کری در آفریقا به دنبال چیست؟

قاره آفریقا با انبوهی از منابع سرشار و ذخایر طبیعی و مواد هسته ای راهبردی از دیر باز صحنه رقابت قدرت های بزرگ اقتصادی دنیا بوده است .

در این میان، چین که در سال های اخیر به شدت بر حجم مبادلات اقتصادی خود با کشورهای گوناگون قاره سیاه افزوده است، اکنون به عنوان قدرت برتر اقتصادی قاره آفریقا شناخته می شود و همین امر آمریکا را برآن داشته است تا در این رقابت اقتصادی، ضمن به پیش بردن سیاست های مداخله جویانه خود، تا حد امکان حضور خود را در صحنه اقتصادی قاره ثروتمند آفریقا تثبیت کند .

سفر جان کری به عنوان یک مقام ارشد آمریکا به قاره سیاه نیز در حالی صورت گرفته که کمتر از سه ماه تا پایان کارش در وزارت خارجه آمریکا نمانده و او در تلاش است در همین مدت اندک حضور اقتصادی چین در این دو کشور آفریقایی منیا و نیجریه را محدود سازد .

بر اساس گزارش های منتشر شده و به نقل از یک مقام ارشد دولت کنیا، در حال حاضر آمریکا عطش توسعه مناسبات اقتصادی با هدف تصاحب بخش های گوناگون اقتصادی کنیا به ویژه بخش انرژی را در سر دارد .

بنابراین ناظران منطقه معتقدند، حضور «جان کری» وزیر خارجه آمریکا در نایروبی با هدف تصاحب بخش های اقتصادی این کشور آفریقایی صورت می گیرد .

کنیا از زمان استقلال تاکنون و با توجه به جمعیت 45 میلیونی خود، اکنون با مشکلات زیاد اقتصادی همراه است و همین امر موجب سواستفاده مقامات آمریکایی از فرصت های اقتصادی موجود در این کشور شده است .

بررسی های آماری نشان دهنده آن است که میزان سرمایه گذاری های خارجی آمریکا در کشورهای آفریقایی بسیار اندک است؛ در حالی که چین نزدیک 30 میلیارد دلار از سرمایه های خارجی های خود را به بخش های اقتصادی قاره آفریقا واریز کرده است و نگاه سودآور و مبتنی بر بازگشت سرمایه خود را در همه کشورهای آفریقایی دنبال می کند .

بنابر اعلام ناظران بین المللی، واشنگتن در عرصه رقابت های اقتصادی در آفریقا به شدت از پکن عقب مانده و این وضعیت از نگاه مقامات آمریکایی ایده آل نیست .

با نگاه به این حقیقت که ' آمریکا به منظور کاهش فاصله خود با چین در عرصه' سرمایه و اقتصاد بازار ' در آفریقاست که سفر کری به دو کشور قاره آفریقا نیز از این منظر قابل تحلیل و بررسی است .

کری در سفر خود به کنیا علاوه بر دیدار با رئیس جمهوری با شماری از فعالان سیاسی و اقتصادی این کشور دیدار و همزمان در یک نشست امنیتی در نایروبی شرکت کرد. پس از آن نیز با حضور در آبوجا، مذکرات مهمی را با محمد بوهاری رئیس جمهور این کشور در غیاب خبرنگاران انجام داد .

کری در چارچوب سیاست های مداخله جویانه و پسا استعماری آمریکا و با هدف سوءاستفاده از ذخایر طبیعی و نیز گسترش فرهنگ آمریکایی در مناطق مختلف کنیا و نیجریه به دنبال گسترش دامنه نفوذ خود در این دو کشور است .

در این میان اما، رقابت بی پایان واشنگتن و پکن در قاره آفریقا در حالی است که آمریکا همواره تلاش کرده و می کند که کشورهای آفریقایی را در عرصه اقتصادی و سیاسی 'نیازمند' خود کند تا بتواند علاوه بر مقابله با نفوذ چین در این کشورها، سیاست های اقتصادی، سیاسی و نظامی خود را نیز در این کشورها به پیش برد .

نیروهای نظامی آمریکا در حال حاضر در کشورهای آفریقایی به ویژه سودان، سومالی و اخیر سودان جنوبی ضور فعال دارند .

افزون بر آن، مشکلات اقتصادی در بسیاری از کشورهای آفریقایی و نیز افزایش موج تهدیدات افراطیون تندرو در بخش هایی از این دو کشور، دولت های کنیا و نیجریه را بر آن داشته است تا با هدف دستیابی به فناوری های پیشرفته نظامی به دنبال انعقاد قراردادهای امنیتی برای انتقال سلاح و مهمات نظامی باشند .

همین امر موجب شده است مقامات ارشد کنیا و نیجریه تحت فشار آمریکا و با وجود همه مشکلات پیش رو به این گونه قراردادهای آمریکایی سر تسلیم فرود آورند و خاک کشور خود را در اختیار ' نیروهای نظامی آمریکا' قرار دهند .

جان کری به فاصله سه مانده به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و پایان دوران مسئولیتش، اکنون با سفر به کنیا و نیجریه از یک سو به دنبال نفوذ سیاسی و نظامی در کشورهای کنیا، سومالی، سودان، سودان جنوبی و نیجریه است و از سوی دیگر با بروزرسانی قراردادهای تجاری خود با دولت های کنیا و نیجریه درصدد محدود کردن حضور چین در عرصه های اقتصادی در قاره آفریقا است .

به نظر می رسد با افزایش موج حملات تروریستی در کنیا و نیجریه و بروز مشکلات گوناگون اقتصادی دراین دو کشور، سفر کری با موجی از انتقادات از سوی نهاد های مدنی و اجتماعی مواجه شود و روند مناسبات اقتصادی و سیاسی آمریکا و این دو کشور را مختل سازد. در هر صورت حضور وزیر خارجه دولت مستعجل اوباما در قاره آفریقا نشان از گسترش تنگناهای سیاسی این کشور در مناطق راهبردی قاره سیاه و نیز نیاز شدید نظام سرمایه آمریکا به نفوذ اقتصادی و افزایش ضریب گردش سرمایه در این کشورها صورت می گیرد .

شماری از سیاستمداران آمریکایی نیز به تازگی اعلام کرده اند سفرهای خارجی دولتی که تنها سه ماه از تاریخ انقضای آن باقی مانده است، امری غیرضرور و کم فایده است که راه به جایی نخواهد برد.