واکنش‌های احتمالی آمریکا به توافق موشکی چین و عربستان

در شرایطی که عربستان سعودی تلاش خود را در ساخت تسلیحات موثر برای دستیابی به برتری نظامی فاش نمی‌کند، رسانه‌های آمریکایی به دنبال دستیابی به اطلاعات نظامی عربستان هستند که آخرین افشاگری‌ها مربوط به همکاری ریاض و پکن در زمینه تولید موشک‌های بالستیکی بوده است.

به نوشته پایگاه خبری الخلیج آنلاین، سی ان ان در گزارشی در (۲۳ دسامبر ۲۰۲۱) اعلام کرد که سه منبع آشنا در این زمینه فاش کردند که عربستان سعودی به طور فعال با چین برای توسعه موشک‌های بالستیک همکاری می‌کند.

بر اساس تصاویر ماهواره‌ای که این شبکه از منابع خود به دست آورده عربستان دست‌کم در یک پایگاه، در حال تولید موشک‌های بالستیک است.

منابع مذکور به سی ان ان گفتند: مقامات آمریکایی در چندین آژانس اطلاعاتی، از جمله شورای امنیت ملی در کاخ سفید، در ماه‌های اخیر از اطلاعات طبقه بندی شده‌ای که انتقال چندگانه و در مقیاس بزرگ فناوری موشک‌های بالستیک حساس بین چین و عربستان سعودی را فاش می‌کند، مطلع شده‌اند.

این شبکه افزود، تصاویر ماهواره‌ای به دست آمده نشان می‌دهد که عربستان سعودی در واقع در حال ساخت موشک‌های بالستیک در پایگاهی است که قبلا با کمک چین ایجاد شده بود.

هشدار‌های آمریکا به عربستان

دستیابی به توان نظامی بازدارنده برای ایستادگی در برابر توسعه برنامه موشکی و هسته‌ای ایران و همچنین افزایش توانایی انصارالله چیزی است که عربستان سعودی را به سمت توسعه توانمندی‌های خود سوق می‌دهد و این را رسانه‌های آمریکایی نیز تأیید می‌کنند.

آنچه توسط سی ان ان گزارش شد، جدید نبود، بلکه مکمل آن چیزی بود که قبلاً توسط رسانه‌های دیگر گزارش شده بود، به ویژه آنچه که روزنامه انگلیسی «تایمز» در ژوئن ۲۰۱۹ گزارش داد، چین به عربستان سعودی کمک می‌کند تا زرادخانه موشکی بزرگی را به دور از چشم آمریکایی‌ها و همچنین کارخانه هواپیما‌های بدون سرنشین بسازد.

این روزنامه همچنین اعلام کرد که این نشان‌دهنده تغییر جهت‌گیری استراتژیک عربستان سعودی در قبال چین، با توجه به روابط پرتنش آن با واشنگتن است.

بر اساس آنچه وال استریت ژورنال در آگوست ۲۰۲۰ گزارش داد، این اطلاعات با انتقاد قانونگذاران سنای ایالات متحده مواجه شد که به «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا درباره خطر برنامه‌های موشکی اعلام نشده عربستان سعودی هشدار داده بودند.

به نوشته این روزنامه، قانون گذاران آمریکایی در هشدار خود به ترامپ اشاره کردند که برنامه موشکی عربستان و چین تهدیدی جدی برای تلاش‌ها جهت توقف گسترش سلاح‌های هسته‌ای در منطقه است و خواستار ارائه توضیحاتی در این باره شدند.

واکنش واشنگتن به گزارش‌هایی مبنی بر تولید موشک‌های بالیستک عربستان

واشنگتن اعلام کرد که وقتی همکاری چین و عربستان به مرحله‌ای فراتر از آنچه که هست رسیده باشد، تماشاگر نخواهد بود. منابع آگاه به سی ان ان فاش کردند که «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا در حال آماده شدن برای مجازات طرف‌های مرتبط با انتقال فناوری موشک‌های بالستیک چین به عربستان سعودی است.

