جتجالهای تاریخی در اسکار
پارسینه: «اسکار خیلی سفید است» هشتگ اعتراضی این روزها به جوایز سینمایی اسکار است، اما این جایزه مهم سینمایی با این دست جنجالها آشنایی دیرینی دارد.
آکادمی علوم و هنرهای سینمایی با جنجالهایی از این دست بیگانه نیست و هر از چند گاهی با اعتراض عدهای یا با هنرمندانی روبهرو میشود که از مراسم اسکار به عنوان جایگاهی برای بیان دیدگاههای خود استفاده میکنند.
در نزدیکی هشتاد و هشتمین دوره جوایز سینمایی اسکار به بازخوانی برخی از این موارد میپردازیم.
مارلون براندو و حقوق سرخپوستان آمریکایی
پیش از سال 1973 برندگان اسکار میتوانستند نمایندهای جانب خود به این مراسم بفرستند تا جایزه را به جای آنها تحویل بگیرد. اما زمانی که مارلون براندو یک فعال سرخپوست آمریکایی را به نمایندگی از خود به این مراسم فرستاد تا از جانب او جایزه اسکار را نپذیرد، این قانون لغو شد.
ساشین لیتلفدر که به عنوان نماینده براندو در این مراسم با شمایلی سرخپوستی ظاهر شده بود، در مقابل حیرت راجر مور که برنده جایزه بهترین بازیگر مرد را اعلام میکرد در صحنه حاضر شد و گفت : «متاسفانه مارلون براندو نمیتواند این جایزه بسیار ارزشمند را بپذیرد» او در ادامه دلیل اینکار را شیوه رفتار و برخورد با سرخپوستها (بومیان آمریکایی) از سوی صنعت فیلمسازی و تلویزیون عنوان کرد.
در حقیقت مارلون براندو در اعتراض به واقعه ووندد نی، لیتلفدر را به همراه یک بیانیه 15 صفحهای به نمایندگی از خودش به مراسم اسکار فرستاده بود. حضور این فعال سرخپوست در صحنه اهدای جوایز اسکار با هو کردن و تشویق همزمان حاضران مواجه شد.
ونسا ردگریو و اتحادیه دفاع یهودی
ونسا ردگریو در سال 1977 از ساخت مستند «فلسطینی» درباره سازمان آزادیبخش فلسطین پشتیبانی مالی کرد و به عنوان راوی در ساخت این مستند حاضر شد. او سال بعد از آن جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن را برای بازی در نقش یک فعال ضدنازی در فیلم «جولیا» از آن خود کرد. این اقدام آکادمی علوم و هنرهای سینمایی اتحادیه دفاع یهودی را به شدت خشمگین کرد. آنها در اعتراض فریاد تحریم اسکار را سر دادند و حتی عروسک ردگریو را خارج از سالن برگزاری مراسم به آتش کشیدند.
ردگریو اما هنگام دریافت جایزه در سخنرانی خود رایدهندگان اسکار برای نادیده گرفتن تهدیدات «گروه کوچکی از اوباش صهیونیست» را ستایش کرد. او در پایان سخنرانی خود تاکید کرد که به مبارزه خود با نژادپرستی ادامه خواهد داد.
الیا کازان و معترضان لیست سیاه هالیوود
الیا کازان سال 1952 در اوج دوران مککارتی و لیست سیاه هالیوود مقابل کمیته فعالیتهای ضدآمریکایی حاضر شد و نام چند تن از همکاران سابق خود از جمله موریس کارنوفسکی و آرت اسمیت را به عنوان کمونیست به این کمیته لو داد. این اقدام کارگردان «در بارانداز» نه تنها به قیمت تباه شدن زندگی حرفهای این افراد تمام شد، بلکه نام و شهرت خودش را نیز خراب کرد.
اما جنجال اصلی سال 1999 روی داد. زمانی که نام الیا کازان 89 ساله در شب مراسم اسکار از سوی مارتین اسکورسیزی و رابرت دنیرو برای جایزه یک عمر دستاورد هنری خوانده شد. کارگردان «اتوبوسی به نام هوس» با تشویق بسیاری از جمله وارن بیتی، مریل استریپ و هلن هانت روبهرو شد، اما در طرف دیگر چهرههایی همانند اد هریس و نیک نولت او را تشویق نکردند.
آن شب بیرون از سالن برگزاری اسکار بیش از 500 معترض گرد آمده بودند تا به تصمیم آکادمی علوم و هنرهای سینمایی برای تقدیر از الیا کازان اعتراض کنند.
هتی مکدانل و مراسمی تبعیضآمیز
شاید امروز خیلی عجیب به نظر برسد اما روزگاری بازیگر برنده جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن، به دلیل رنگ پوست خود مجبور بود در میزی جدا و در انتهای سالن مراسم اسکار بنشیند. سال 1940 هتی مکدانل برای بازی در فیلم «برباد رفته» جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن را از آن خود کرد. او در شب اهدای جوایز مجبور شد در میزی جدا از بقیه و در انتهای سالن بنشیند.
البته این موضوع با در نظر گرفتن شرایط آن زمان جامعه آمریکا پیشرفتی قابل ملاحظه بود، زیرا دیوید اُ سلزنیک تهیهکننده فیلم «برباد رفته» برای ورود نخستین بازیگر سیاهپوست برنده اسکار به هتل محل برگزاری مراسم مجبور بود اجازه بگیرد. ورود افراد «رنگین پوست» به این هتل ممنوع بود.
سوزان ساراندن، تیم رابینز و ریچارد گیر اسکار را سیاسی میکنند
سال 1993 زمانی که سوزان ساراندن و تیم رابینز برای معرفی برنده اسکار بهترین تدوین بر صحنه حاضر شدند، از پلتفرم اسکار استفاده کردند و به موضوع قربانیان اهل هائیتی مبتلا به اچ آی وی در کوبا پرداختند. آنها از مقامات آمریکایی درخواست کردند که به 250 قربانی اجازه ورود به آمریکا دهند.
سخنان ساراندن و رابینز با واکنش منفی گیل کیتز تهیهکننده مراسم روبهرو شد. او حرکت این دو بازیگر را «ناخوشایند و تقلبآمیز» خواند و اعلام کرد که این دو دیگر به مراسم اسکار دعوت نمیشوند.
البته این دو تنها کسانی نبودند که از پلتفرم اسکار برای بیان نظرات خود بهره بردند. ریچارد گیر هم در صحنه اسکار از مقامات چین خواست که نیروهای نظامی خود را از تبت خارج کنند و به مردمان تبت اجازه دهند که آزادانه زندگی کنند.»
کیتز با حرکت گیر هم به صورتی مشابه برخورد کرد و گفت :«کار شخصی که برای معرفی برنده به مراسم دعوت شده است و از این جایگاه برای بیان دیدگاههای سیاسی شخصی خود بهره میبرد، نه تنها باعث عصبانیت میشود بلکه عملی ناخوشایند و غیرصادقانه است.»
منبع : گاردین / 25 فوریه / ترجمه: فرزاد مظفری
ارسال نظر