دولت روحانی با یارانه نقدی چه خواهد کرد؟

حرا : نحوه اجرایی کردن هدفمندی یارانه ها از همان ابتدا مورد انتقاد اقتصادی ها قرار داشت. عدم توانایی دولت در دسته بندی و شناسایی فقیر و غنی عملا کار را برای پرداخت یارانه نقدی به اقشار مستضعف مشکل کرده بود و بنابراین دولت تصمیم گرفت به همه یارانه بدهد که این امر به دلیل کمبود بودجه و استفاده از بودجه قسمت های دیگر برای جبران کمبود یارانه نقدی، مشکلات زیادی را برای کشور به وجود اورد و مجلس را بر آن داشت تا از اجری شدن فاز دوم هدفمندی یارانه ها جلوگیری کند.

دی ماه سال 90 بود که سخنگوی کارگروه طرح تحول اقتصادی دولت، ۱۰ میلیون نفر از اقشار مرفه در مرحله دوم اجرای قانون از لیست دریافت یارانه نقدی حذف خواهند شد.

بعد از اعلام دولتی ها مبنی بر حذف یارانه نقدی اقشار پردرآمد اما، خبری از اجرایی شدن این طرح نشد. تنها در آن زمان اعلام شد که نامه هایی به اقشار پردرآمد ارسال خواهد شد و از آنها در خواست می شود داوطلبانه از دریافت یارانه ها انصراف دهند.

این اقدام و در پی ان پیامک حذف یارانه نقدی با واکنش های تند مردم مواجه شد تا جایی که دولت دهم موفق نشد تخصیص یارانه را آنطور که در قانون آمده بود محقق کند.

حالا اما بعد از 30 ماه اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها به سبکی بسیار پیش‌پاافتاده که در آن 74‌میلیون نفر فارغ از فقیر و غنی بودنشان یارانه دریافت می‌کردند، دولت منتخب قصد دارد با سبک و سیاقی پیشرفته، پرداخت یارانه‌ها را در دستور کار قرار دهد.

محمدباقر نوبخت، مشاور اقتصادی حسن روحانی، با حضور در برنامه «پایش» از تغییر ساختار پرداخت یارانه نقدی در این دولت خبر داد.

آنگونه که نوبخت می‌گوید، قرار است «دو دهک پردرآمد از چرخه دریافت یارانه‌ها حذف شوند و این میزان یارانه به افرادی پرداخت شود که بیکارند و به حمایت بیشتری نیاز دارند.»

البته دولت منتخب قصد دارد به نوعی دیگر از پردرآمدها حمایت کند و نوبخت این حمایت را اینگونه توضیح می‌دهد: «ممکن است دهک‌های بالای جامعه به یارانه نیاز نداشته باشند اما نیازمند سایر حمایت‌های دولت، یعنی امنیت سرمایه‌گذاری و اجتماعی هستند.»

مشاور اقتصادی دولت منتخب به نحوه پرداخت یارانه در دولت دهم اشاره می‌کند و می‌گوید: «طبق ماده 7 قانون هدفمندی یارانه‌ها، دولت مجاز است حداکثر تا 50درصد از درآمدهای ناشی از افزایش قیمت‌ها یا کاهش یارانه‌ها را به‌نسبت درآمد خانوارها بین سرپرست خانواده‌ها تقسیم کند. متاسفانه در مرحله اول هدفمندی، مشکلاتی داشتیم و یارانه به‌طور یکسان بین فقیر و غنی تقسیم شد.»

حالا دولت منتخب قصد دارد با استفاده از یک بانک اطلاعاتی، فقیر و غنی را شناسایی کند. او دراین‌باره می‌گوید: «قبلا بحث این بود که برای پرداخت یارانه خوشه‌بندی شود. هدف اصلی ما در این بخش، بازتوزیع ثروت ملی به‌صورت عادلانه است، بنابراین اولین گام در این مسیر، دراختیارداشتن یک بانک اطلاعاتی کامل است در غیراین‌صورت منابع به‌صورت بهینه تخصیص نمی‌یابد.»

گفتنی است، دولت احمدی نژاد هرگز موفق نشد پردرآمدهای جامعه را شناسایی کند و این در حالی است که به گفته اقتصادی ها افراد پردرآمد، نشانه خاصی ندارند که قابل شناسایی باشند اما به صورت تقریبی می‌توان این کار را انجام داد، به این صورت که افراد کم‌درآمد را شناسایی شوند و هرکس از این دایره بیرون ماند، پردرآمد است.

دولت دهم مدعی بود به 70‌میلیون‌نفر یارانه پرداخت می‌کرد اگر این گفته را درست فرض شود زیرا پی‌بردن به صحت این موضوع بسیار هزینه‌بر است، بسیاری از افراد از حلقه کم‌درآمدها کنار گذاشته می‌شوند.

به نظر می‌رسد 30درصد از 70‌میلیون نفر یارانه‌بگیران فقیر هستند و باید یارانه بگیرند. البته این آمار تقریبی است و باید برای شناسایی دهک‌های پردرآمد، بررسی‌های کارشناسی انجام شود و بدون مطالعه نمی‌توان دهک‌ها را از هم شناسایی کرد.

حالا باید منتظر ماند و دید دولت تدبیر و امید میتواند با یک برنامه ریزی مدون یارانه بگیر های واقعی را مشخص کند و ارزانی را به مردم هدیه کند تادیگر دغدغه هر ماه انها احتمال حذف یارانه نقدی نباشد؟