ادعای فارن پالیسی: ایران عمدا به دنبال طولانی کردن مذاکرات است
پارسینه: نشریه آمریکایی در تحلیلی مدعی شد: مقامات ارشد آمریکا میترسند که ایران در حال حرکت به سمت طرح B باشد: یعنی طولانی کردن مذاکرات در حالی که خود را برای گریز سریع به سلاح هستهای آماده میکند.
مایکل هیرش در فارن پالیسی نوشت: حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جدید ایران هفته گذشته برای اولین بار در یک صحنه بین المللی حضور یافت. منابع آمریکایی و بین المللی به این باور دولت رئیسی اشاره میکنند که برای اولین بار در سالهای اخیر، این کشور در خاورمیانه دست برتر را دارد. به نظر میرسد مقامات تهران قصد دارند ایران را تحت پوشش ادامهی مذاکرات با غرب به یک کشور به اصطلاح آستانه هستهای تبدیل کنند.
در ادامه این مطلب آمده است: دولت بایدن اعلام کرده است که هنوز به بازگشت به توافق هستهای ۲۰۱۵ با تهران امیدوار است، اما مقامات ارشد آمریکا میترسند که ایران در حال حرکت به سمت طرح B باشد: یعنی طولانی کردن مذاکرات در حالی که خود را برای گریز سریع به سلاح هستهای آماده میکند.
این تحول ناگوار پس از خروج عجولانه جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا از افغانستان و سلطهی طالبان بر این کشور رخ میدهد. برخی این شرایط را "اثر افغانستان" مینامند که به اعتبار ایالات متحده در خاورمیانه آسیب جدی رساند.
دنیس راس، دیپلمات قدیمی خاورمیانه گفت: واضح است که ایرانیها دیگر از ما نمیترسند. این به خودی خود بدان معنی است که ما واقعاً سطح بازدارندگی لازم را نداریم، چه در موضوع هستهای و چه در منطقه.
راس و دیگران این موضوع را به عنوان معکوس شدن طعنه آمیز کمپین فشار بین المللی علیه ایران و خروج یکجانبه ترامپ از توافق هستهای ۲۰۱۵ ایران، توصیف میکنند. بر اساس توافقنامه هستهای ایران، تهران با محدود کردن غنی سازی اورانیوم و اجازه دادن به انجام بازرسیهای سازمان ملل متحد در قبال رفع تحریمها موافقت کرد.
راس افزود: ایران در حال حاضر نوعی رویکرد فشار حداکثری را بر ایالات متحده اتخاذ کرده است و انتظار دارد ما آن را قبول کنیم.
در سال ۲۰۱۸، با حمایت پرشور بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر وقت اسرائیل، ترامپ از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به عنوان یک پیمان شناخته شدهی هستهای بین المللی که آن را وحشتناک توصیف میکرد، خارج شد. ترامپ سپس آنچه را که مقامات آمریکایی کمپین " فشار حداکثری" نامیدند و شامل تعدادی از تحریمهای جدید میشد را برای بازگرداندن تهران به میز مذاکره اعمال کرد. این تلاش به طور کامل شکست خورد. نتانیاهو نیز این قمار را باخت که یا ایران تحت فشار تحریمها سقوط خواهد کرد یا ترامپ مجبور خواهد شد به ایران حمله نظامی کند.
بر اساس ارزیابیهای آژانس بین المللی انرژی اتمی و دیگر کارشناسان، اکنون ایران بیش از هر زمان دیگری به ساخت بمب هستهای نزدیک شده است. اکنون برخی از کارشناسان معتقدند تهران تنها یک ماه با داشتن مواد شکافت پذیر یا اورانیوم با درجه تسلیحاتی کافی برای ساختن یک بمب فاصله دارد.
روز دوشنبه، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا به عربستان سعودی رفت تا به جنگ جاری بین یمن و نیروهای نیابتی سعودی در آن بپردازد و این نشان میدهد که واشنگتن قصد دارد همچنان در منطقه مشغول به کار باشد. راس و دیگر کارشناسان میگویند: مقامات سعودی توجه بیشتری به اقداماتی مانند خروج بایدن از افغانستان و بیرون بردن موشکهای پاتریوت و جنگندهها از خاک عربستان دارند که برای آنها عمدتاً نشان دهنده عقب نشینی ایالات متحده از منطقه است.
