قرص ترامادول چیست و چه عوارضی دارد؟

قرص ترامادول tramadol برای چیست و روش ترک ترامادول چگونه است؟

قرص ترامادول برای تسکین درد‌های خفیف تا شدید مصرف می‌شود. ترامادول tramadol شبیه به دارو‌های اپیوئید opioid یا دارو‌های مخدر عمل می‌کند. این دارو روی مغز کار می‌کند تا احساسات و درد و رنج بدن را تغییر دهد.

*دارو‌های مخدر یا اپیوئید Opioid:به مجموعه مواد طبیعی و شیمیایی مسکن شبیه به مرفین یا مواد افیونی گفته می‌شود.

هشدار‌هایی در مورد مصرف ترامادول

ترامادول دارای خطر اعتیاد است که منجر به مصرف بیش از حد دارو و مرگ می‌شود. همچنین ترامادول ممکن است باعث بروز مشکلات تنفسی شدید و کشنده شود. برای پیشگیری از بروز هر یک از این مشکلات پزشک از شما می‌خواهد دارو را در کمترین میزان ممکن و در یک دوره کوتاه مصرف کنید.

مصرف ترامادول با الکل و دیگر دارو‌های خواب آور باعث بروز عوارض جانبی خطرناک و حتی مرگ می‌شود. مصرف ترامادول توسط زنان باردار ممکن است باعث تولد نوزاد ناقص شود.

کودکان زیر ۱۲ سال نباید از ترامادول و دارو‌های حاوی ترامادول استفاده کنند. افراد بین ۱۲ تا ۱۸ سال نباید ترامادول را بعد از برخی جراحی‌ها مصرف کنند (از جمله بر داشتن لوزه). به علاوه مصرف ترامادول برای افراد بین ۱۲ تا ۱۸ سال که چاق هستند یا دچار مشکلات تنفسی می‌باشند، توصیه نمی‌شود.

ترامادول را چطور مصرف کنیم؟

ابتدا و قبل از شروع مصرف دارو راهنمای مصرف آن را با دقت مطالعه کنید. اگر در رابطه با دارو سوالی دارید از پزشک خود یا پزشک داروخانه بپرسید.

ترامادول خوراکی است و باید درست طبق دستور پزشک مصرف شود و معمولا هر ۴ یا ۶ ساعت یک بار این دارو مصرف می‌شود تا درد تسکین پیدا کند. می‌توانید ترامادول را همراه با غذا یا بدون آن مصرف کنید. اگر با مصرف ترامادول دچار تهوع می‌شوید، بهتر است دارو را با غذا مصرف کنید. در مورد دیگر روش‌های کاهش تهوع با پزشک مشورت کنید، به عنوان مثال می‌توانید بعد از مصرف ترامادول حداقل به مدت ۱ تا ۲ ساعت دراز بکشید و کمی سر خود را حرکت دهید.

میزان مصرف ترامادول به شرایط بیماری و چگونگی واکنش بدن به درمان بستگی دارد. برای کاهش عوارض جانبی پزشک از شما می‌خواهد مصرف ترامادول را با میزان کم شروع کرده و به تدریج میزان آن را افزایش دهید. دستورات پزشک را با دقت دنبال کنید. بیشترین میزان مصرف توصیه شده برای ترامادول ۴۰۰ میلی گرم در روز است. اگر سن شما بیشتر از ۷۵ سال است، بیشترین میزان توصیه شده برای مصرف ترامادول ۳۰۰ میلی گرم در روز است. میزان مصرف خود را افزایش ندهید، دفعات مصرف دارو یا مدت زمان مصرف دارو را افزایش ندهید. زمانی که خواسته می‌شود مصرف دارو را متوقف کنید.

اگر با مشاهده اولین علائم درد، دارو‌های ضد درد مصرف شوند، بهترین تاثیر را خواهند داشت. اگر صبر کنید تا درد بدتر شود، این دارو‌ها تاثیر چندانی نخواهند داشت.

اگر دچار درد مداوم هستید (مانند درد ناشی از آرتروز) پزشک ممکن است از شما بخواهد دارو‌های مخدر با اثر طولانی مدت مصرف کنید. در این شرایط این دارو برای درد‌های ناگهانی و تنها در صورت نیاز مصرف می‌شود. دیگر دارو‌های مسکن (مانند استامینوفن و ایبوپروفن) هم تجویز می‌شوند. در مورد مصرف ترامادول با دیگر دارو‌ها با پزشک مشورت کنید.

