از کثافت تا محبوبیت؛ خاطرات جذاب عزیزالسلطان در دوران دربار ناصرالدین‌شاه

به گزارش پارسینه, خاطرات "غلامعلی‌خان عزیزالسلطان"، معروف به "ملیجک"، یکی از جذاب‌ترین آثاری است که به وضعیت داخلی دربار ناصرالدین شاه قاجار پرداخته است. نویسنده این کتاب در آخرین دوره حیات شاه، به عنوان یکی از نزدیک‌ترین همراهان او، همواره در کنار او بوده و حتی در سفرهای دور و دراز نیز از شاه جدا نمی‌شد.

"غلامعلی"، برادرزاد یکی از همسران شاه به نام امینه اقدس بود. پس از گم شدن گربه محبوب شاه به نام "ببری خان"، این پسر خردسال که همیشه همراه و همبازی گربه بود، جایگزین خلاء ایجاد شده در دل شاه شد و به عنوان یکی از محبوب‌ترین افراد در دوران دربار تبدیل به شد.

همین نزدیکی و محبوبیت، باعث اختیار لقب "عزیزالسلطان" برای غلامعلی خان شده است. عکس‌های فراوانی از غلامعلی خان به عنوان یک کودک یا نوجوان در کنار ناصرالدین‌شاه وجود دارد.

در این قسمت از خاطرات عزیزالسلطان یا ملیجک دوم، او شرح جالبی از وضعیت کثیفی خود در دوران کودکی ارائه می‌دهد.

"کارهای سخت من مانند رفتن به حمام بود، به ویژه در ایام کودکی که به نظرم بسیار سخت می‌آمد به حمام بروم. هر دو ماه گاهی یکبار حمام می‌رفتم... مخصوصاً در زمستان‌ها، رنگ حمام را نمی‌دیدم و اغلب به عنوان یک کودک چرک و کثیف شناخته می‌شدم، به ویژه در فصل سرد که ناخوشایندی افزوده می‌شد.

عجیب بود که با این همه کثافت، شاه مرا می‌بوسید و می‌بویید. سر و صورتم را هم نمی‌شستم و موهایم پرمو بود، آن زمان معمول نبود که مردها، به خصوص کودکان، موهای سر خود را کوتاه کنند. موهایم پرپشت بود و زیادی چرب بودند. اغلب موهای سرم نیز چرب بود، زیرا از کاردهای معمولی با دست و چنگال برای خوردن استفاده می‌کردیم. در آن دوران، من همچنان کودک بودم و با دست غذا می‌خوردم. ممکن است سرم در حین خوردن غذا خارش داشته باشد، در این صورت با همان دست‌های چرب سرم را خارانیدم. بنابراین، سرم همیشه چرب و کثیف بود و با این کثافت، شپش نیز تشکیل می‌شد.

وضعیت من شامل صورت نشسته، موهای نکشیده، سر پر از شپش و بسیار کثیف بود. با این حال، شاه مرا در آغوش می‌گرفت و می‌بوسید، هرگز اظهار نمی‌کرد که کثیف هستم. به یاد دارم که هنوز هم تمیزی مثل ناصرالدین‌شاه در آدم دیده نشده است.