علاوه بر این، ریاض از مدتها پیش اعلام کرده بود که در صورت نزدیک شدن ایران به بمب هسته ای، عربستان سعودی نیز به سمت توسعهی توانایی هستهای خود گام برمی دارد.
دولت بایدن با ارسال سیگنالهای مختلط و مبهم در مورد خطوط قرمز هستهای خود ممکن است زمینه را برای رقابت تسلیحاتی هستهای در خاورمیانه فراهم کند، دقیقاً همان چیزی که برجام از آن جلوگیری کرده بود.
نگرانی مهم در مورد ایران این است که تا حدودی مانند ژاپن از دانش و اورانیوم غنی شده برای ساخت سریع آن برخوردار باشد. حتی آن نتیجه که به عنوان وضعیت «آستانه هسته ای» شناخته میشود، موازنه قدرت در منطقه را به طور چشمگیری تغییر میدهد. علی رغم اظهارات منظم مقامام ایران مبنی بر اینکه ایران به دنبال سلاح هستهای نیست، بسیاری از کارشناسان معتقدند وضعیت آستانه حداقل چیزی است که او به آن رضایت میدهد.
رائول مارک گرشت، افسر سابق سیا و کارشناس امور ایران گفت: تبدیل ایران به یک کشور آستانه هسته ای، ظهور و ابراز اقتدار جمهوری اسلامی یا شکست ناپذیری ایران خواهد بود. وی گفت: پس ازخروج بایدن از افغانستان، تصور اینکه او از نیروی نظامی علیه برنامه هستهای ایران استفاده کند، واقعاً معتبر نیست. اسرائیلیها شاید این کار را انجام دهند، اما امیدی نیست که واشنگتن به این کار مبادرت کند.
نفتالی بنت، نخست وزیر جدید اسرائیل در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در روز دوشنبه اعلام کرد: برنامه هستهای ایران به نقطه عطفی رسیده است و همینطور تحمل ما. کلمات نمیتوانند مانع فعالیت سانتریفیوژها شوند.
اما اسرائیلیها مانند سعودیها و دیگر متحدان ایالات متحده از جمله امارات متحده عربی عمیقا نگران هستند که امیدی به اقدام از سوی واشنگتن نیست. نگرانیهای زیادی در مورد آنچه در افغانستان اتفاق افتاده وجود دارد و برای اسرائیلیها کاملاً واضح است که اولویتهای آمریکا در حال حاضر چین، کووید و آب و هوا است. آموس هارل، ستون نویس امنیت ملی روزنامه اسرائیلی هاآرتص میگوید: ایران یکی از سه اولویت اصلی واشنگتن نیست.
هارل در مصاحبهای اعلام کرد که علیرغم لفاظیهای تند نتانیاهو، وی ارتش اسرائیل را به طور کامل برای حمله به ایران آماده نکرده است. در نتیجه، کارشناسان امنیتی اسرائیل با عجله در حال بررسی گزینههای جدید از جمله اقدامات خرابکارانه دیگر مانند ترور دانشمندان هستهای ایران هستند. ایهود باراک، نخست وزیر سابق اسرائیل و وزیر دفاع آن در ستونی در ماه جاری در یکی دیگر از روزنامههای اسرائیلی به نام یدیعوت آحرونوت گفت: اسرائیل باید این واقعیت استراتژیک را در نظر بگیرد که ایران ممکن است در حال حاضر نیز یک کشور در آستانه هستهای باشد.
یک عضو بنیاد دفاع از دموکراسی ها، یک اتاق فکر راست گرایانه میگوید: بزرگترین عامل قدرت بخش برای ایران این است که معتقد است نه تنها از فشار حداکثری جان سالم به در برد، بلکه چنین مجازاتهای فلج کننده و فشارهای سیاسی به این زودیها باز نخواهد گشت.
