت احوال

به دنبال شکایت از سازمان ثبت احوال کشور مبنی بر ابطال بخشنامه های شماره ۱۲/۱۶۷۶۸/ ۲ مورخ ۱۳ اردیبهشت سال ۹۰ و ۲/۱۲/۲۴۲۳۱ مورخ ۲۷ اردیبهشت سال ۹۰ و ۲/۱۲/۱۰۳۱۳۶ مورخ ۱۵ آبان سال ۹۰ که در این بخشنامه‌ها افراد دارای ۱۰۰ سال سن و بالاتر را فوت شده منظور می‌کردند، هیئت عمومی دیوان عدالت اداری بخشنامه های مذکور را مغایر قانون و مخالف قاعده استصحاب و خارج از حدود اختیارات مرجع صدور تشخیص داد و باطل کرد.

گفتنی است سازمان ثبت احوال طی بخشنامه ای در سال ۱۳۹۰ افراد ۱۰۰ ساله را متوفی فرض کرده بود مگر اینکه خلافش ثابت شود.

در حکم دیوان عدالت اداری آمده است: گرچه بر اساس مواد ۱۰ ، ۲۲ ، ۲۷ و ۲۹ قانون ثبت احوال واقعه وفات از وظائف ذاتی سازمان ثبت احوال است لیکن بر اساس مواد ۸۶۷، ۱۰۱۱ الی ۱۰۳۰ قانون مدنی و مواد ۲۲ تا ۲۹ قانون ثبت احوال، فوت به صورت حقیقی و فرضی بیان شده و در فوت حقیقی مطابق قانون ثبت احوال (ماده ۲۴)تصدیق پزشک یا دو نفر شاهد ملاک است و برای فوت فرضی نیز مطابق مواد یاد شده از قانون مدنی رأی دادگاه صالح ملاک و فصل الخطاب تعیین شده و در هیچکدام از موازین یاد شده مقرره‌ای مبنی بر تلقی وفات برای افراد بالای صد سال ملاحظه نمی‌شود. بنابراین در بخشنامه مورد شکایت اصل را بر وفات افراد بالای صد سال قرار داده مغایر قانون و مخالف قاعده استصحاب و خارج از حدود اختیارات مرجع صدور تشخیص و ابطال می‌شود.