تجمع رانندگان «تپسی» و «اسنپ» در اعتراض به نرخ کرایه‌ها

به گزارش « پارسینه »، پیشرفت روزافزون فناوری در سراسر جهان به صورت روزانه و حتی لحظه‌ای سبک و نوع زندگی انسان‌ها را متحول می‌کند، به طوری که با ارائه ابزار جدید نحوه تعامل انسانی را دستخوش تغییر قرار داده و بدین وسیله فرهنگ غالب خود را که نتیجه‌ی قدرت حاصل از فناوری است تعریف می‌کند.

با فراگیر شدن فعالیت استارت‌آپ‌های مختلف در داخل کشور و توجه به اقتصاد دانش بنیان در سیاست‌های کلان توسعه، حدود ۴ سال پیش برای اولین بار ایده تاسیس تاکسی‌های اینترنتی وارد کشور شده و در قالب استارت‌آپ‌های مختلف فعالیت خود را شروع کردند. به طوری که در مدت بسیار کوتاهی ده‌ها نرم‌افزار مختلف در رابطه با فعالیت این استارت‌آپ‌ها روانه بازار شد که از مهم‌ترین و موفق‌ترین آن‌ها در حال حاضر می‌توان به «اسنپ» و «تپسی» اشاره کرد.

اسنپ و تپسی با محیط کاربری و دسترسی‌های مشابهی از سال‌ها پیش چرخه اقتصادی خود را شروع کرده و در میان بازار استارت‌آپ‌های خدماتی کشور توانستند به میزان قابل توجهی شهرت و محبوبیت کسب کرده و درآمد خود را با تکیه بر این محبوبیت تنظیم کنند.

البته کسب محبوبیت اسنپ و تپسی لزوما مبتنی بر ارائه ایده‌های جدید نبود، بلکه این دو فعال استارت‌آپی با کاهش هزینه‌های سفر و ارائه خدمات ارزان و پایین‌تر از تعرفه‌های موجود در سیستم حمل و نقل شهری مخاطبان خود را که همیشه به دنبال سفر ارزان هستند را در اختیار گرفتند، به طوری که هزینه‌های سفر در روند فعالیت اسنپ و تپسی در اغلب موارد تا ۵۰ درصد در مقایسه با سامانه‌های حمل و نقل غیرآنلاین کاهش یافت. همین موضوع باعث شد رانندگان صنفی و عضو اتحادیه‌های مختلف مربوط به حوزه حمل و نقل شهری با شعار‌های متعددی در محافل مختلف مانند مجلس شورای اسلامی، اتحادیه‌ها و ... دست به تجمع زده و به روند فعالیت تاکسی های اینترنتی اعتراض کنند. در برخی از شهر‌های کشور مانند کرمانشاه حدود ۲ سال پیش رانندگان رسمی اتحادیه تاکسی‌های تلفنی با ورود به مرکز اسنپ این استان محل فعالیت تیم فنی این نرم‌افزار را تخریب کرده بودند. بدیهی است که کاهش چشم‌گیر هزینه‌های سفر از طریق استارتاپ‌های جدید روند اقتصادی اتحادیه‌های غیرآنلاین را مخدوش می‌کند.

فعالیت اسنپ و تپسی به واسطه دو بال مهم مشتری و راننده امکان‌پذیر است، یعنی این استارت‌اپ‌ها در چرخه جا به جایی یک مسافر فقط راننده و مسافر را به یکدیگر ارتباط می‌دهند و بر همین اساس باید بتوانند تا علاوه بر جلب رضایت مسافر برای بهره‌گیری از خدمات، رضایت کامل رانندگان خود را نیز داشته باشند.

تاکسی‌های آنلاین مذکور با توجه به روندی که دارند و درخواست بالای مشتری‌های خود به صورت مستمر درگیر مباحث مالی و اقتصادی می‌شوند، به طوری که پول دریافت شده از سمت مسافر به صورت آنلاین وارد حساب‌های شرکت شده و شرکت موظف می‌شود تا درصد یا حق‌الزحمه رانندگان را پرداخت کند، البته به اعتقاد برخی از رانندگان دریافت نقدی وجه از مسافر می‌تواند پول اصلی را وارد حساب شرکت نکرده و راننده را در ارائه درصد میزبانی موظف کند. اما بسیاری از مسافران این نرم‌افزار‌ها از پرداخت وجه نقد خودداری کرده و بیشتر به پرداخت‌های آنلاین گرایش دارند.