امیرعبداللهیان و ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران گفته اند که تهران آماده بازگشت به مذاکرات برجام در وین است که میتواند در اواخر این ماه از سر گرفته شود. امیرعبداللهیان گفت: ما در حال بررسی پروندههای مذاکرات وین هستیم و به زودی گفتگوهای ایران با کشورهای چهار به علاوه یک دوباره آغاز میشود. چهار به علاوه یک اشاره به مذاکرات بین ایران از یک سو و انگلیس، چین، فرانسه، آلمان و روسیه از سوی دیگر دارد. از زمان خروج ترامپ از این پیمان، تهران از مذاکره مستقیم با واشنگتن خودداری کرده است.
اما چند دیپلمات مرتبط با مذاکرات گفتند که آنها معتقدند ایران عمدتا به دنبال طولانی کردن مذاکرات است، همزمان با اینکه به نقطهی گریز اتمی (بدست آوردن اورانیوم غنی شده کافی برای تولید بمب) نزدیکتر میشود.
یک مقام ارشد امریکایی در پاسخ به این سئوال که آیا واشنگتن برنامه B در صورت شکست مذاکرات وین دارد یا خیر، گفت: "برنامه B" که ما نگران آن هستیم، برنامهای است که ایران ممکن است داشته باشد که مربوط به مسیری که میخواهد برنامه هستهای خود را به سمتش ببرد. "
ناظران کهنه کار در خاورمیانه میگویند تنها امید در حال حاضر این است که ایالات متحده و کشورهای غربی قطعنامهای را در شورای حکام آژانس تصویب کنند و پرونده ایران از برجام را به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهند. اما اجماع غرب در حال تضعیف است و فرانسه از واشنگتن به دلیل نقشش در نقض توافق با استرالیا و آلمان عصبانی است.
اطمینان جدید ایران نسبت به خود نیز با این احساس تقویت میشود که سایر کشورهایی که زمانی به ائتلاف تحت رهبری آمریکا پیوسته بودند در حال جدا شدن از آن هستند. این امر به ویژه در مورد چین صادق است، زیرا با از سرگیری خرید نفت از ایران، آمادگی خود را برای تجارت مجدد با تهران اعلام کرده است. تهران همچنین ارسال سوخت برای متحدان حزب الله خود در لبنان را از طریق سوریه جنگ زده از سر گرفته است؛ و تنها در چند روز گذشته، درخواست تهران برای پیوستن به سازمان همکاری شانگهای، اتحادیه اوراسیایی تحت سلطه چین و روسیه که شامل هند، پاکستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان میشود، پذیرفته شد.
در ادامه این مطلب آمده است: دولت بایدن اعلام کرده است که هنوز به بازگشت به توافق هستهای ۲۰۱۵ با تهران امیدوار است، اما مقامات ارشد آمریکا میترسند که ایران در حال حرکت به سمت طرح B باشد: یعنی طولانی کردن مذاکرات در حالی که خود را برای گریز سریع به سلاح هستهای آماده میکند.
این تحول ناگوار پس از خروج عجولانه جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا از افغانستان و سلطهی طالبان بر این کشور رخ میدهد. برخی این شرایط را "اثر افغانستان" مینامند که به اعتبار ایالات متحده در خاورمیانه آسیب جدی رساند.
دنیس راس، دیپلمات قدیمی خاورمیانه گفت: واضح است که ایرانیها دیگر از ما نمیترسند. این به خودی خود بدان معنی است که ما واقعاً سطح بازدارندگی لازم را نداریم، چه در موضوع هستهای و چه در منطقه.
راس و دیگران این موضوع را به عنوان معکوس شدن طعنه آمیز کمپین فشار بین المللی علیه ایران و خروج یکجانبه ترامپ از توافق هستهای ۲۰۱۵ ایران، توصیف میکنند. بر اساس توافقنامه هستهای ایران، تهران با محدود کردن غنی سازی اورانیوم و اجازه دادن به انجام بازرسیهای سازمان ملل متحد در قبال رفع تحریمها موافقت کرد.
راس افزود: ایران در حال حاضر نوعی رویکرد فشار حداکثری را بر ایالات متحده اتخاذ کرده است و انتظار دارد ما آن را قبول کنیم.
