کاهش تقاضا در بازار مرغ؛ سرنوشت قیمت‌ مرغ چه خواهد شد؟

قیمت مصوب مرغ گرم از روز پنجشنبه ۲۲ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱، به ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان برای هر کیلوگرم رسید اما گزارش‌هایی که در روز‌های بعد منتشر شده، نشان می‌دهند مردم در بازار مرغ را با قیمت پایین‌تر خریداری می‌کنند. بعضی‌ها قیمت هر کیلو مرغ گرم در بازار را بین ۴۲ تا ۴۶ هزار تومان می‌دانند و دسته‌ای دیگر ادعا می‌کنند در یک‌سری از خرده‌فروشی‌ها مرغ با قیمت کمتر از ۴۰ هزار تومان عرضه شده است. مسئله وقتی ابعادی رازآلود به‌خود می‌گیرد که بدانیم همزمان با افزایش قیمت مصوب مرغ، محتوایی در شبکه‌های اجتماعی با عنوان تحریم خرید مرغ دست به‌دست شد که حالا طرفدارانش اعتقاد دارد کاهش قیمت اخیر نتیجه همان اقدام و پایبندی مردم به کمپین تحریم خرید مرغ است.

تایید تقریبا رسمی کاهش تقاضا در بازار مرغ

بازار مرغ در روز‌های اخیر با اخبار و شایعات زیادی روبرو است؛ فعالان بازار و حداقل یک مقام صنفی تایید می‌کنند که فروش مرغ کاهش پیدا کرده و قیمت‌ها تحت تاثیر همین اتفاق پایین آمده است. رئیس انجمن پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی چند روز پیش به خبرگزاری ایسنا گفته مردم هنوز به قیمت‌های جدید عادت نکرده‌اند، اما به‌نظر می‌رسد با تکمیل پرداخت یارانه، کم‌کم قیمت جدید کالا‌های اساسی در جامعه جا بیفتد. محمد یوسفی، واکنش مردم به افزایش قیمت مرغ و سایر کالا‌های اساسی را طبیعی می‌داند و تایید می‌کند بعضی از آن‌ها احتمالا با تصور اینکه قرار است قیمت‌ها کاهش پیدا کند، دست از خرید کشیده‌اند.

رییس اتحادیه فروشندگان پرنده و ماهی نظر دیگری دارد. او به باشگاه خبرنگاران جوان می‌گوید افزایش عرضه باعث شده هر کیلومرغ با قیمتی کمتر از نرخ مصوب به‌دست مصرف‌کننده برسد. به‌گفته مهدی یوسف‌خانی، مصرف عادی روزانه مرغ تهران چیزی در حدود هزار و ۵۰۰ تا هزار و ۶۰۰ تن است که در روز‌های پس از اعلام واریز یارانه جدید این رقم به حدود هزار تن کاهش پیدا کرده است. به‌همین دلیل قیمت هر کیلو مرغ در عمده‌فروشی‌ها به ۳۸ هزار تا ۴۰ هزار تومان و در خرده‌فروشی‌ها به حدود ۴۵ هزار تومان رسیده است.

تاثیرات کاهش تقاضا در بازار مرغ

پیدا کردن مشتری برای فروشندگان مرغ فرآیندی مشخص دارد؛ وقتی مرغ از کشتارگاه خارج شد باید حتما به دست مصرف‌کننده برسد. مهلت فروش مرغ در مراکز استان‌ها معمولا تا بعد از ظهر است و اگر موجودی مرغ فروش نرود، شرکت‌های پخش، عمده‌فروش‌ها و سپس خرده‌فروش‌ها به‌ناچار قیمت را پایین می‌آورند تا شاید خریدار پیدا کنند.

آمار‌ها می‌گویند در کل کشور روزی هفت هزار تن مرغ توزیع می‌شود. زمانی که ساکنان تهران به‌تنهایی هزار و ۵۰۰ تا هزار و ۶۰۰ تن مرغ مصرف می‌کردند، تولیدکننده‌ها با ۲۵۰ تن مازاد روزانه تولید روبرو بودند، اما پس از دور جدید آزادسازی یارانه‌ها و افزایش قیمت مصوب مرغ، تقاضا تا هزار تن کاهش پیدا کرده و احتمالا فقط در تهران با حدود ۷۵۰ تن مرغ مازاد روبرو هستیم. آن‌ها را دور می‌ریزند؟ نه! چند شرکت دولتی وظیفه دارند به‌منظور کنترل و تنظیم بازار در چنین مواقعی وارد عمل شوند. در مورد مسئله اخیر، شرکت پشتیبانی امور دام کشور اقدام می‌کند و با خرید و جمع‌آوری مرغ مازاد آن‌ها را به‌صورت یخ‌زده ذخیره می‌کند.

زمانی که تعادل بازار مرغ از سمت عرضه به‌هم بخورد، شرکت پشتیبانی امور دام کشور همین موجودی را وارد بازار خواهد کرد. سقف ذخیره‌سازی مرغ همین مقدار ۷۰۰ تا ۸۰۰ تن در روز پیش‌بینی شده است. از طرف دیگر این کار برای دولت چندان به‌صرفه نیست، چون ناچار است مرغ را با قیمت مرغ گرم در بازار آزاد از تولیدکننده‌ها خریدار کند و بعد آن‌ها را علاوه بر هزینه‌های انبار و نگهداری به‌قیمت مرغ منجمد دولتی عرضه کند؛ بنابراین ترجیح می‌رود برای مدیریت بازار سراغ سازوکار‌های دیگر برود. پیگیری اخبار نشان می‌دهد در راستای مدیریت تولید و بازار گوشت مرغ، فعلا صادرات تخم مرغ نطفه‌دار به میزان پنج میلیون عدد در ماه و جوجه یک‌روزه به میزان یک میلیون قطعه در روز آزاد اعلام شده است.

پیش‌بینی آینده قیمت مرغ

قیمت مرغ بعد از آغاز دور جدید پرداخت یارانه‌ها کاهش پیدا کرده و تولیدکننده‌ها ناچار هستند آن را به‌جای ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان مصوب، نهایتا حدود ۴۵ تا ۴۶ هزار تومان در هر کیلوگرم بفروشند. عامل این اتفاق را بعضی‌ها کاهش قدرت خرید مردم می‌دانند و دسته‌ای دیگر می‌گویند کمپین تحریم خرید مرغ اثرگذار بوده است. در هر حالت، ادامه کاهش تقاضا در بازار، به پر شدن انبار شرکت‌های دولتی منجر خواهد شد، اما قدم بعدی چیست و چه اتفاقی در انتظار بازار و قیمت مرغ خواهد بود؟ براساس اصل اقتصادی عرضه و تقاضا، آن‌هایی که معمولا از پشت عینک بدبینی مسائل را می‌بینند و دنبال می‌کنند می‌گویند احتمالا به‌زودی شاهد افت عرضه به میزانی پایین‌تر از کف جدید تقاضا باشیم که برای جبران آن نمی‌توان چاره‌ای جز افزایش قیمت متصور بود.

مقایسه قیمت مرغ در یک هفته گذشته