هدایای ریاست جمهوری گذشته چگونه از سعدآباد خارج شدند ؟

آرمان: در سه روز آخر روزهای پایانی ریاست‌جمهوری، خبری در رسانه‌ها منتشر شد مبنی بر آنکه هدایای خارجی روسای جمهور و مقامات عالی کشور که درموزه‌‌ هدایا و یادمان رؤسای‌جمهور (واقع در مجموعه‌  سعدآباد) نگهداری می‌شود، به‌وسیله چند دستگاه کامیون، درحال تخلیه شدن است. پیگیری‌های این خبر اما بی‌نتیجه باقی ‌ماند چراکه کارمندان روابط عمومی ریاست‌جمهوری و مسئول روابط عمومی کاخ- موزه سعدآباد در این زمینه اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند. این اتفاق تقریبا در هیچ یک از دوره‌های ریاست‌جمهوری پیشین اتفاق نیفتاد.

در دوره ریاست‌جمهوری آیت‌ا... ‌هاشمی تصویب شد که هدایای گرانقیمتی که به مقامات عالی کشور اهدا می‌شود، به موزه سعدآباد منتقل شود.مرحوم حبیبی معاون اول وقت دولت آیت‌ا...‌هاشمی، دستور داده بود که هدایایی که قیمت آن، بالای 100 دلار باشد، به این موزه منتقل شود. با این حال، اخبار رسیده حکایت از آن دارد که دو روز است که این هدایا درحال جمع‌آوری و انتقال به مکان نامعلومی است.

کارمندان کاخ سعدآباد بی‌خبر از انتقال هدایا

ساعات پایانی جمعه‌شب (11 مرداد) خبر آمد که هدایای خارجی روسای جمهور و مقامات عالی کشور که در موزه هدایا و یادمان‌ها در ساختمان 240 کاخ سعدآباد نگهداری می‌شود، با چندین دستگاه کامیون به جای دیگری منتقل شد.

چند سایت مخابره‌کننده این خبر اعلام کردند که «مشخص نیست هدایای جمع‌آوری شده، مربوط به دوران دولت‌های احمدی‌نژاد است یا شامل دولت‌های قبل‌تر نیز می‌شود.» با این وجود پیگیری‌های بسیاری که در این زمینه انجام شده است، مسئولان روابط عمومی ریاست‌جمهوری و همچنین مسئول روابط عمومی کاخ سعدآباد، در این مورد اعلام بی‌اطلاعی می‌کنند. به گزارش خبرگزاری میراث فرهنگی، کارمندان روابط عمومی در اینباره گفتند که خبرهایی را در سایت‌ها خوانده‌اند ولی اطلاعی درباره این تخلیه ندارند. پیگیری به توصیه کارمندان روابط عمومی از طریق اداره اخبار ادامه پیدا کرد. در اداره اخبار هم همه یک مساله را عنوان می‌کردند: «در اینباره بی‌خبریم و در این زمینه باید با مسئول تشریفات ریاست‌جمهوری صحبت کرد.» پاسبانیان، مسئول تشریفات ریاست‌جمهوری اما هیچ تماسی را پاسخ نمی‌دهد. تماس با دفتر ریاست‌جمهوری هم بی‌فایده است. آنها شماره کاخ سعدآباد را برای شفاف‌سازی در این زمینه می‌دهند. 

تلفن‌های روابط عمومی کاخ - موزه سعدآباد هم زنگ‌های بی‌پاسخگو هستند تنها نادری‌نژاد، مسئول روابط عمومی کاخ سعدآباد است که در اینباره اظهار بی‌اطلاعی می‌کند و می‌گوید که ساختمان 240 اصلا ارتباطی با کاخ موزه سعدآباد ندارد و ما حتی اجازه بازدید از این مجموعه را نداریم.

مشایی، موزه یادمان ریاست‌جمهوری را تعطیل کرد

مساله اساسی اینجاست که در سال 89 نیز رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در نامه‌ای نسبت به تخلیه اموال موزه یادمان ریاست‌جمهوری توسط سازمان میراث فرهنگی انتقاد کرده و از معاون حقوقی رئیس‌جمهور خواستار رسیدگی به این امر شد.

بر این اساس مساله انتقال و تخلیه موزه مساله‌ای دور و دراز است. گفته می‌شود که «موزه یادمان ریاست‌جمهوری»، در ساختمان 240 مجموعه سعدآباد تهران محل نگهداری کل هدایایی است که سیدمحمد خاتمی در دو دوره ریاست‌جمهوری خود در داخل و خارج از کشور دریافت کرده است. این موزه در دوم خرداد 1384 رسما با حضور خاتمی رئیس‌جمهور و رئیس‌دفتر مقام معظم رهبری افتتاح شد و از همان زمان تحت نظارت سازمان اسناد و کتابخانه ملی قرار گرفت.