در سال ۲۰۱۸، با حمایت پرشور بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر وقت اسرائیل، ترامپ از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به عنوان یک پیمان شناخته شدهی هستهای بین المللی که آن را وحشتناک توصیف میکرد، خارج شد. ترامپ سپس آنچه را که مقامات آمریکایی کمپین " فشار حداکثری" نامیدند و شامل تعدادی از تحریمهای جدید میشد را برای بازگرداندن تهران به میز مذاکره اعمال کرد. این تلاش به طور کامل شکست خورد. نتانیاهو نیز این قمار را باخت که یا ایران تحت فشار تحریمها سقوط خواهد کرد یا ترامپ مجبور خواهد شد به ایران حمله نظامی کند.
بر اساس ارزیابیهای آژانس بین المللی انرژی اتمی و دیگر کارشناسان، اکنون ایران بیش از هر زمان دیگری به ساخت بمب هستهای نزدیک شده است. اکنون برخی از کارشناسان معتقدند تهران تنها یک ماه با داشتن مواد شکافت پذیر یا اورانیوم با درجه تسلیحاتی کافی برای ساختن یک بمب فاصله دارد.
روز دوشنبه، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا به عربستان سعودی رفت تا به جنگ جاری بین یمن و نیروهای نیابتی سعودی در آن بپردازد و این نشان میدهد که واشنگتن قصد دارد همچنان در منطقه مشغول به کار باشد. راس و دیگر کارشناسان میگویند: مقامات سعودی توجه بیشتری به اقداماتی مانند خروج بایدن از افغانستان و بیرون بردن موشکهای پاتریوت و جنگندهها از خاک عربستان دارند که برای آنها عمدتاً نشان دهنده عقب نشینی ایالات متحده از منطقه است.
علاوه بر این، ریاض از مدتها پیش اعلام کرده بود که در صورت نزدیک شدن ایران به بمب هسته ای، عربستان سعودی نیز به سمت توسعهی توانایی هستهای خود گام برمی دارد.
دولت بایدن با ارسال سیگنالهای مختلط و مبهم در مورد خطوط قرمز هستهای خود ممکن است زمینه را برای رقابت تسلیحاتی هستهای در خاورمیانه فراهم کند، دقیقاً همان چیزی که برجام از آن جلوگیری کرده بود.
نگرانی مهم در مورد ایران این است که تا حدودی مانند ژاپن از دانش و اورانیوم غنی شده برای ساخت سریع آن برخوردار باشد. حتی آن نتیجه که به عنوان وضعیت «آستانه هسته ای» شناخته میشود، موازنه قدرت در منطقه را به طور چشمگیری تغییر میدهد. علی رغم اظهارات منظم مقامام ایران مبنی بر اینکه ایران به دنبال سلاح هستهای نیست، بسیاری از کارشناسان معتقدند وضعیت آستانه حداقل چیزی است که او به آن رضایت میدهد.
رائول مارک گرشت، افسر سابق سیا و کارشناس امور ایران گفت: تبدیل ایران به یک کشور آستانه هسته ای، ظهور و ابراز اقتدار جمهوری اسلامی یا شکست ناپذیری ایران خواهد بود. وی گفت: پس ازخروج بایدن از افغانستان، تصور اینکه او از نیروی نظامی علیه برنامه هستهای ایران استفاده کند، واقعاً معتبر نیست. اسرائیلیها شاید این کار را انجام دهند، اما امیدی نیست که واشنگتن به این کار مبادرت کند.
نفتالی بنت، نخست وزیر جدید اسرائیل در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در روز دوشنبه اعلام کرد: برنامه هستهای ایران به نقطه عطفی رسیده است و همینطور تحمل ما. کلمات نمیتوانند مانع فعالیت سانتریفیوژها شوند.
اما اسرائیلیها مانند سعودیها و دیگر متحدان ایالات متحده از جمله امارات متحده عربی عمیقا نگران هستند که امیدی به اقدام از سوی واشنگتن نیست. نگرانیهای زیادی در مورد آنچه در افغانستان اتفاق افتاده وجود دارد و برای اسرائیلیها کاملاً واضح است که اولویتهای آمریکا در حال حاضر چین، کووید و آب و هوا است. آموس هارل، ستون نویس امنیت ملی روزنامه اسرائیلی هاآرتص میگوید: ایران یکی از سه اولویت اصلی واشنگتن نیست.
