«تالاب صالحیه» هم شوره زار‌ شد؟

اطلاعات نوشت: تالاب صالحیه تنها پهنه آبی استان البرز  که به طورفصلی ایامی پربار از حضور پرندگان و گردشگران و همچنین زیست بومی مناسب را برای این استان در دهه‌های گذشته رقم می‌زد، طی سال‌های گذشته به علت کم بارشی و خشکسالی دستخوش تغییر و دگرگونی ناخوشایند همراه با آلایندگی زیست محیطی شده است.

با وجود این که تالاب‌ها سهم اندکی از کل کره خاکی را به خود اختصاص می‌دهند اما نقش زیادی در رونق زندگی جوامع بشری دارد و طبق بررسی‌های علمی وجود این منابع آبی برای بقا و زندگی بیش از ۲۰درصد از موجودات سطح زمین لازم و ضروری است.

بررسی میدانی تالاب صالحیه طی چند سال گذشته و مقایسه آن با سال‌های گذشته نشان می‌دهد که سطح آب این تالاب به شدت کاهش یافته و به دلیل ضعف پوشش گیاهی، بیشتر بخش‌های آن به دشت شوره زار تبدیل شده است.بخش شمالی تالاب صالحیه به عنوان پهنه آبدار شناخته  و بسیاری از پرندگان کنارآبزی نظیر انواع حواصیل‌، چوب پا و فالاروپ گردنسرخ در آن مشاهده می‌شود، در قسمت غربی این تالاب، کانال زهکشی وجود دارد که به دلیل استفاده از این کانال، عدم بارندگی در پاییز و زمستان و برداشت‌های غیراصولی از آب تالاب برای تأمین آب کشاورزی منطقه، این تالاب به طور کامل خشک شده است و بخش‌های جنوبی منطقه هم اکنون تبدیل به منبع تولید ریزگردها و تهدیدی برای شهرهای اطراف از جمله ۲کلانشهر کرج و تهران تبدیل شده است.

مدیر کل حفاظت محیط زیست استان البرز درباره وضعیت زیست محیطی استان، می گوید: زمانی که بارگذاری جمعیتی و صنعتی در یک سرزمین به اندازه توان طبیعی منطقه باشد همیشه شرایط زندگی از نظر زیستی در یک وضع استانداردی قرار می‌گیرد و چالش‌های اساسی نظیر آلودگی هوا و آب وجود ندارد و مردم می‌توانند یک زندگی سالم داشته باشند.

مجید درگی می افزاید: تراکم جمعیتی و صنعتی در کنار خشکسالی و کم بارشی تاثیر منفی بر طبیعت استان البرز گذاشته و تالاب صالحیه هم از اثرات مخرب آن در امان نمانده است.این تالاب سالیان طولانی محل جمع‌آوری سیلاب‌های فصلی کوه‌های بالادست از منطقه زیاران تا آبیک و نظرآباد و رودخانه‎هایی که از استان‌های زنجان و قزوین به این سمت می‌آمده، بوده است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست البرز در ادامه تاکید می کند: احداث زهکش قزوین در دهه 80 آغازی برای نابودی تالاب صالحیه به شمار می‌رود هرچند که این زهکش با هدف آبیاری کشاورزی ساخته شد اما تالاب را به نیستی کشاند.

وی درباره تامین حقابه تالاب صالحیه می افزاید: 5 درصد از حقابه از کوه‌های بالادست و ۹۵درصد از استان‌های زنجان و قزوین تامین می‌شود اما این 2 استان منابع آبی موجود را به سمت سدها و مصارف کشاورزی هدایت کرده وسهم تالاب را نادیده گرفته‌‎اند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان البرز ادامه می دهد: منبع آبی مناسبی برای نجات تالاب صالحیه وجود ندارد و تنها راه برای از بین بردن این کانون تقویت پوشش گیاهی منطقه است که البته ابتدا باید زهکش قزوین را رفع اثر کرد.

محمد محمودی رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نظرآباد هم با اشاره به این که آب‌های این زهکش به سمت رودخانه شور استان البرز می‌رود، می گوید: وسعت پهنه طرف نمکی و اراضی تالابی شور ۶۰هزار هکتار است که بیش از ۳۰هزار هکتار آن در البرز است که برای مدیریت این عرصه‌ها و نجات آن‌ها باید استان‌ها یکپارچه عمل کنند.