قرص ترامادول ممکن است باعث بروز واکنش‌های ترک در مصرف کننده شود، به ویژه اگر برای مدت طولانی و به طور مرتب یا به میزان زیاد مصرف شده باشد. در این شرایط علائم ترک در صورتی بروز می‌کنند که مصرف ترامادول را به طور ناگهانی متوقف کنید. علائم قطع ناگهانی ترامادول عبارتند از:

بیقراری
آبریزش از چشم‌ها
آبریزش بینی
تهوع
درد عضلانی
تعریق
برای پیشگیری از بروز هر یک از این علائم پزشک از شما می‌خواهد مصرف دارو را به طور تدریجی کم کرده و سپس متوقف کنید. در صورت بروز هر یک از نشانه‌های ذکر شده بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

زمانی که ترامادول برای مدت طولانی مصرف شود، اثر بخشی خوبی نخواهد داشت. اگر اثر بخشی دارو کم شده حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

گرچه این دارو برای بسیاری از مصرف کنندگان موثر است، اما مصرف ترامادول گاهی باعث اعتیاد می‌شود. در صورتی که دچار اعتیاد به مصرف یک ماده مخدر یا الکل باشید، خطر بروز اعتیاد به ترامادول بیشتر خواهد شد. در زمان مصرف ترامادول اگر درد ادامه پیدا کرده یا بیشتر شد به پزشک اطلاع دهید.

عوارض مصرف ترامادول

در زمان مصرف ترامادول ممکن است دچار این علائم شوید:

تهوع
استفرغ
یبوست
سبکی سر
سرگیجه
خواب آلودگی
سردرد
گاهی پس از ادامه مصرف ترامادول برخی از این عوارض برطرف می‌شوند. در صورتی که هر یک از این علائم ادامه پیدا کرده یا بدتر شدند، به پزشک مراجعه کنید.

برای پیشگیری از یبوست یک رژیم غذایی سرشار از فیبر انتخاب کنید، آب زیاد بنوشید و ورزش کنید. در صورت بروز یبوست با پزشک در مورد انتخاب یک ملین مناسب مشورت کنید.

برای کاهش سرگیجه و سبکی سر از حالت نشسته یا دراز کشیده به آرامی تغییر حالت دهید. به یاد داشته باشید پزشک این دارو را با در نظر گرفتن تمام عوارض و مزیت‌های آن تجویز کرده است و مطمئنا مزایای مصرف دارو برای شما بیشتر از عوارض آن بوده است. بسیاری از افرادی که ترامادول مصرف می‌کنند هیچ عارضه جانبی جدی مشاهده نمی‌کنند.

عوارض خطرناک ترامادول

احتمال بروز این عوارض کم است، اما عوارضی جدی و خطرناک هستند و در صورت مشاهده هر یک بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:

تغییرات خلقی (مانند خشم و توهم)
شکم درد و دل درد شدید
مشکل در دفع ادرار
علائمی که نشان می‌دهد غده آدرنال به خوبی کار نمی‌کند (مانند از دست دادن اشتها، خستگی غیر عادی و کاهش وزن)
تشنج نیز به ندرت بروز می‌کند، اما در صورت بروز آن بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

ترامادول به ندرت ممکن است باعث افزایش سروتونین شود و بیماری جدی به نام سندروم سروتونین serotonin syndrome را در پی داشته باشد. اگر در حال مصرف دارو‌های دیگری باشید که سروتونین را افزایش می‌دهند، خطر بروز این شرایط بیشتر خواهد شد؛ بنابراین قبل از شروع مصرف ترامادول در مورد تمام دارو‌هایی که مصرف می‌کنید به پزشک خود اطلاع دهید.

