۴ سناریوی اسرائیل درباره آینده سوریه

به گزارش شبکه العالم، تقسیم کشور سوریه و طولانی شدن روند جنگ در این کشور بهترین وضعیت ممکن برای حفظ امنیت رژیم اسرائیل به شمار می آید. این نتیجه ای است که پژوهشگران مرکز مطالعات امنیت رژِیم اسرائیل در قالب چهار سناریو در مورد آینده سوریه و بازتاب های آن بر این رژیم به آن رسیده اند.

مرکز مطالعات امنیت رژیم اسرائیل در تل آویو در گزارش راهبردی سالانه خود برای سال جاری میلادی، بخش مهمی را به جنگ و بحران کنونی در سوریه و چهار سناریوهای احتمالی در این زمینه اختصاص داده است. این مرکز چهار سناریوی احتمالی خود درخصوص سوریه را به شرح زیر اعلام کرده است:

نخست: سناریوی سومالی، یعنی تداوم جنگی پایدار در سوریه، تا جائیکه هرج و مرج و بی ثباتی در این کشور حاکم شده و وضعیت آن بیشتر شبیه به اوضاع دولتهای شکست خورده شود.

دوم: "سایکس پیکو"، سوریه جدید. یعنی تقسیم سوریه به کشورهای کوچک شامل علویان در منطقه ساحل دمشق، اهل سنت در شمال و بخشی از جنوب و شرق این کشور و کردستان در شمال شرقی سوریه.

سوم: پیروزی نظام سوریه که این پیروزی پس از تداوم جنگ طی چندین سال محقق خواهد شد.

چهارم: پیروزی گروههای شورشی که پس از یک جنگ فرسایشی در سالهای آینده تحقق می یابد.

هر یک از این چهار سناریو، پیامدهایی را متوجه رژیم اسرائیل و منافع و امنیت این رژیم خواهد کرد؛ با وجود اینکه شاید همه این پیامدها منفی نباشد.

درباره پیامدهای سناریوی سومالی، حتی اگر طبق این سناریو قدرت سوریه به عنوان یک کشور را به طورکلی برای مقابله با رژیم اسرائیل از بین برود، گمان می رود که روند تهدیدات علیه رژیم اسرائیل به ویژه از سوی گروههای افراطی افزایش یابد. با این حال، حضور نیروهای خارجی در سوریه و ورود سلاحهای غیر متعارف به این کشور، روندی رو به رشد به خود خواهد گرفت.

اما درخصوص پیامدهای سناریوی "سایکس پیکو" و تقسیم سوریه به منظور پایان دادن به جنگ، برآورد شده است که تقسیم سوریه به چند کشور کوچک به سود رژیم اسرائیل خواهد بود چرا که در این صورت آنها به عنوان کشورهایی ضعیف، توان رویارویی و تهدید این رژیم را نخواهد داشت.

درخصوص پیامدهای سناریوی سوم، اگر نظام سوریه پس از جنگ پیروز میدان شود این بدان معنا است که حکومت سوریه بطور ضعیف به حیات خود ادامه می دهد، در نتیجه بطور مستقیم تهدیدی هم متوجه رژیم اسرائیل نخواهد کرد و همچنین احتمال سرازیر شدن سلاح های غیر متعارف به سوی گروههای تندرو کاهش می یابد. اما در همین حال، سناریوی پیروزی نظام سوریه، تهدید دیگری متوجه رژیم اسرائیل خواهد کرد، چون این پیروزی به نوعی پیروزی "محور مقاومت" ایران است که ارتباط بیشتر نظام سوریه با ایران و حزب الله را در پی دارد؛ ارتباطی که چه بسا قوی تر از پیش از جنگ سوریه باشد.

اما پیامدهای سناریوی پایانی یعنی فرضیه پیروزی مخالفان، بر این اساس در سوریه حکومت ضعیفی روی کار می آید که توانایی هیچگونه تهدیدی اعم از نظامی یا سیاسی علیه رژیم اسرائیل را ندارد اما ممکن است حکومت جدید به گروه های تروریستی اجازه دهد در خاک سوریه فعالیت کنند؛ به خصوص اینکه شاید این حکومت اسلامگرا باشد و گروههای سلفی در آن نفوذ داشته باشند.

به نوشته روزنامه الاخبار ، در این گزارش راهبردی رژیم اسرائیل همچنین آمده است که این رژیم با دخالت نکردن در حوادث سوریه رویکرد خوبی اتخاذ کرد زیرا حتی اگر قدرت و توان بالایی برای مداخله و تاثیرگذاری در بحران سوریه را داشته باشد؛ کنترل نتایج احتمالی این دخالت از توان این رژیم خارج است و با توجه به سناریوهای احتمالی درباره سوریه و بازتابهای منفی آن برای منافع رژیم اسرائیل بهتر است که این رژیم سیاست عدم دخالت را درپیش گرفته و در این باره اظهارنظر نکند.

این گزارش همچنین با ارایه چند توصیه به سران رژیم اسرائیل آورده است: تحولات سوریه، تل آویو را با تهدیداتی جدی روبرو ساخته که به ناچار باید با آن مواجه شود. از جمله این تهدیدات، وخامت اوضاع امنیتی در مرز با بلندیهای (اشغالی) جولان و ارسال سلاح های غیرمتعارف برای گروه های متخاصم با اسرائیل است. همچنین اسرائیل باید خود را برای دخالت کوتاه مدت و موقت در داخل خاک سوریه برای مقابله با احتمالات مربوط به سلاح های غیر متعارف آماده کند.

این گزارش همچنین توصیه کرده است اسرائیل در صدد همکاری با کشورهای خاورمیانه از جمله ترکیه، با وجود تیرگی روابط میان تل آویو و آنکارا، برآید. همچنین همکاری اسرائیل با کشورهای همسایه سوریه و از سوی دیگر کشوهای عرب حوزه خلیج فارس ضروری به نظر می رسد و تل آویو باید برای مقابله با پیامدهای جنگ سوریه علیه اردن به این کشور کمک کند، زیرا این امر موجب تقویت روابط استراتژیک میان آنها خواهد شد.