معروف ترین چشمه‌های آهنگین دنیا

چشمه‌های آهنگین یا چشمه‌های دوره‌ای یا ساعتی، چشمه‌هایی با خاصیت جزر و مد است. به بیانی ساده‌تر، سطح و میزان آب این چشمه‌ها در دوره‌های زمانی نسبتا منظم، کم و زیاد می‌شود.

چشمه‌های آهنگین یا چشمه‌های دوره‌ای، چشمه‌هایی با دوره تناوب متغیر هستند، به این معنی که در بعضی اوقات آب این چشمه‌ها به صورت کامل قطع می‌شود و بعد از چند دقیقه، چند ساعت یا حتی چند روز مجددا جریان می‌گیرند. علت رفتار دوره‌ای و تناوب در جریان آب این چشمه‌ها به صورت کامل شناخته شده نیست، اما نظریاتی در این خصوص داده شده است.

افراد معتقد هستند که در نزدیکی سرچشمه‌ها حفره‌های بزرگی وجود دارند. آب‌های زیرزمینی در آن‌ها به طور مداوم درجریان هستند. در قسمت خروجی این حفره‌ها دهانه‌ی باریکی قرار دارد که در آن آب به طرف پایین چشمه سرازیر می‌شود.

وقتی که آب تمام حفره را گرفت، مجرای حفره هم پر می‌شود و در لحظه‌ای که سطح آب در دهانه به بالاترین حد خود رسید، شروع به سرریز شدن به سمت چشمه می‌کند که در نتیجه حالتی سیفون‌مانندی ایجاد می‌شود و سبب مکش آب به سمت چشمه تا زمان خالی شدن حفره می‌شود.

وقتی که سطح آب به زیر دهانه رسید، هوا وارد مخزن شده و جریان آب چشمه قطع می‌شود؛ سپس سطح آب در مخزن مجددا شروع به بالا آمدن می‌کند و این چرخه به این شکل تکرار می‌شود.

چشمه سوییفت کریک

بزرگ‌ترین چشمه آهنگین جهان، در دره «Swift Creek» در نزدیکی شهر افتون قرار دارد. چشمه‌های دوره‌ای جزو پدیده‌های نادر در طبیعت هستند. تعداد این گونه چشمه‌ها در جهان چیزی حدود ۱۰۰ مورد برآورد شده است.

چشمه در هاوکینگر چشمه آهنگین در تنسی

چشمه‌ی بعدی، چشمه‌ی «Ebbing and Flowing» است. در شهرستان هاوکینز در نزدیکی روگرسویل تنسی واقع شده است. این چشمه، دوره‌ای به مدت ۲ ساعت و ۴۷ دقیقه دارد. میزان جریان آب این چشمه از مقداری بسیار کم و غیرقابل تشخیص تا حدود ۲۰۰۰ لیتر در دقیقه متغیر است.

چشمه جیحون

یکی دیگر از چشمه‌های دوره‌ای شناخته‌شده، چشمه‌ی «Gihon» بیت‌المقدس است که زمانی منبع اصلی آب برای این منطقه بوده است.

این چشمه نه تنها برای آشامیدن، بلکه برای آبیاری باغ‌ها و محصولات کشاورزی در مجاورت دره کیدرون نیز استفاده می‌شود که نتیجه آن، فراهم شدن منبع غذایی برای اهالی منطقه بوده است.
منبع: کجارو