آتش بازار سكه بر جان محكومان مهريه

جام جم نوشت:

شايد براي من و شماي كارمند و كارگر كه نه سكه داريم و نه اهل خريد و فروش هستيم، افزايش قيمت آن در هفته‌هاي اخير فقط يك تيتر خبر و نگراني از افزايش تورم بود اما براي آنها كه محكومان مهريه محسوب مي‌شوند، اين صعود قيمت بيشتر به يك سقوط شبيه است.

نمونه‌اش شهروندي بود كه هفته گذشته در تماسي تلفني با روزنامه تعريف مي‌كرد، دو سال پيش كه قيمت سكه حدود 250 هزار تومان بود، از همسرش جدا مي‌شود و براساس حكم دادگاه قرار مي‌شود ماهي يك سكه از 100 سكه مهر شده را به همسرش برگرداند.

اين شهروند با گلايه از افزايش قيمت سكه در اين روزها مي‌گفت كه اگر به قيمت فعلي ماهي يك سكه به همسرش برگرداند، نه‌تنها چيزي از مبلغ درآمدش نمي‌ماند، بلكه بايد مبلغي هم اضافه كند تا بتواند حكم دادگاه را اجرا كند.

مشكلات قانوني درخصوص حق طلاق يا حضانت سبب شده تا زنان براي تحت‌فشار قرار دادن همسر خود از مهريه به عنوان اهرم فشار استفاده كنند.

در چنين مواردي اگر مرد توان پرداخت مهريه را كه در اكثر موارد ميليوني و با شاخص سكه است، نداشته باشد مجبور مي‌شود به زندان برود البته با افزايش موارد طلاق و زندانيان مهريه، بحث تقسيط مهريه در سال‌هاي اخير توانسته مشكل به زندان رفتن اين محكومان را حل كند.

اما اين روزها افزايش ناگهاني قيمت سكه، تاثير منفي بر روند پرداخت سكه‌هاي مهريه داشته است.

در واقع اقساط دادگاه براساس قيمت روز سكه است كه حالا با افزايش قيمت سكه طلا، توانايي مرد در پرداخت آن كمتر مي‌شود.

3000 زنداني مهريه

هر چند تعداد كساني كه در حال حاضر چوب ازدواج اشتباهشان را با پرداخت ماهانه سكه مي‌خورند، مشخص نيست، اما براساس آمار ستاد ديه كشور بيش از 3000 نفر به دليل نداشتن توانايي پرداخت مهريه در زندان‌ها به سر مي‌برند.

آمار طلاق هم اين روزها افزايش چشمگيري داشته است و به طور متوسط از حدود هفت ازدواج در كشور، يكي به طلاق منجر مي‌شود.

كنار هم قرار دادن اين عددها نشان مي‌دهد تعداد كساني كه افزايش قيمت سكه آتش ديگري به زندگي‌شان انداخته، كم نيست.

از طرفي افزايش قيمت سكه اميد زندانيان سكه براي آزادي از زندان را هم كمرنگ مي‌كند و محكوماني كه در حال پرداخت اقساط مهريه هستند هم با اين روند خود را به زندان نزديك‌تر مي‌بينند.

چاره كار :درخواست تعديل اقساط مهريه

اما چاره كار اين است كه محكومان مهريه با توجه به افزايش قيمت سكه دوباره به دادگاه مراجعه و درخواست تعديل اقساط مهريه كنند، چرا كه بحث عسر و حرج در مهريه قطعي نيست و قابل تغيير است. در واقع ميزان آن به شرايط روز افراد بستگي دارد.

محمدعلي نجفي توانا، جرم‌شناس و حقوقدان با اشاره به اثرات منفي افزايش قيمت سكه طلا روي محكومان مهريه و حل اين مشكل به مهر مي‌گويد: با افزايش قيمت سكه طلا محكومان مي‌توانند از دادگاه تقاضا كنند نسبت به تعديل اقساط محكومان تجديدنظر كند و با اشاره به لزوم اصلاح قانون ماده دو محكوميت مالي افراد ادامه مي‌دهد: در اين زمينه حقوق زن هم مطرح است. نمي‌شود او را از حقش محروم و طلبكار را به حال خود رها كرد.

به گفته اين حقوقدان، مردان بايد در زمان تعيين مهريه به دو نكته توجه داشته باشند. نخست عندالمطالبه بودن مهريه است.

يعني پس از عقد، زن هر زمان مي‌تواند مهريه خود را درخواست كند و مرد موظف به پرداخت آن است. دومين موضوع تعيين مهريه براساس نرخ روز است.

تعيين مهريه براساس سكه طلا باعث فراز و فرود در آن مي‌شود. افرادي كه سال گذشته با سكه طلاي 400 هزار توماني مهريه تعيين كردند، اگر همسرشان درخواست مطالبه مهريه كند، آن را بايد براساس نرخ كنوني سكه طلا پرداخت كنند.

از قيمت سكه تا ازدواج نكردن

ظاهرا تاثيرات منفي افزايش قيمت سكه نه فقط بر محكومان مهريه بلكه بر كساني كه در آستانه ازدواج هستند نيز تاثير نامطلوبي گذاشته است.

طبق پيش‌بيني يك جامعه‌شناس و استاد دانشگاه، افزايش قيمت سكه و طلا كاهش چشمگير ازدواج را در پي دارد و بزودي با بحران ازدواج روبه‌رو مي‌شويم.

امان‌الله قرايي‌مقدم مي‌گويد: افزايش قيمت سكه طلا سبب كاهش ازدواج‌هاي رسمي و افزايش ازدواج‌هاي موقت مي‌شود كه در آينده بحران‌هاي خانوادگي بي‌شماري را براي جامعه ايجاد مي‌كند.

وي با اشاره به اين كه گراني سكه سبب افزايش آمار طلاق در جامعه مي‌شود، ادامه مي‌دهد: اين افزايش سبب ايجاد ناامني در ميان مردان شده و ناسازگاري را در زنان شوهردار بيشتر مي‌كند.

مستوره برادران نصيري - گروه جامعه