شمشیر داموکلس ترامپ بر سر ناتو

رونامه دیلی تلگراف گزارش داد: امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه ۱۳ ژوئیه افزایش ۱۸.۸ میلیارد دلاری بودجه نظامی را امضا می‌کند. براساس پیش‌نویس این قانون، فرانسه به تدریج طی هفت سال آتی بودجه نظامی خودش را افزایش می‌دهد تا الزام دو درصدی ناتو را محقق کند. با این حال، بیش از نیمی آن قرار است پس از ۲۰۲۲ هزینه شود یعنی بعد از دوره کنونی ماکرون در قدرت.

آلمان، دیگر سنگین‌ وزن ناتو و دارنده‌ بزرگترین اقتصاد اروپا، همچنین به تبعیت از هدف دو درصدی ناتو پس از نشست بروکسل متعهد شده است. آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان در نطق هفتگی خودش بر اهمیت ناتو تاکید کرد و افزود آلمان پیشتر هدف قاطعی برای اختصاص بودجه بیشتر نظامی تدارک دیده است. او در سخنانش تاکید کرد چالش‌های پیش روی ناتو در سال‌های اخیر به صورت چشمگیری تغییر کرده است و این سازمان به تمرکز بیشتر روی دفاع از ائتلاف نیاز دارد.

او با اشاره به اینکه ائتلاف ناتو باید "عزمی در حمایت از ما" نشان دهد، افزود: بدین منظور باید تدابیر لازم را بیندیشیم؛ به عنوان نمونه از طریق حضور در کشورهای اروپایی مرکزی و شرقی.

اوایل ژوئیه، وزیر دارایی آلمان پیش‌نویس بودجه سال آتی را ارائه کرد و طبق آن بودجه نظامی این کشور را با افزایش ۴.۶۵ میلیارد دلاری به ۵۰.۵ میلیارد دلار رساند. گرچه این ۱.۲ درصد تولید ناخالص داخلی می‌شود اما مرکل و وزیر دفاع آن بار دیگر متعهد شدند که تا ۲۰۲۴ بودجه نظامی را به ۱.۵ درصد تولید ناخالص داخلی می‌رسانند.

گرچه ناتو از این مساله استقبال کرد اما ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو در مصاحبه با بیلد گفت این میزان کافی نیست و آلمان باید اقدامات بیشتری صورت دهد. او تاکید کرد: یک و نیم درصد، دو درصد نیست. خیلی خوشحالم که آلمان برای افزایش بودجه نظامی مشتاق است اما انتظار دارم آنها فعالیت بیشتری انجام دهند.

شمیشیر داموکلس بر سر نشست ناتو

انتقاد رئیس‌جمهوری آمریکا در ماه‌های اخیر از بودجه نظامی ناکافی متحدان ناتو و ناکامی آنها در تحقق هدف دو درصدی بر سر این ائتلاف سایه افکنده است و این گمانه‌زنی به وجود آمده است که شاید دونالد ترامپ نیروهای آمریکایی را از اروپا خارج کند. تنش‌ها پیش از نشست ناتو که ۱۱ و ۱۲ ژوئیه برگزار می‌شود، به شدت افزایش یافته است و همزمان رهبر آمریکا در نامه‌هایی به برخی از اعضای ناتو از جمله بلژیک، کانادا، آلمان و نروژ، نارضایتی واشنگتن از عدم تبعیت این کشورها از وظایفشان درخصوص افزایش بودجه نظامی را یادآور شده است.

به گفته تحلیلگران و مقام‌های مطلع، این مساله و قصد ترامپ برای دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه درست پس از نشست بلژیک می‌تواند نشست آتی را به دشوارترین گردهمایی سال‌های اخیر تبدیل کند. رسانه‌های خبری گزارش دادند، ۲۸ رهبر دیگر ناتو نگران تکرار نشست ماه گذشته گروه هفت در کانادا هستند که طی آن ترامپ از تایید بیانیه پایانی خودداری کرد.

یک دیپلمات مطلع از کشورهای ناتو می‌گوید: آنچه ترامپ می‌گوید برای آینده این ائتلاف سرنوشت‌ساز است اما نمی‌دانیم که او چه می‌خواهد بگوید. این سایه‌ای است که همانند شمشیر داموکلس بر سر این نشست قرار دارد.

داموکلس به داستان‌های اساطیری یونان باستان اشاره دارد. داموکلس یک درباری خوش‌زبان و چاپلوس در دربار دیونیزوس دوم پادشاه سیراکوز در قرن چهارم قبل از میلاد بوده است. داموکلس ادعا می‌کرد که پادشاه، از نظر قدرت و صلاحیت ادارهٔ مملکت، واقعاً مردی خوشبخت و موفق است. پادشاه به او پیشنهاد کرد که آن دو یک روز جایشان را باهم عوض کنند تا داموکلس بتواند خود شخصاً این خوشبختی او را تجربه کند. داموکلس هم با شتاب و اشتیاق بسیار این پیشنهاد پادشاه را قبول کرد. شامگاه در دربار مجلس شام و ضیافتی ترتیب دادند. داموکلس در آن مجلس از این‌ که شاهانه از وی پذیرایی می‌شد احساس رضایت و شعف فراوان می‌کرد.

تنها در لحظات پایان شام و ضیافت بود که داموکلس متوجه شد شمشیر تیزی درست بالای سرش با تار مویی از دم اسب آویزان است. بلافاصله با دیدن شمشیر، طعم خوش غذا و لذت از بین رفت. پس به سرعت و با دست‌پاچگی از جا برخاست و از پادشاه درخواست کرد به وی اجازه داده شود تا مجلس را ترک کند و در همان حال گفت که دیگر هیچ‌وقت آرزو نخواهد کرد که چنین خوشبخت باشد. عبارت مصطلح «شمشیر داموکلس» از این داستان اساطیری گرفته شده که مقصود از آن در مباحث معمولی سیاسی و اجتماعی عبارت است از یک خطر حادّ، یک تهدید دائمی که همیشه موجود است و هر حرکت و واکنشی را دچار مخاطره می‌کند.