چرا ایران به دنبال پرتاب ماهواره است؟

پرتاب ماهواره از جمله فناوری‌هایی است که تنها ۱۰ کشور در دنیا به آن دست یافته‌اند و ایران نیز به عنوان نهمین کشور وارد باشگاه فضایی با توانایی پرتاب ماهواره شده است.

طبق آمار موجود، تاکنون ۱۹۸۶ ماهواره به فضا پرتاب شده است که این ماهواره‌ها متعلق به ۸۱ کشور است؛ اما نکته مهم اینجاست که تمام این ماهواره‌ها تنها توسط ۱۰ کشور به فضا پرتاب شده است.

اولین ماهواره مصنوعی، اسپوتنیک۱ بود که توسط شوروی در سال ۱۹۵۷ به فضا پرتاب شد؛ این مساله باعث به راه افتادن یک رقابت فضایی بین شوروی و آمریکا شد. آمریکا نیز پس از شکست در اولین پرتاب در سال ۱۹۵۷، اولین ماهواره خود را در ۱۹۵۸به فضا پرتاب کرد. در واقع، نخستین ماهواره‌هایی که به فضا پرتاب شد، با رویکرد نظامی و در هنگام جنگ سرد بین آمریکا و شوروی ساخته شدند. اما به‌تدریج ماهواره‌ها کاربرد‌های غیرنظامی نیز پیدا کردند.

تاکنون ۷۹۲ ماهواره در حوزه ارتباطات، ۶۶۱ ماهواره برای مشاهده زمین، ۲۳۱ ماهواره برای توسعه فناوری‌های نوین، ۷۶ ماهواره برای علوم فضایی و نجوم و ۲۳ ماهواره برای بررسی تغییرات آب و هوا پرتاب شده‌اند. البته برخی از ماهواره‌های موجود در مدار زمین، دارای اهداف چندگانه هستند.

اولین ماهواره ساخت ایران با نام «سینا ۱» در سال ۱۳۸۴ و توسط روسیه به فضا پرتاب شد. اما ایران در سال ۱۳۸۷ توانست در زمره کشور‌هایی قرار گیرد که علاوه بر توانایی ساخت ماهواره، توانایی پرتاب آن را نیز دارد.

طبق برآورد‌های انجام شده توسط موسسات بین‌المللی، اجاره یک ماهواره به همراه پرتاب آن به فضا مبلغی حدود ۵۰۰ میلیون تا ۲ میلیارد دلار هزینه دارد. در صورتی که ایران بتواند تکنولوژی تولید و پرتاب ماهواره را صنعتی کند، می‌تواند در زمره کشور‌هایی قرار گیرد که امکان پرتاب ماهواره سایر کشور‌ها را بر عهده دارند. بدین‌ترتیب، ایران می‌تواند با ساخت هر ماهواره مبلغی حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون دلار و برای پرتاب آن مبلغی حدود ۵۰ تا ۲۰۰ میلیون دلار کسب درآمد داشته باشد. این در حالی است که هزینه ماهواره‌های ساخته شده در ایران، کمتر از ۱% درآمد حاصل از آن ارزیابی شده است.