فغانی بیشتر از مدعیان در روسیه ماند

تیم داوری ایران متشکل از فغانی، سخندان و منصوری بیش از آنچه که تصور می‌شد، در جام جهانی ۲۰۱۸ موفق بودند و در نهایت با یک قضاوت عالی دیگر در دیدار انگلیس و بلژیک به کار خود پایان دادند.

یکم فروردین‌ماه ۱۳۵۷ در روستای جابوز کاشمر کمتر کسی فکرش را هم می‌کرد پسرک تازه به دنیاآمده قرار است در آینده به یک قهرمان ملی تبدیل شود. قهرمانی که هرچند در کشورش خیلی‌ها با هر زبان و لحنی که خواستند از او انتقاد کردند، اما در دنیا هر روز شناخته‌شده‌تر و محترم‌تر شد. نوزاد تازه‌به‌دنیا آمده، «علیرضا» نام گرفت، «علیرضا فغانی».

پسرک در خانواده‌ای ورزشی به دنیا آمده‎بود و خیلی زود رشته ورزشی پدر را انتخاب کرد، البته علیرضا علاوه بر داوری، فوتبال هم بازی می‎کرد و در لیگ دسته دوم حضور داشت تا اینکه فدراسیون اعلام کرد یا داور باش یا بازیکن؟ یافتن پاسخ این سوال برای خیلی زمان نبرد و او با خداحافظی از دنیای بازی، صرفا به داوری پرداخت.

روستایی بدون امکانات ورزشی

جالب است بدانید که زادگاه علیرضا فغانی حتی یک زمین ورزشی مناسب هم ندارد و اهالی روستا هنوز بعد از این همه سال از زمین ورزشی مدرسه روستا استفاده می‌کنند. روستایی که بر اساس آخرین سرشماری‌ها بیش از پنج هزار جمعیت دارد و البته خانواده‌ای ورزشی و مستعد مثل فغانی را در دل خود جای داده، قطعا لایق امکاناتی بیشتر از امروز است. البته یکی دو سالن نصفه و نیمه در این روستا وجود دارد که از کیفیت خوبی برخوردار نیستند. محرومیت روستای جابوز البته تنها به مسائل ورزشی محدود نمی‌شود، برای درک محرومیت این روستا بد نیست بدانید حتی این روستا یک خودروی حمل زباله هم ندارد!

۲۰۱۲

بر اساس تقویم مایاها، ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ آخرین روز حیات زمین نامیده می‌شد. روزی که قرار بود مجموعه‌ای از اتفاقات آخرالزمانی دست به دست هم دهد تا فاجعه و البته پایان زمین اعلام شود، اما ۱۶ دسامبر، پنج روز قبل‌تر از روز نابودی، یک ایرانی فارغ از تمام پیش‌بینی‌های مایاها، در ژاپن استارتی بزرگ زد. شروعی که برای پی بردن به عظمتش، حدودا ۶ سال صبر لازم داشت.

انتخاب یک ایرانی به عنوان داور چهارم بازی‌های جام باشگاه‌های جهان در سال ۲۰۱۲، برای جامعه‌ای که از آخرین افتخار بین‌المللی‌اش در امر قضاوت، حدودا ۱۸ سال می‌گذشت، اتفاق خوشایندی بود. فینال جام باشگاه‎های جهان در ۲۰۱۲ بین چلسی و کورینتیانس با سوت یونیت چاکیر ترک‌تبار برگزار شد، داوری که پنج سال و نیم بعد، در جهانی ۲۰۱۸ به بیشتر از نیمه‌نهایی نرسید، اما داور ذخیره‌اش، رقابت رده‌بندی جام جهانی را به خوبی قضاوت کرد.

در روز‌هایی که بخشی از مردم دنیا به دو دسته ناامید‌ها و بی‌توجه‌ها تقسیم شده‌بودند، این علیرضا فغانی بود که در ۳۴ سالگی به فاصله ۵ روز تا آن پیش‌بینی واهی، به دنبال رقم زدن رویاهایش بود. شاید اگر رولند امریش به عقب بازگردد، به جای ساختن فیلمی در خصوص پایان دنیا و آخرالزمان، مستند از زندگی مردی بسازد که ترقی را از ۲۰۱۲ آغاز کرد و در ۵ سال و چند ماه به قدری پیش رفت که زیر ذره‌بین قرار گرفت و در بزرگ‌ترین تورنمنت ورزشی جهان، حتی لحظه بوسیدن اینترنتی دخترش هم شکار دوربین‌ها شد.

