رییس قوه قضاییه: ۵۰ درصد زندانیان كشور را زندانیان مواد مخدر تشكیل می دهند

به گزارش خبرنگار اجتماعی ایرنا، آیت الله صادق آملی لاریجانی روز یكشنبه در همایش ملی پژوهش در نظام عدالت كیفری، فرصت ها و چالش ها كه در سالن همایش های بین المللی دانشگاه شهید بهشتی تهران برگزار شد، افزود: مجازات زندانیان مواد مخدر هم بر زندانیان، هم بر اجتماع و خانواده آنان اثر گذار است و موضوع مجازات زندانیان مواد مخدر از نظر جامعه شناختی نیز قابل بحث است.

وی ادامه داد: موضوع مجازات علاوه بر اینكه باید از مسیر قوه مقننه عبور كند باید از نظر فقهی و حقوقی نیز مورد توجه قرار گیرد چراكه این موضوع را نمی توان به لحاظ جامعه شناختی و فلسفه اخلاقی مورد بحث قرار داد بلكه باید از نظر چهارچوب وحیانی به ویژه در مجازات های خاص و حدود مجازات ها مورد توجه قرار گیرد.

رییس قوه قضاییه اضافه كرد: عقل فلسفی نمی تواند این جزئیات را تبیین كند بلكه باید جزئیات مجازات در سیستم وحیانی و نظام حكومت مردم سالاری دینی مورد توجه قرار گرفته و به لحاظ فقهی و اجتهادی و همچنین استنباط از متون نیز در آن لحاظ شود.

آیت الله آملی لاریجانی اضافه كرد در روند قضایی كیفری، اجرا نیز حائز اهمیت است چراكه علاوه بر كار دادگاه باید در مورد این موضوع بحث كنیم كه مجری احكام كیفری چه افرادی هستند، چگونه عمل می كنند و چه اختیاراتی دارند چراكه مواردی از اختیارات برای مجریان دیده شده است.

آیت الله آملی لاریجانی با بیان اینكه روند قضایی كیفری، بحثی میان رشته ای است به ارزش در پژوهش اشاره كرد و گفت: اخلاق در پژوهش، بحث بسیار مهمی است و این مهم به رفتار خود پژوهشگر برمی گردد كه چه ارزش هایی را باید رعایت كند.

وی با اشاره به اینكه یكی از شاخص های فلسفه علم، ارتباط ارزش و علم است، افزود: هنگامی كه از نظر علم تجربی در مباحث ارزش در پژوهش، پایین تر می رویم ، علوم انسانی مطرح می شود چراكه نگرش ما به انسان نیز مهم است.

رییس دستگاه قضا در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینكه باید از حق، تحلیل روشنی داشته باشیم، گفت: آنجایی حق بطور كامل محقق می شود كه حق را برای انسان و حتی برای حیوان و اشیا نیز محقق كنیم چراكه دایره حق بسیار گسترده است.

آیت الله آملی لاریجانی اضافه كرد: برخی فیلسوفان غربی، حق را به این معنا قبول ندارند چراكه بسیاری از لیبرال دموكراسی ها معتقد به این تئوری هستند كه انسان خود باید به خویشتن خویش ارزش داده و مسیر راه آینده خود را تبیین كند.

وی ادامه داد: اینجا سووالی پیش می آید مبنی براینكه اگر نهادی بخواهد نظام عادلانه ای را پایه ریزی كند براساس این تئوری، چه ارزش هایی باید این نهاد را پایه ریزی كند.

رییس قوه قضاییه گفت: در این تئوری با موضوعات متعارضی مواجه می شویم چراكه لیبرال دموكراسی ها از یك سو می خواهند حق و عدالت را تبیین كنند و از سوی دیگر می گویند هر انسانی ارزش خود را خود تبیین می كند.

آیت الله آملی لاریجانی در ادامه بحث های فلسفی، مجازات را به دو دسته كلی تقسیم بندی كرد و افزود: از یك سو بر اساس اعتقاد نتیجه گراها، مجازات نظر به آینده دارد و هم برای دیگران و هم برای فرد بازدارنده است و از یك سو به اصلاح و ترمیم رفتارها می پردازد.

وی اظهار داشت: یك نظریه دیگری نیز در مورد مجازات وجود دارد به این معنا كه مجازات مربوط به عمل واقع شده است و مجازات اعمال شده، استحقاق شخص عمل كننده است؛ در این نظریه عمل را مستحق نتیجه و جزایی می داند.

رییس دستگاه قضاییه در بخش دیگری از سخنانش به انتقاد از عنوان همایش - با عنوان 'پژوهش در نظام عدالت كیفری' - پرداخت و گفت: باید در مورد خود عدالت كیفری در ابتدا تحقیق می شد چراكه همانطور كه گفته شد موضوع عدالت كیفری یك موضوع بین رشته ای است و ابتدا باید یك رشته علمی مورد بحث و بررسی قرار گرفته، توسعه یافته و سپس در مورد روش های تحقیق آن رشته نیز تحقیقات لازم صورت گیرد.

آیت الله آملی لاریجانی درمورد اصطلاح 'عدالت كیفری' (نظام عدالت كیفری) گفت: به نظر می رسد این اصطلاح ، ترجمه ای از زبان انگلیسی criminal justice باشد، براین اساس این ترجمه، ترجمه دقیقی نیست و به معنای روند قضایی یا مدیریت عملیات قضایی به شمار می رود نه به معنای خود عدالت.

رییس قوه قضاییه با اشاره به اینكه مجازات شامل دو بحث فلسفه اخلاقی و سیاسی است ، گفت: فلسفه اخلاقی به موضوعاتی مانند چرا مجازات صحیح است، چه فردی می تواند آن را انجام دهد، شكل و میزان آن چیست، می پردازد.