چطور حمام شیخ بهایی با یک شمع گرم می شود؟

کارهای بزرگ مردان علمی در اصفهان هنوز که هنوز است ورد زبان اهالی جهان است.شیخ بهایی دانشمند برجسته اصفهان است.رازهای بسیاری در کارهای علمی اصفهان وجود دارد.حمام شیخ بهایی یک از آن هاست.

به گزارش پارسینه به نقل از ایمنا درمتون، آمده است كه این حمام دارای خزینه ای بوده كه آب آن خودكار و بدون مصرف مستقیم انرژی گرم می شده و ازاین رو ساخت آن را به شیخ بهایی بحرالعلوم عصر خویش نسبت می دهند. كتابی از شیخ باقی مانده در رابطه باساخت حمام ها كه هنوز موجود است ودارای عبارات واصطلاحات پیچیده و سنگینی است .در این كتاب روشهای ساخت خزینه وایزوله ( عایق بندی ) شرح داده شده است . اما در رابطه با سر حمام، یعنی این كه خزینه آن همیشه بدون وجود سیستم انرژی مستقیم گرمایی گرم می شده، شایعات بسیاری از گذشته در ایران و به خصوص اصفهان میان مردم رایج بوده است.

فرضیه گرم شدن حمام شیخ بهایی چیست؟

راستی واقعیت این حمام چه بوده است؟ آیا واقعا با یک شمع گرم میشده است؟ چطور ممکن است؟

تنها نظریه قابل قبول و شاید پذیرفته شده ای که هم اکنون وجود دارد این است که یک سیستم سفالینه لوله کشی زیرزمینی حدفاصل آبریزگاه مسجد جامع و این حمام وجود داشته که با روش مکش طبیعی گازهایی چون متان و اکسیدهای گوگردی به مشعل خزینه حمام هدایت میشده و بعنوان منبع گرما در مشعل میسوخته و یا اینکه مستقیما این گازها را از مواد زاید دفع شده در خود حمام جمع آوری می کردند و مورد استفاده قرار می دادند.


در جریان مرمت خانه شیخ بهایی در همان نزدیکی در کف زمین تنپوشه های سفالی و چاههای مرتبطه و یک لوله آزمایش پیدا شده بود که احتمال می دهند مربوط به طراحی حمام باشد. همچنین طبق مطالعاتی که توسط باستان شناسان و متخصصین انجام شده است معلوم گردیده که فاضلاب شهر اصفهان توسط لوله های جمع آوری فاضلاب وارد خزینه حمام می شده است. و طبق محاسبات دقیقی که شیخ بهایی انجام داده بود و با طراحی خاص خزینه، این فاضلاب تبدیل به گاز متان می شد که قابل سوختن است. لجن های ته نشینی نیز بعنوان کود آلی مورد استفاده قرار می گرفت. شیخ بهایی با محاسباتی که انجام داده بود، حجم لجن را برای تولید بیوگاز مشخص کرده بود و گفته بود که اگر لجن به اندازه ای که خود مشخص کرده بود برسد می توانید مقدار مشخصی از لجن را بعنوان کود استفاده کنید. برای برداشت این لجن اضافی برنامه دقیقی ترسیم شده بود و در هر زمانی میزان برداشت اهالی هر منطقه ای مشخص بود.


گاز تولید شده توسط فاضلاب بوسیله شعله هایی که تعبیه شده بود مخزن آب حمام را گرم می کرد. پس از گذشت چندین سال و ضعف حکومت آن زمان که پایتخت ایران، اصفهان بود کشاورزان بدون برنامه و خارج از نوبت از این لجن ها برداشت نمودند تا بعنوان کود استفاده نمایند و بدین جهت بود که این شعله ها خاموش شدند.

حمام شیخ بهایی در اصفهان یکی از شاهکارهای معماری ایرانی و مهندسی جهان، مربوط به دوره صفویه است که با مهندسی شیخ بهایی ساخته شده است.

آب این حمام با سیستم "دم و گاز" یعنی از گاز متان فاضلاب مسجد جامع و چکیدن روغن عصارخانه شیخ بهایی که در مجاورت حمام قرار دارد روشن می‌شده است.