مانور در ریو

هرچند بر خلاف سال ۲۰۱۲، فغانی در سال ۲۰۱۳ در جام باشگاه‌های جهان قضاوت کرد، اما جهش واقعی داور ایرانی از سال ۲۰۱۴ آغاز شد. حضور در جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل هرچند با برچسب داور چهارم همراه بود، اما به علیرضای ایرانی‌ها تجربه را اضافه کرد. او در جام جهانی برزیل ۷ بار به عنوان داور چهارم حضور داشت، هرچند تا یک‌شانزدهم نهایی بیشتر پیش نرفت. شاید بتوان گفت: مهمترین اتفاق برای فغانی حضور در دیدار افتتاحیه میان کرواسی و برزیل بود، جایی که البته نیشیمورای ژاپنی آنقدر بد سوت زد که کواچ، سرمربی سابق کروات‌ها در کنفرانس خبری یک کلمه بیشتر در خصوصش نگفت. «مضحک!»

فینال پشت فینال‌

قابل پیش‌بینی بود که فغانی و تیمش بتوانند در جام جهانی روسیه حضور داشته‌باشند. موفقیت فغانی در بازه زمانی میان دو جام جهانی، فقط به پنج قضاوت خوب در جام ملت‌های آسیا ۲۰۱۵ -که آخرینش هم اتفاقا فینال رقابت‌ها بین استرالیای میزبان و کره جنوبی بود- محدود نشد. در جام باشگاه‌های جهان ۲۰۱۶، علاوه بر دیدار تشریفاتی آمریکا و مازمبه برای کسب عنوان پنجمی، فینال رقابت‌ها میان بارسا و ریورپلاته هم به فغانی و یارانش رسید.

رقابت‌های المپیک ۲۰۱۶ ریو سبب شد تا دوباره فغانی و تیمش عازم برزیل شوند. دو سال از روز‌های تابستانی ۲۰۱۴ گذشته‌بود و این بار علیرضای ایرانی‌ها قرار نبود صرفا یک داور چهارم باشد که مثبت‌ترین عملش در طول ۹۰ دقیقه، اعلام وقت‌های تلف شده باشد. فغانی به برزیل رفت و آنقدر درخشید که بعد از دو قضاوت خوب در مرحله گروهی، فینال میان آلمان و برزیل را قضاوت کرد.

هرچند در جام کنفدراسیون‎های ۲۰۱۷ دیگر خبری از قضاوت فینال توسط تیم فغانی، منصوری و سخندان نبود، اما سپردن دیدار حساس پرتغال و شیلی در مرحله نیمه‌نهایی به تیم داوری ایرانی نشان داد که همه آن‌ها را به شدت باور کرده‌اند؛ و در نهایت ۲۰۱۸.

اما مدالی که اینفانتینو پس از پایان رقابت بلژیک و انگلیس به گردن تیم داوری ایرانی انداخت را می‌توان به روز دریافت کارنامه تعبیر کرد، تیمی که چند سال زحمت کشید و در نهایت به شیرین‌ترین شکل ممکن مزد زحماتش را گرفت. تیمی که لیاقتش حتی فینال رقابت‌ها هم می‎شد که باشد.

فغانی، سخندان و منصوری بعد از قضاوت موفقیت‌آمیز دیدار آلمان-مکزیک، برزیل-صربستان و فرانسه-آرژانتین در مرحله رده‌بندی هم آنقدر خوب بودند که نشریات جهان تیتر بزنند: «برنده واقعی رده‌بندی تیم داوری از ایران بودند» آن‌ها بار دیگر هم ثابت کردند شایسته‌اند.

جام جهانی ۲۰۱۸ امشب به معنای واقعی کلمه برای فوتبال ایران به پایان رسید و از فردا فوتبال ما می‌ماند و یک تیم داوری فوق‌العاده. کاش قدر این‌ها را بدانیم، کاش قبل از منتشر کردن قطعه‌ای عکس، به یاد آوریم که با دلزده کردن فغانی‌ها، با رفتن فغانی‌ها این ماییم که گوهر از دست می‌دهیم. کاش دفعه بعدی برای نقدکردن کمی فکر کنیم، کمی عادلانه صحبت کنیم. خواه رقابت فینال‌طور تراکتور-نفت باشد، خواه دربی پایتخت.