حال موضوع واریز و پرداخت پولی که از مسافر گرفته می‌شود تا درصدی که پرداخت می‌شود رانندگان اسنپ و تپسی را درگیر چالش‌ها و موضوعات بسیاری کرده است، تا جایی که یکی از رانندگان تپسی در مصاحبه با پایگاه تخصصی صنعت حمل‌ونقل (تین نیوز) نسبت به چرخه درآمدی این استارت‌آپ واکنش نشان داده و گفته است که «پرداختی‌های آنلاین مسافران طبق روال گذشته واریز نمی‌شود و این واریزی در خوش‌بینانه‌ترین حالت ۴۸ ساعت طول می‌کشد؛ اما دیده شده که پرداختی شرکت به راننده‌ها تا یک هفته هم زمان می‌برد.» این راننده تپسی همچنین عنوان می‌کند که بر اساس ابلاغیه این استارت‌آپ در سال جدید علاوه بر پورسانتی که راننده‌ها به شرکت پرداخت می‌کنند؛ از پرداختی‌های روزانه به رانندگان نیز مالیات کسر می‌شود.

تعداد بسیار زیادی از رانندگان اسنپ و تپسی که شاید درآمد پایه خود را با تکیه بر فعالیت در این نرم‌افزار کسب می‌کنند روز ۵ خرداد ۱۳۹۷ برای بار چندم در مقابل مرکز تپسی در شهر‌هایی مانند تهران و اصفهان تجمع کرده و خواستار مطالباتی اعم از افزایش نرخ تعرفه‌ها و افزایش حق‌الزحمه و موضوعاتی از این دست شده‌اند. علاوه بر این قطع شدن سامانه مسیریاب waze و پایین بودن سرعت اینترنت از جمله موضوعات مهمی هستند که رانندگان اسنپ و تپسی را مجبور به اعتراض کرده است. این درحالی است که هیچ کدام از این شرکت‌ها هنوز واکنشی را به این مطالبات نشان نداده و هم‌چنان به روال خود ادامه می‌دهند،. از سوی دیگر نیاز مردم به حمل و نقل آنلاین و نیاز بسیاری از رانندگان به فعالیت و کسب درآمد از این طریق در حال حاضر نتوانسته اعتراضات و مطالبات موجود را به اهرم فشار قدرت‌مند در مقابل رویه این استارت‌آپ‌ها مبدل کند. این در حالی است که شرکت‌های مختلف باید بتوانند بین منافع کارکنان و مشتریان و سهامداران در یک بازار آزاد و رقابتی و در یک رابطه بُرد بُرد بُرد توازن ایجاد کنند چرا که در غیر این‌صورت کارکنان یا مشتریان جذب رقیب می‌شوند و یا انگیزه سهام‌داران به کسب و کار‌های دیگر گرایش پیدا می‌کند.

در خلال اعتراض‌های موجود در روز گذشته راننده‌های اسنپ و تپسی به صورت ناشناس در فضای مجازی از دیگر رانندگان این استارت‌آپ‌ها خواسته‌اند تا پس از یافتن مسافر از طریق نرم‌افزار، سفر موجود را لغو کرده و با ارائه خدمات به مسافر مبلغ دریافتی از چرخه مالی استارت‌آپ خارج کنند. این موضوع شاید در کوتاه مدت بتواند مشکل رانندگان را مرتفع کند، اما ادامه چنین روندی، تعامل و ارتباط صرف میان مسافر و راننده می‌تواند پای افراد سودجو را به این حیطه باز کرده و پیامد‌های منفی بسیاری را متوجه افراد کند. شایسته است که استارت‌آپ‌های مذکور با شفاف‌سازی روند فعالیت خود و ایجاد ساز و کار‌هایی جدید مسائل و مشکلات مطرح شده را مرتفع کنند.