چهار محل مصرف ارز پتروشیمی؟

محمود بهمنی، رئیس کل بانک مرکزی اخیرا از ورود ارز پتروشیمی‌ها به اتاق مبادلات ارزی خبر داده بود.

محصولات پتروشیمی بزرگترین قلم صادرات غیر نفتی را تشکیل می‌‌دهد و شرکت‌های صادر کننده محصولات پتروشیمی دو بخش هستند. یک بخش تحت پوشش هلدینگ خلیج فارس که هنوز به طور کامل خصوصی نشده‌اند و بخشی هم شرکت‌هایی که کاملا خصوصی و واگذار شده‌اند.

بخشی از ارز پتروشیمی‌ها به پتروشیمی‌های خصوصی تعلق دارد و آنها نیز باید مانند همه صادرکنندگان درباره آن شفاف‌سازی کرده و پاسخگو باشند.

نحوه برخورد با شرکت‌های خصوصی پتروشیمی مشابه نحوه برخورد با همه شرکت‌های صادر کننده دیگر است.

*پرسشنامه چهار گزینه‌ای دولت برای ارز پتروشیمی‌ها

بر این اساس ، دولت اخیرا در مبدا صادرات از این شرکت‌ها پرسشنامه‌‌هایی را دریافت می‌کند و پتروشیمی‌ها موظفند در چهار گزینه مشخص کنند ارز حاصل از صادرات خود را چه خواهند کرد. یعنی ارز را صرف بدهی‌های خارجی خود خواهند کرد، در حساب خاصی در خارج از کشور ارز را ذخیره می‌کنند که باید شماره حساب آن را اعلام کنند، به جای آن کالا وارد کشور می‌کنند یا اگر می‌خواهند آن را وارد کشور کنند و در اتاق مبادلات عرضه کنند باید این مسئله را معلوم کنند.

متناسب با این اظهاریه که در زمان صادرات از آنها اخذ می‌شود با آنها رفتار و بر عملکرد آنها نظارت خواهد شد. لازم به یادآوری است که این مسئله منحصر به پتروشیمی‌ها نیست و هر صادرکننده‌ای به صورت خود اظهاری باید این فرم را پر کرده و نحوه بازگشت وجوه حاصل از صادرات را برای کشور مشخص کند.

سال‌ها پیش صادرکنندگان باید ضمانت می‌دادند که ارز ناشی از صادرات خود را بازگردانند. این رویه مانعی در جهت توسعه صادرات محسوب می‌شد و انگیزه صادرات را از بین می‌برد و به همین دلیل قوانینی وضع شد که دریافت این ضمانت‌‌ها و تحویل ارز صادراتی به دولت را متوقف می‌کرد.

در شرایط فعلی با تغییر قوانین کسی حق گرفتن تعهد صادراتی از صادرکنندگان را ندارد با این حال صادرکنندگان باید مشخص کنند با ارز صادراتی خود چه خواهند کرد.

*چهار محل مصرف ارز پتروشیمی‌ها

بر اساس این گزارش، مقرر شده است مبالغی از ارز حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی برای خریدهای پروژه‌های صنعت نفت اختصاص یابد و مستقیما به حساب فروشندگان تجهیزات واریز شود.

در عین حال شرکت ملی پتروشیمی به واسطه فاینانس‌های خارجی گذشته باید مبالغی را به عنوان اقساط باز پرداخت کند که بخشی از ارزش صادراتی را به خود اختصاص می‌دهد.

بخشی از ارز صادراتی نیز به مصرف خرید قطعات یدکی، مواد شیمیایی و کاتالیست‌های مورد نیاز شرکت‌های پتروشیمی می‌رسد.

بر این اساس مازاد ارز این موارد مطابق نظر وزیر نفت و مدیرعامل ملی پتروشیمی قاعدتا به اتاق مبادلات ارزی خواهد رفت.