در صورت بروز هر یک از این نشانه‌ها بلافاصله به پزشک مراجعه کنید (نشانه سندروم سروتونین هستند):

بالا رفتن ضربان قلب
توهم
از دست دادن هماهنگی و تعادل
سرگیجه شدید
تهوع
استفراغ
اسهال
کشش و حرکت عضلات
تب بی علت
آشفتگی و بی حوصلگی غیر عادی
ترامادول در بدن به یک ماده مخدر قوی تبدیل می‌شود. در برخی افراد این تغییر سریعتر و کامل‌تر از حد معمول اتفاق می‌افتد و در نتیجه خطر بروز عوارض جانبی جدی بیشتر می‌شود. در صورت بروز هر یک از نشانه‌ها بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:

تنفس آهسته و کم عمق
خواب آلودگی شدید
مشکل در بیدار شدن از خواب
سردرگمی
نشانه‌های حساسیت به ترامادول
ترامادول به ندرت باعث بروز واکنش حساسیتی می‌شود. با این حال در صورت مشاهده هر یک از این علائم به پزشک مراجعه کنید:

بثورات پوستی
خارش و التهاب (به ویژه در صورت، زبان و گلو)
سرگیجه شدید
مشکل تنفسی
موارد اشاره شده لیست کامل عوارض جانبی ترامادول نیستند، اگر علائم دیگری مشاهده کردید که در این لیست ذکر نشده اند، به پزشک مراجعه کنید.

اقدامات احتیاطی در زمان مصرف ترامادول

قبل از شروع مصرف ترامادول هر گونه حساسیت به این دارو یا هر داروی دیگر را به پزشک اطلاع دهید. ترامادول ممکن است حاوی ترکیبات غیر فعال باشد که می‌توانند باعث بروز واکنش‌های حساسیتی و دیگر مشکلات شوند. برای جزئیات بیشتر با پزشک مشورت کنید.

قبل از مصرف ترامادول حتما سوابق پزشکی خود را به پزشک اطلاع دهید، به ویژه اگر مبتلا به هر یک از موارد زیر بوده اید:

اختلالات مغزی (مانند صدمه دیدن سر، تومور و تشنج)

مشکلات تنفسی (مانند آسم، آپنه خواب و بیماری مزمن انسداد ریوی COPD)

بیماری کبد
اختلالات خلقی و روحی (مانند گیجی، افسردگی و فکر به خودکشی)

سابقه شخصی یا خانوادگی مصرف ماده مخدر (مانند مصرف بیش از حد یا اعتیاد به مواد مخدر و الکل)

مشکلات معده و روده (مانند انسداد، یبوست، اسهال به خاطر عفونت و فلج ناگهانی)

مشکلات سیستم ادراری (مانند بزرگی پروستات)

بیماری کیسه صفرا
بیماری پانکراس
چاقی

ترامادول ممکن است باعث سرگیجه و خواب آلودگی شود، بنابراین در زمان مصرف این دارو رانندگی نکنید، از ماشین آلات استفاده نکنید و کار‌هایی که مستلزم هوشیاری بالاست انجام ندهید تا زمانی که بتوانید فعالیت‌ها را بدون خطر انجام دهید.

قبل از انجام جراحی، در مورد تمام دارو‌هایی که مصرف می‌کنید به جراح یا دندانپزشک خود اطلاع دهید (از جمله تمام دارو‌های با نسخه، بدون نسخه و دارو‌های گیاهی و مکمل ها).

برخی کودکان ممکن است به عوارض جدی ترامادول حساس‌تر باشند، از جمله عوارضی مانند خواب آلودگی شدید، گیجی یا تنفس آهسته، سطحی یا تنفس با صدا.

افراد سالمند ممکن است به برخی عوارض ترامادول حساسیت بیشتری نشان دهند، به ویژه عوارضی مانند سردردگمی، سر گیجه، خواب آلودگی و تنفس آهسته و سطحی.

مصرف ترامادول در بارداری

در دوران بارداری ترامادول تنها زمانی مصرف می‌شود که نیاز است. ترامادول ممکن است به نوزاد متولد نشده آسیب بزند. در مورد خطرات و مزیت‌های مصرف ترامادول با پزشک مشورت کنید.

مصرف ترامادول در دوران شیردهی

ترامادول وارد شیر مادر می‌شود و به ندرت ممکن است باعث بروز عوارض ناخوشایندی در نوزاد شود، عوارضی مانند خواب آلودگی غیر عادی، مشکل تغذیه و مشکل تنفسی. شیردهی به نوزاد در زمان مصرف ترامادول توصیه نمی‌شود. قبل از شروع شیردهی و مصرف ترامادول با پزشک مشورت کنید.