عصارخانه محلی برای تهیه روغن از دانه‌های روغن بوده است
. این حمام با استفاده از این سیستم پیچیده مهندسی به مدت طولانی تنها با یک شمع روشن می‌شده است.

راز حمام شیخ بهایی

دارنده 9 مدال جهانی به موفقیت خود در نمونه‌سازی حمام شیخ بهایی اشاره کرد و افزود: ماجرای این حمام و گرم نگه داشتن آب با یک شمع، به رازی نهفته در تاریخ تبدیل شده بود که با کنکاش‌های پی در پی بالاخره راز این حمام 300 ساله کشف شد.

به گزارش پارسینه، 33 اختراع علی اصغر برهمند مخترع خلاق خراسانی در نمایشگاه فناوری و پژوهش خراسان رضوی در معرض دید علاقمندان قرار گرفت.

برهمند ضمن معرفی تخت خواب شناور، تولید آب خالص از آب دریا، آبگرمکن خورشیدی، پماد التیام‌بخش زخم و جراحات و تولید برق از تلاطم دریا به عنوان بخشی از اختراعات به ثبت رسیده خود، گفت: تخت خواب شناور برای استفاده در دریا، تولید آب خالص از آب دریا برای آب شیرین مصرفی کشتی‌ها، آبگرمکن خورشیدی با قابلیت استفاده در حمام‌های روستایی و پماد التیام بخش زخم با استفاده از تکنولوژی نانو و طب سنتی ساخته شده است.

وی کنترل دما به صورت اتومات، تولید آب از هوا بدون استفاده از برق، تولید گوجه‌فرنگی با طعم توت فرنگی، پیش‌بینی زلزله و سیستم آبیاری درختان با 60 درصد صرفه‌جویی در مصرف آب را از دیگر طرح‌های خود اعلام کرد و افزود: طرح پیش‌بینی زلزله می‌تواند وقوع زلزله را از 48 ساعت تا 10 روز قبل تشخیص دهد و این دستگاه توسط موسسه بین‌المللی زلزله‌شناسی ایران تائید شده است.

برهمند تصریح کرد: سازمان بسیج علمی پژوهشی و فناوری خراسان با ایجاد انگیزه میان مخترعان توانسته در حد بضاعت خود گره کور بسیاری از مشکلات این قشر را باز کند و با حمایت‌های خود زمینه بروز استعدادها به‌ویژه در نسل جوان را فراهم آورد.

این دارنده 9 مدال جهانی به موفقیت خود در نمونه‌سازی حمام شیخ بهایی اشاره کرد و افزود: ماجرای این حمام و گرم نگه داشتن آب با یک شمع به رازی نهفته در تاریخ تبدیل شده بود که با کنکاش‌های پی در پی بالاخره راز این حمام 300 ساله کشف شد.

وی با بیان این که حمام شیخ بهایی یکی از شاه‌کارهای معماری ایران و جهان در دوران صفویه است گفت: شیخ بهایی با استفاده از طلا که رسانایی بالایی دارد و در انتقال گرما نقش موثری را ایفا می‌کند منبع این حمام را ساخت و به دلیل استفاده از طلا و جلوگیری از سرقت آن، راز ساخت آن را پنهان نگه داشت.

علی‌اصغر برهمند تصریح کرد: در طرح شبیه‌سازی شده به علت دسترسی نداشتن به طلا از مس استفاده شد که این طرح در حمام منازل هم قابل استفاده است و موجب صرفه‌جویی 30 درصدی در مصرف سوخت می‌شود.

علی‌اصغر برهمند تاکنون 5 مدال طلا از نمایشگاه‌های بین‌المللی اختراعات و تکنولوژی های نو جهان، 3 مدال نقره از چین و یک مدال برنز از مالزی کسب کرده و در سال 2006 به عنوان بزرگ‌ترین نابغه مجارستان دست یافت.

همچنین وی در آخرین تحقیقات خود در منطقه سیستان و بلوچستان اولین اثر برخورد شهاب سنگی در ایران به قطر 3 تا 3.5 کیلومتر را کشف کرده است