دفاع اروپا از برجام در برابر اغتشاشگری آمریکا در شورای امنیت

در حالی که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا بنا بر مصوبه کنگره باید اواسط ماه ژانویه بار دیگر در خصوص تایید برجام تصمیم گیری کند ، اغتشاشات هفته گذشته در چند شهر ایران ، به بهانه تازه ای برای دولت آمریکا به منظور انتقاد از برجام و دولت اوباما تبدیل شده است.

اما در جلسه جمعه شب که بنا به درخواست نیکی هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل ملل به بهانه حوادث اخیر در ایران برگزار شد ، آمریکا بار دیگر در صحنه جهانی در انزوا قرار گرفت و اکثر اعضای شورای امنیت تاکید کردند که مساله داخلی ایران هیچ ارتباطی با حوزه کاری شورای امنیت سازمان ملل ندارد.

این جلسه در عین حال فرصتی شد تا کشورهای اروپایی همچون انگلیس و فرانسه دو عضو دائم شورای امنیت ، از این فرصت برای دفاع از توافق هسته ای ایران و ۱+۵ موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) دفاع کردند. ۳۹;متیو رایکرافت۳۹; نماینده انگلیس در سازمان ملل در سخنان خود در عین تکرار برخی ادعاها در خصوص نقش ایران در مسائل منطقه ای ، بر تعهد کامل لندن به تاکید و از پایبندی ایران به این توافق استقبال کرد. وی افزود: ما تمام کشورهای عضو را تشویق می کنیم که به تعهدات خود پایبند باشند ، وجود یک ایران سعادتمند و باثبات به نفع همه ما است.

۳۹;فرانسوا دلاتر۳۹; نماینده فرانسه نیز توافق هسته ای را یکی از پایه های ثبات در خاورمیانه توصیف کرد و گفت که پایان دادن به برجام یک شکست بزرگ برای کل جامعه بین المللی خواهد بود.

روسیه و چین دو عضو دیگر گروه ۱+۵ نیز در نشست جمعه شب شورای امنیت تاکید کردند که حوادث اخیر ایران یک مساله داخلی بوده که تهدید کننده امنیت بین المللی نیست و نمی بایست در شورای امنیت مطرح می شد. نماینده روسیه در همین ارتباط حتی با صراحت بیشتری سخن گفت و تاکید کرد: هدف اصلی از برگزاری این جلسه تمایل آمریکا برای محافظت از حقوق بشر و منافع مردم ایران نیست بلکه آمریکاییها تلاش می کنند از این فرصت برای مخدوش کردن برجام استفاده کنند.

نماینده سوئد نیز هر چند از طرفهای توافق هسته ای نیست ، اما به عنوان یکی از اعضای اتحادیه اروپا در راستای سیاست این اتحادیه ، بر لزوم تفکیک مسائلی غیر از موضوع هسته ای از برجام تاکید کرد و گفت: توافق هسته ای برای تضمین ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای ایران است.

در پی نشست شورای امنیت ، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز در یک پیام توئیتری این نشست را شکست دیگری برای دولت ترامپ در زمینه سیاست خارجی توصیف کرد و افزود: شورای امنیت سازمان ملل متحد با تلاش عریان برای ربودن دستور کار این شورا مخالفت کرد. اکثر اعضا بر ضرورت اجرای کامل برجام و اجتناب از دخالت در امور داخلی کشورهای دیگر تأکید کردند.

تصمیم آمریکا درباره ادعای عدم پایبندی ایران به برجام در تاریخ ۱۳ اکتبر ۲۰۱۷ (۲۱ مهر ماه ۹۶) با واکنش های مخالف طرف های دیگر توافق هسته ای و اتحادیه اروپا رو به رو شده بطوری که فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزیران امور خارجه سایر قدرت های جهانی شریک در برجام بارها بر نتیجه بخش بودن توافق هسته ای و لزوم حفظ توافق و ادامه پایبندی همه طرفها تاکید کرده اند.

موگرینی در گزارش کار سال ۲۰۱۷ خود ، دفاع از برجام در سال گذشته میلادی را لحظاتی دشوار برای ۳۹;چندجانبه گرایی۳۹; نامید و تاکید کرد که این اتحادیه (در سال ۲۰۱۸) همچنان به تلاشهای خود برای اجرای برجام توسط همه طرفها ادامه خواهد داد.

به این ترتیب به نظر می رسد که موضوع برجام در سال ۲۰۱۸ نیز همچنان از مسائل مورد بحث میان اروپا و آمریکا خواهد بود و این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران بارها بر لزوم اجرای تعهدات توسط همه طرفها تاکید کرده است.

رضا نجفی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی در نشست روز پنجشنبه دوم آذر ماه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: برجام مسیری یک طرفه نیست و ادامه اجرای تعهدات ایران منوط به اجرای کامل تعهدات سایر طرفها است و آمریکا باید به تعهدات خود پایبند باشد.