بورس، راهِ رفته را برگشت/ آیا بازار سرمایه فقط به دلیل «هیجانات کاذب» به این وضع افتاده است؟

به گزارش پارسینه ؛ در جریان معاملات امروز، بیشترین تاثیر مثبت بر عملکرد شاخص کل به نمادهای «تیپیکو»، «اخابر» و «شخارک» بر می گشت و در مقابل، نمادهای «شتران»، «فولاد» و «فملی» بیشترین تاثیر منفی را بر عملکرد شاخص کل بر جای گذاشتند. بیشترین ارزش معامله نیز امروز به نمادهای «کمند»، «پالایش» و «امین یکم» اختصاص داشت.

از آن سو، امروز نمادهای «وسرضوی»، «وسصفا» و «وسخراج» بیشترین حجم عرضه را شاهد بودند و در مقابل، نمادهای «کمند»، «پارند» و «های وب» بیشترین حجم تقاضا را به خود اختصاص دادند. بیشترین میزان تغییر مالکیت از سمت حقیقی به حقوقی نیز امروز به نمادهای «خبهمن»، «البرز» و «ملت» اختصاص پیدا کرد و از آن سو، بیشترین میزان تغییر مالکیت از سمت حقوقی به حقیقی نیز به نمادهای «کمند»، «شتران» و «های وب» اختصاص داشت.

بورس، همچنان در چنبره هیجانات

اما چرا بازار سرمایه دیروز مثبت بود و امروز منفی، بدون آنکه تغییری بنیادی در واقعیت های بازار سرمایه (یا حتی وضعیت عمومی اقتصاد در کشور) رخ داده باشد؟ به نظر می رسد علت را باید همچنان در حضور گسترده معامله گران تازه کار جست و جو کرد، معامله گرانی که حتی عمدتاً از این وضعیت بازار سود هم نمی برند و ضرر می کنند.

بر این اساس، در حالی که نرخ دلار در مقیاس میان مدت تغییرات چشم گیری نداشته، باز هم ظاهراً عامل اصلی در جهت دهی به بازدهی بازار سرمایه، نوسانات نرخ ارز است. این در حالی است که عمده محاسبات در سطح شرکت ها و بنگاه های حاضر در بازار سرمایه، بر اساس نرخ دلار نیمایی صورت می پذیرد که حتی نوسانات جزئی در نرخ دلار آزاد را هم تجربه نکرده است.

همزمان، همه شواهد (از گزارش های داخلی شرکت ها گرفته تا گزارش رشد فصلی اقتصاد کشور و حتی گزارش های بین المللی در مورد پیش بینی اقتصاد ایران در دو سال آینده) حکایت از بهبود وضعیت دارند و این باید در وضعیت بازار سرمایه هم ما به ازایی پیدا کند. اما چرا دقیقاً خلاف چنین روندی مشاهده می شود؟

پاسخ در رفتارهای هیجانی و روان شناسیِ رفتارهای معامله گران نهفته است. بر این اساس، در حالی که در قیاس با سال 1399، اکنون تعداد بسیار کمتری معامله و سرمایه گذاری از سوی سرمایه گذاران خرد صورت می گیرد، باز هم نسبت به روند بلندمدت در سال های گذشته، تعداد سرمایه گذاران خُردی که تجربه اندکی از ساز و کار بازار دارند، بسیار زیاد است.

به این ترتیب، باز هم اهمیت آموزش سرمایه گذاران و ایجاد راه های سرمایه گذاری غیرمستقیم (از طریق صندوق های سرمایه گذاری و امثال آنها) روشن می شود.