رکوردهای جدید افزایش قیمت خوراکی‌ها از لبنیات تا برنج

تورم مهمترین مسئله‌ای است که مردم انتظار دارند در دولت سیزدهم از تب و تاب گذشته فاصله بگیرد و حداقل آرامشی بر بازار حاکم باشد، اما آمار‌ها نشان می‌دهد که در اغلب اقلام اینگونه نبوده و پیکان نرخ محصولات غذایی که مردم روزانه مصرف می‌کنند، همچنان رو به بالا است.

دولت سیزدهم از ابتدای کار به اهمیت مهار تورم پی برده است، اما اولویت ضروری‌تری هم یعنی سلامت مردم آن هم در دوره همه گیری ویروس کرونا وجود داشت که نمی‌شد به آن بی تفاوت بود.

پس از ورود بیش از ۶۰ میلیون دز واکسن به کشور و کاهش قابل توجه فوتی‌ها و مبتلایان و تغییر رنگ استان‌ها از قرمز به نارنجی و آبی، رئیس دولت در هیئت دولت بر مهار تورم و گرانی تاکید کرد و به وزرای مرتبط به ویژه جهاد کشاورزی و صمت دستوراتی داد که نتایج آن را در روز‌ها و ماه‌های آینده باید دید.

با این حال داده‌های مرکز آمار ایران که وضعیت قیمت‌ها و تورم را از شهریور گذشته تا شهریور امسال بررسی‌کرده است، نشان می‌دهد که وضعیت اقلام خوراکی و اساسی در یک سال گذشته و حتی در دوره دولت جدید به غیر از چند قلم کالا، همه در قیمت، افزایشی بوده است.

بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران در موضوع «متوسط قیمت اقلام خوراکی در مناطق شهری»، برنج ایرانی درجه یک در یک سال گذشته ۵۵.۷ درصد رشد قیمت داشته و فقط در ماه شهریور قیمت این کالای اساسی ۱۱.۲ درصد بیشتر شده است، نکته جالب توجه این که اکنون فصل برداشت برنج است و در حالی که شالی‌کاران محصول خود را به بازار عرضه می‌کنند قیمت بالا رفته است.

بر اساس این گزارش، میانگین قیمت برنج ایرانی درجه یک در شهریور امسال کیلویی ۴۳ هزار تومان به فروش رفته که در شهریور سال گذشته قیمت ۲۷ هزا رو ۶۰۰ تومان بوده است.

در این میان قیمت برنج خارجی هم از قافله افزایش قیمت‌ها عقب نمانده و نسبت به شهریور سال گذشته رشد ۲۷.۵ درصدی قیمت را ثبت کرده است این افزایش در ماه شهریور نسبت به مرداد ۳.۲ درصد بوده است.

میانگین قیمت این نوع برنج در شهریور امسال کیلویی ۲۶ هزار تومان بوده، اما در شهریور سال گذشته به کیلویی ۱۸ هزار و ۸۰۰ تومان معامله می‌شد.

به گزارش فارس، ایران سالانه حدود ۲ میلیون تن برنج تولید می‌کند و حدود یک میلیون تن هم واردات دارد.

بررسی جداول آماری مرکز آمار نشان می‌دهد لبنیات مرز‌های گرانی را جابه‌جا کرده و رکورد‌های جدیدی را ثبت کرده است، در این گروه که کره، شیر، ماست، پنیر و ... جای گرفته است، افزایش‌هایی از ۶۸ تا ۱۰۸ درصد را ثبت کرده اند.

کره پاستوریزه حیوانی نسبت به سال گذشته ۱۰۸ درصد رشد قیمت داشته که تنها در ماه شهریور افزایش ۵ درصدی را ثبت کرده است، کره ۱۰۰ گرمی که در شهریور سال گذشته ۵۴۵۰ تومان بوده اکنون به ۱۱۳۰۰ تومان افزایش داشته است.

همچنین شیر پاستوریزه و ماست و پنیر هم افزایش‌هایی به ترتیب ۶۹، ۷۶ و ۶۸ درصد را ثبت کرده اند، سرانه مصرف شیر در کشور حدود ۸۰ کیلوگرم و نصف میانگین جهانی است، البته کشور‌های اروپایی هستند که سرانه مصرف شیر تا ۶۰۰ کیلو هم دارند یعنی سرانه آن‌ها ۷.۵ برابر ما است، هر چه قیمت‌ها بیشتر شود روی سرانه مصرف فشار می‌آورد که به اعتقاد کارشناسان افزایش‌های اخیر روی سرانه مصرف لبنیات کشور تاثیر منفی گذاشته است.