هارل در مصاحبهای اعلام کرد که علیرغم لفاظیهای تند نتانیاهو، وی ارتش اسرائیل را به طور کامل برای حمله به ایران آماده نکرده است. در نتیجه، کارشناسان امنیتی اسرائیل با عجله در حال بررسی گزینههای جدید از جمله اقدامات خرابکارانه دیگر مانند ترور دانشمندان هستهای ایران هستند. ایهود باراک، نخست وزیر سابق اسرائیل و وزیر دفاع آن در ستونی در ماه جاری در یکی دیگر از روزنامههای اسرائیلی به نام یدیعوت آحرونوت گفت: اسرائیل باید این واقعیت استراتژیک را در نظر بگیرد که ایران ممکن است در حال حاضر نیز یک کشور در آستانه هستهای باشد.
یک عضو بنیاد دفاع از دموکراسی ها، یک اتاق فکر راست گرایانه میگوید: بزرگترین عامل قدرت بخش برای ایران این است که معتقد است نه تنها از فشار حداکثری جان سالم به در برد، بلکه چنین مجازاتهای فلج کننده و فشارهای سیاسی به این زودیها باز نخواهد گشت.
امیرعبداللهیان و ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران گفته اند که تهران آماده بازگشت به مذاکرات برجام در وین است که میتواند در اواخر این ماه از سر گرفته شود. امیرعبداللهیان گفت: ما در حال بررسی پروندههای مذاکرات وین هستیم و به زودی گفتگوهای ایران با کشورهای چهار به علاوه یک دوباره آغاز میشود. چهار به علاوه یک اشاره به مذاکرات بین ایران از یک سو و انگلیس، چین، فرانسه، آلمان و روسیه از سوی دیگر دارد. از زمان خروج ترامپ از این پیمان، تهران از مذاکره مستقیم با واشنگتن خودداری کرده است.
اما چند دیپلمات مرتبط با مذاکرات گفتند که آنها معتقدند ایران عمدتا به دنبال طولانی کردن مذاکرات است، همزمان با اینکه به نقطهی گریز اتمی (بدست آوردن اورانیوم غنی شده کافی برای تولید بمب) نزدیکتر میشود.
یک مقام ارشد امریکایی در پاسخ به این سئوال که آیا واشنگتن برنامه B در صورت شکست مذاکرات وین دارد یا خیر، گفت: "برنامه B" که ما نگران آن هستیم، برنامهای است که ایران ممکن است داشته باشد که مربوط به مسیری که میخواهد برنامه هستهای خود را به سمتش ببرد. "
ناظران کهنه کار در خاورمیانه میگویند تنها امید در حال حاضر این است که ایالات متحده و کشورهای غربی قطعنامهای را در شورای حکام آژانس تصویب کنند و پرونده ایران از برجام را به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهند. اما اجماع غرب در حال تضعیف است و فرانسه از واشنگتن به دلیل نقشش در نقض توافق با استرالیا و آلمان عصبانی است.
اطمینان جدید ایران نسبت به خود نیز با این احساس تقویت میشود که سایر کشورهایی که زمانی به ائتلاف تحت رهبری آمریکا پیوسته بودند در حال جدا شدن از آن هستند. این امر به ویژه در مورد چین صادق است، زیرا با از سرگیری خرید نفت از ایران، آمادگی خود را برای تجارت مجدد با تهران اعلام کرده است. تهران همچنین ارسال سوخت برای متحدان حزب الله خود در لبنان را از طریق سوریه جنگ زده از سر گرفته است؛ و تنها در چند روز گذشته، درخواست تهران برای پیوستن به سازمان همکاری شانگهای، اتحادیه اوراسیایی تحت سلطه چین و روسیه که شامل هند، پاکستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان میشود، پذیرفته شد.
منبع:
خبرآنلاین
ارسال نظر