تداخلات دارویی با ترامادول

تداخلات دارویی ممکن است اثر بخشی دارو را تغییر دهد یا خطر بروز عوارض جانبی را افزایش می‌دهد. در ادامه تداخلات دارویی کامل نیست، بنابراین لیستی از تمام دارو‌ها و محصولاتی که مصرف می‌کنید به پزشک خود ارائه دهید. مصرف دارو را به طور ناگهانی شروع یا متوقف نکنید و میزان مصرف آن را تغییر ندهید.

برخی دارو‌هایی که با ترامادول تداخل دارند، عبارتند از:

- برخی دارو‌های ضد درد مانند دارو‌هایی که ترکیبی از آنتاگونیست و آگونیست و دارو‌های مخدر هستند (از جمله پنتازوکین pentazocine، بوترفانول butorphanol و نالبوفین nalbuphine) و نالترکسون naltrexone.

- مصرف ترامادول با مسدود کننده‌های مونوآمین اکسیداز* Monoamine oxidase inhibitor یا MAO باعث بروز عوارض خطرناک و گاهی کشنده می‌شود.

- در زمان مصرف ترامادول اگر در حال مصرف دیگر دارو‌های افزایش دهنده سروتونین باشید، خطر بروز سندروم سروتونین افزایش پیدا می‌کند. دارو‌هایی که باعث افزایش سروتونین می‌شود عبارتند از: سنت جونز ورت St. John's wort یا گل راعی و برخی ضد افسردگی‌ها (از جمله ضد افسردگی‌های سه حلقه‌ای مانند فلوکستین و پاروکستین، بازدارنده‌های بازگشت سروتونین و نوراپی نفرین، مانند دولوکستین duloxetine و ونلافاکسین venlafaxine). خطر بروز سندروم سروتونین در زمان شروع مصرف سروتونین یا افزایش میزان مصرف آن بیشتر خواهد بود.

- برخی دارو‌های دیگر بر روی حذف ترامادول از بدن تاثیر می‌گذارند که بر روی چگونگی عملکرد ترامادول نیز تاثیر می‌گذارند. از جمله این دارو‌ها عبارتند از: کوینیدین quinidine، ضد قارچ‌های آزول azole، دارو‌های ایدز، آنتی بیوتیک‌های ماکرولید macrolide (مانند اریترومایسین)، ریفامیسین‌ها rifamycin و دارو‌هایی که برای درمان تشنج استفاده می‌شود (مانند کاربامازپین carbamazepine).

* مونوآمین اکسیداز Monoamine oxidase inhibitor یا MAO: دسته‌ای از دارو‌های ضد افسردگی هستند. این دارو‌ها به‌دلیل عوارض جانبی و تداخل‌های دارویی خطرناکشان کمتر تجویز می‌شوند، اما در درمان افسردگی بسیار مؤثرند.


مصرف ترامادول با دارو‌های دیگری که باعث خواب آلودگی می‌شوند، باعث تشدید عوارض می‌شود؛ بنابراین اگر در حال مصرف دارو‌های ضد درد دیگری هستید، قبل از شروع مصرف ترامادول به پزشک خود اطلاع دهید. دارو‌های خواب آور دیگری که ممکن است با ترامادول تداخل داشته باشند عبارتند از: آلپرازولام، لورازپام و زولپیدم، دارو‌های شل کننده عضلات و یا آنتی هیستامین ها.

قبل از مصرف هر دارو ترکیبات آن را چک کنید، زیرا ممکن است حاوی ترکیبات خواب آور باشند. به علاوه ترامادول بر روی نتایج برخی آزمایش‌ها تاثیر می‌گذارد؛ بنابراین قبل از انجام هر آزمایش به پرسنل آزمایشگاه اطلاع دهید که در حال مصرف داروی ترامادول هستید.

نشانه‌های مصرف بیش از حد ترامادول
اگر فرد بیش از حد ترامادول مصرف کند و دچار نشانه‌های خطرناکی مانند بیهوشی یا مشکل تنفسی شده است، به وی نالوکسون naloxone بدهید (اگر در دسترس شما هست) و بلافاصله به اورژانس اطلاع دهید.

منبع: سیمرغ