مرکز آمار ایران دو روز پیش گزارش داد «سرانه مصرف شیر در ایران سه لیوان در هفته است.»

یکی از اتفاقات جالب سال گذشته که شاید برای اولین بار بود رخ داد، قیمت گوشت گاو از گوسفند پیشی گرفت، مهمترین دلیل آن کمبود خوراک بود که روی دام‌های سنگین فشار بیشتری می‌آورد و عرضه این دام‌ها به کشتارگاه‌ها را بیشتر کرده بود، دام‌های سبک، چون برای چرا بیرون می‌روند مشکلات کمتری در مقایسه با دام سنگین در برابر کمبود علوفه و خوراک دارند.

آمار مرکز آمار نشان می‌دهد که قیمت هر کیلو گوشت گوساله رشد ۶۳ درصدی را در یکسال گذشته ثبت کرده و در ماه شهریور هم نسبت به مرداد رشد ۴.۵ درصدی داشته است. قیمت هر کیلو گوشت گاو یا گوساله در سال گذشته ۸۸ هزار و ۶۰۰ تومان بوده که امسال در شهریور به ۱۴۴ هزار تومان رسیده است.

گوشت گوسفند هم روند افزایشی قیمت را در یکسال گذشته داشته و ۳۵ درصد رشد را ثبت کرده است، هر کیلو گوشت گوسفند که در شهریور سال گذشته ۱۰۵ هزا تومان بوده به ۱۴۱ هزار تومان افزایش یافته است.

ایران سالانه ۸۵۰ هزار تن گوشت قرمز تولید می‌کند که تنها ۱۵۰ هزار تن با خودکفایی در این بخش فاصله دارد. اما امسال دامداران معتقد بودند که تولید از تقاضا پیشی گرفته و به همین دلیل بار‌ها تقاضای صدور مجوز صادرات از سوی دولت را کرده اند که بالاخره موفق شدند و هفته پیش مجوز صادرات دام صادر شد.

عده‌ای عرضه مازاد را نتیجه روانه کردن دام‌های زیاد و حتی مولد و آبستن به کشتارگاه به دلیل کمبود علوفه می‌دانند، درحقیقت منظور آن‌ها این است که این فراوانی عرضه به دلیل تولید واقعی نیست و یک مسئله زودگذر است و اگر دولت صادرات را ادامه دهد در نیمه دوم سال با گرانی بیشتری در گوشت قرمز مواجه می‌شویم، راهکار این است که شرکت پشتیبانی امور دام کشور دام به اصطلاح مازاد را جمع آوری و به عنوان ذخایر استراتژیک استفاده کند و یا در زمان نیاز به بازار تزریق کند و دولت باید به هر نحوی از خروج دام تحت عنوان صادرات از کشور جلوگیری کند.

قیمت مرغ در یک سال گذشته ۶۳ درصد رشد کرده و از کیلویی ۱۸ هزار تومان شهریور سال گذشته به ۲۹ هزار و ۶۰۰ تومان افزایش یافته است، اما قیمت این محصول در ماه شهریور نسبت به مرداد کاهش ۲.۴ درصدی را ثبت کرده است.

بر اساس اطلاعات مرکز آمار در یک سال اخیر گرانی‌های عجیب و غریب در صیفی جات ثبت شده است به طوری که گوجه فرنگی رشد قیمت ۱۲۲ درصدی، پیاز ۱۰۲ درصد، سیب زمینی ۶۸ درصدی و رب گوجه ۳۹ درصدی را ثبت کرده است.

در این میان حبوبات، و میوه‌ها و دیگر اقلام هم گرانی زیادی را دیده‌اند به طوری که شکر ۷۲ درصد، چای خارجی ۶۱ درصد، سیب ۴۶ د رصد، موز ۲۷ درصد، لوبیا چیتی ۶۴ درصد و عدس ۵۴.۷ درصد رشد قیمت داشته است.

آمار‌ها نشان می‌دهد که زور برخی از کالا‌ها در شهریور به تورم نرسیده و قیمت آهنگ کاهشی داشته‌اند مثلا مرغ ماشینی (منفی ۲.۴ درصد)، روغن مایع (منفی ۱.۹ درصد) و موز (منفی ۱.۳ درصد)، کاهش قیمت را تجربه کرده اند.

به نظر می‌رسد اگر همتی بین مسئولان باشد، غول گرانی کالا‌ها چندان هم غیر قابل شکست نیست، همچنان که در برخی کالا‌ها نشانه‌های شکست قیمت پدیدار شده، امید است دیگر محصولات هم چنین تجربه‌ای را داشته باشند، ولی این موضوع همت مسوولان و بکارگیری شیوه‌های درست و صحیح اقتصادی را می‌طلبد.