این منابع گفتند: مشخص است که عربستان سعودی در گذشته موشک‌های بالستیک از چین خریداری کرده است، اما تاکنون نتوانسته موشک‌های خود را بسازد و تصاویر ماهواره‌ای به‌دست‌آمده توسط سی ان ان نشان می‌دهد که این کشور در حال حاضر در حال ساخت سلاح دست کم یک پایگاه است.

برخی کارشناسان و ناظران معتقدند که آمریکا دریافته است که با تغییر موضع خود در برابر عربستان چیز‌های زیادی از دست داده است و ممکن است که بار دیگر برای جلب رضایت ریاض دست به اقداماتی بزند.

«عبدالمحسن راضی» نویسنده و پژوهشگر مسائل سیاسی در گفتگو با «الخلیج آنلاین» اعلام کرد «طرفداران جمهوری خواه آمریکا که ریاض را شریکی مهلک در منطقه می‌داند، می‌خواهد سنگ‌های بیشتری را به حوزه دیپلماتیک و امنیتی بایدن، بزنند».

وی در ادامه افزود: «اعلام گزارش‌هایی مبنی بر افزایش حجم همکاری موشکی بین چین و عربستان به نظر یک تحریک رسانه‌ای از سوی نهاد‌های آمریکایی است که از عملکرد دولت بایدن راضی نیستند».


راضی تصریح کرد در این میان چین از اینکه بعد از اقدامات آمریکا علیه شرکت‌های چینی بتواند ضربه‌ای به واشنگتن وارد کند، خشنود می‌شود.

راضی معتقد است: «ریاض می‌تواند از این فرصت برای تقویت روابط خود با واشنگتن استفاده کند و به هم پیمان خود نشان دهد که موضع آمریکا در قبال عربستان تغییر یافته است و از شرایط فعلی خشنود نیست و فایده این اقدام ریاض این است که عربستان به دولت‌های متوالی آمریکا نشان می‌دهد که واشنگتن در برخورد با هم‌پیمانان قدیمی خود چه چیز‌هایی را از دست خواهد داد».

عقب نشینی در روابط عربستان و آمریکا

رویکرد عربستان سعودی در قبال چین اینگونه نبود تا جایی که که ریاض متوجه شد که رابطه‌اش با واشنگتن در حال ضعیف شدن است، که این امر با کاهش واردات نفت خام عربستان توسط آمریکا شروع شد.

عربستان سعودی از سال‌ها پیش متوجه شد که روابطش با ایالات متحده به اندازه گذشته قابل اعتماد نخواهد بود و آمریکا تنها به نفت و مادیات عربستان چشم دوخته است.

ژنرال «فرانک مکنزی» رئیس ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا «سنتکام» در ۱۰ ژوئن ۲۰۲۰ پس از خرید پهپاد‌های چینی توسط عربستان سعودی و امارات متحده عربی اعلام کرد: ما نمی‌خواهیم ریاض و ابوظبی برای خرید پهپاد‌ها به سمت چین و روسیه بروند.

روابط عربستان و چین.

اما از سوی دیگر، چین - دومین اقتصاد جهان - بزرگترین صادرکننده به عربستان سعودی است، در حالی که سرمایه گذاری چینی‌ها در عربستان سعودی در ۱۵ سال گذشته، در بحبوحه افزایش مبادلات تجاری بین دو طرف، حدود ۴۰ میلیارد دلار بوده است که مبادلات تجاری دو کشور در سال گذشته به ۶۷ میلیارد دلار رسید که ۳۹ میلیارد دلار آن صادرات عربستان به چین است.

بنابراین، گرایش عربستان سعودی به سمت چین، شریک اصلی اقتصادی، برای بهره مندی از تخصص خود در صنایع نظامی پیشرفته، در نتیجه محدودیت‌های اعمال شده توسط واشنگتن بر فناوری موشکی و فناوری هواپیما‌های بدون سرنشین چین، رخ داد.

عبدالمحسن راضی روابط بین ریاض و پکن را به عنوان یک رابطه راهبردی جامع، توصیف می‌کند.