لحظه تحویل سال از دیدگاه نجومی

مسعود عتیقی مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان؛ درباره لحظه تحویل سال ۹۷، اظهارکرد: مهر تابان (آفتاب عالم افروز) در روز سه‌شنبه ۲۹ اسفند ۹۶ در ساعت ۱۹:۴۵ به نقطه اعتدال بهاری میرسد و نوروز ایرانی آغاز می‌شود.

وی بیان کرد: با وجود اینکه خورشید جرمی کروی است، اما ناظر زمینی آن را به شکل دایره (قرص) می‌بیند؛ با انطباق مرکز قرص خورشید و نقطه اعتدال بهاری، نوروز و بهار طبیعت آغاز می‌شود.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران درباره روز اول فروردین، افزود: در این زمان، طول روز و شب در سراسر کره زمین باهم برابر است که با گذشت روز‌های فصل بهار بر طول افزوده و از طول شب کاسته می‌شود.

عتیقی درباره سال اعتدالی تاکید کرد: سال اعتدالی از ۲ بار انطباق مرکز دایره خورشید بر نقطه اعتدال بهاری پدید می‌آید که مقدار آن برابر با ۳۶۵.۲۴۲ شبانه روز است.

وی تصریح کرد: نقاط اعتدال بهاری و پاییزی از تقاطع دایره بزرگ مدار ظاهری خورشید در کره آسمان با دایره بزرگ استوای آسمان (که از امتداد استوای زمین روی کره آسمان حاصل می‌شود) به دست می‌آید که این ۲ دایره بزرگ با یکدیگر زاویه ۲۳.۵ درجه می‌سازند.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران درباره آغاز سال نو تا قبل از دوره هخامنشیان، گفت: ایرانیان باستان از تغییرات طول روز و شب به خوبی آگاهی داشتند و بنابه برخی مستندات تا قبل از عصر هخامنشیان آغاز سال روز نخست پاییز بوده که پایان فصل برداشت به حساب می‌آمده است، زیرا در آن زمان بیشتر مردم کشاورزی می‌کردند، اما از دوره هخامنشیان به روز اول بهار که آغاز طراوت، سرسبزی و زنده شدن مجدد طبیعت است، نوروز می‌گویند.

سال کبیسه میلادی و ایرانی چیست؟

وی درباره کبیسه‌های میلادی افزود: در گاه شماری (تقویم) به برخی سال‌ها کبیسه می‌گویند؛ به این صورت که برای تامین کسری مقدار سال به روز‌های همان سال اضافه می‌شود؛ در هر گاه شماری روشی برای کبیسه گیری (نشان دادن کبیسه) وجود دارد به طور مثال در گاه شماری میلادی در سال کبیسه به روز‌های ماه دوم سال (فوریه) که به طور عادی ۲۸ روز است، یک روز اضافه می‌شود بنابراین در کبیسه‌های میلادی، فوریه ۲۹ روز است.

عتیقی درباره کبیسه‌های ایرانی یادآور شد: در گاه شماری ایرانی (خورشیدی) هر چهار تا پنج سال یک بار سال کبیسه اتفاق می‌افتد. در این سال به آخرین ماه سال (اسفند) که ۲۹ روز است، یک روز اضافه می‌شود و سال ۳۶۶ روزه پایان می‌یابد بنابراین گاه شماری ایرانی دقیق‌ترین گاه‌شماری در بین سایر تقویم‌های دنیا است.