اما پس از اینکه سیدمحمد خاتمی دولت را به محمود احمدی‌نژاد تحویل داده، در آبان همان سال اسفندیار رحیم‌مشایی حق بهره‌برداری از این موزه را از کتابخانه ملی گرفته و به سازمان میراث فرهنگی واگذار کرد.از این زمان به بعد سازمان میراث فرهنگی از ورود کارمندان این موزه به داخل آن جلوگیری کرد و موزه یادمان ریاست‌جمهوری ایران به تعطیلی کشیده شد.

اقدام یکطرفه میراث فرهنگی در تخلیه اموال

درمورد حکم رحیم‌مشایی، در رابطه با حق بهره‌برداری میراث فرهنگی از موزه یادمان ریاست‌جمهوری، حامد یاری، مشاور رئیس کتابخانه ملی، می‌گوید: موضوع حکم مشایی صرفا واگذاری ساختمان 240 سعدآباد به سازمان میراث فرهنگی بوده، نه اموال داخل این موزه. در نامه رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به معاونت حقوقی محمود احمدی‌نژاد اشاره شده است که سازمان میراث فرهنگی در هفته‌های اخیر «بدون توجه به مصوبات دولت به‌صورت یکطرفه اقدام به تخلیه و مصادره اموال ساختمان یادمان ریاست‌جمهوری کرده است.»

 حامد یاری، به نقل از ایلنا درمورد واگذاری اشیا و هدایای داخل موزه یادمان گفت که «تصمیم رسمی از جانب دولت اعلام نشده است» و سازمان میراث فرهنگی به‌طور غیرقانونی دست به مصادره این اموال زده‌است. به گفته این مشاور سازمان اسناد و کتابخانه ملی، «یادمان‌های ریاست‌جمهوری جزو اسناد کشور به حساب می‌آیند و به همین دلیل نگهداری از آنها تنها به سازمان اسناد محول شده و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران «به بهانه موزه‌ای‌بودن این اشیا» دست به مصادره اموال موزه یادمان ریاست‌جمهوری زده است.»

 تاریخچه تشکیل موزه یادمان‌ها

تاریخچه تشکیل موزه یادمان‌ها اما به خیلی سال پیش برمی‌گردد. در سایت این موزه عنوان شده است که مقام معظم رهبری در اوایل دوران ریاست‌جمهوری خود، دستور ایجاد موزه هدایای ریاست‌جمهوری را صادر کردند. این امر در سال 1365 با گردآوری مجموعه هدایا و نگهداری در یکی از ساختمان‌های دفتر ریاست‌جمهوری به انجام رسید و خود مقدمه‌ای شد برای ایجاد موزه هدایای رئیسان جمهوری اسلامی ایران.

بعدها در دهه 70 به‌منظور برآوردن بخشی از اهداف سازمان اسناد و کتابخانه ملی درجهت ایجاد آرشیو ملی از طریق حفاظت و صیانت از خاطره و یادبود شخصیت‌هایی که طی تاریخ پس از پیروزی انقلاب اسلامی نقش عمده‌ای درجهت اعتلای میهن برعهده داشته‌اند، با توجه به بند پنجم قانون تأسیس سازمان اسناد ملی(سابق) یادمان رئیس‌جمهور حجت‌الاسلام والمسلمین ‌هاشمی‌ در سال 76 تأسیس و راه‌اندازی شد.

اسناد و هدایای دو دوره ریاست‌جمهوری‌ هاشمی‌ با صلاحدید وی و زیر نظر سازمان اسناد ملی ایران (سابق) درمحلی که به همین منظور در رفسنجان زادگاه او بنا شد در معرض دید عموم قرار گرفت. یادمان رئیس‌جمهور حجت‌الاسلام والمسلمین خاتمی در سال 83 تأسیس شد. اسناد و هدایای دو دوره ریاست‌جمهوری سیدمحمد خاتمی با صلاحدید او و زیر نظر سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در ساختمان شماره 240 مجموعه فرهنگی و تاریخی سعدآباد در معرض دید عموم قرار گرفت و در خردادماه سال 84 به‌طور رسمی افتتاح شد. اما با توجه به شنیده‌هایی که عنوان شده، به نظر می‌رسد که رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران باید در این زمینه تحقیق دیگری انجام دهند و از وضعیت این موزه اطلاعات دقیقی ارائه دهند.