آنچه باید از تربیت جنسی کودکتان بدانید

برای بچه‌ها همه چیز دنیا عجیب و غریب است، به همین دلیل تا زبان باز می‌کنند مدام از چرا و چگونگی و چیستی اطرافشان می‌پرسند.

برای آنان فرق ندارد از گرمای خورشید بپرسند یا از ابرهای سفید بالای سرشان، چراکه چیزی به نام خط قرمز نمی شناسند و هر چیزی که مجهول باشد از نظرشان ارزش پرسیدن دارد، کودکان نمی توانند بین پرسش​های جنسی و غیرجنسی تفاوتی ببینند، پس اگر کودکی بی مقدمه می پرسد من چطور به دنیا آمدم؟ این پرسش کاملا عادی و طبیعی است، مهم این است که شما با توجه به سن و سال کودک چگونه این پرسش را پاسخ دهید.

بسیاری از والدین از جواب دادن به پرسش​های جنسی کودکان طفره می روند، در حالی که یکی از مهم ترین وظایف آنان ایجاد ذهنیتی سالم درباره روابط جنسی است؛ معمولا والدین در مواجهه با چنین پرسش هایی زبانشان قفل​ و اضطراب در چهره شان نمایان می شود، این در حالی است که اگر کودک پاسخش را نزد والدین پیدا نکند، در جایی که شما حضور ندارید آن را جستجو می کند پس، از این که فرزندتان درباره مسائل​جنسی​ سوالی نمی پرسد، خوشحال نباشید چراکه خصوصی بودن این عرصه را شما باید به آنها آموزش دهید نه دیگران. لطفا قصه خرید کودک از سوپرمارکت سرکوچه را به فراموشی بسپارید و به فکر پاسخی درست و اصولی باشید!

بچه از کجا می آید؟

پاسخ این پرسش بسته به سن کودک متفاوت است، معمولا کودکان زیر شش سال با پاسخ های مختصر و مفید راضی می شوند، اما مراقب باشید که این پاسخ های مختصر و مفید نه دروغ باشد و نه کاملا حقیقی، چراکه دروغ بودنش سبب کنجکاوی بیشتر از منابع دیگر می شود و کاملا حقیقی بودنش برای کودکی که هیچ تصور ذهنی از روابط جنسی ندارد، خطرناک است و باعث بیداری زودرس جنسی می شود.

ممکن است کودک سه ساله خریدن بچه از بیمارستان را باور کند، اما وقتی به چهار سالگی رسید، توانایی تصور نوزاد در شکم مادر را دارد. پس وقتی این سوال را پرسید بگویید پدر و مادرها از خداوند بچه می خواهند و خداوند بچه را در شکم مادر قرار می دهد و بعد در بیمارستان او را از شکم مادر خارج می کنند.

معمولا بچه های زیر شش سال این پاسخ را می پذیرند، اما بچه های شش ساله علاقه شدیدی به مبدأ پیدایش بچه، بارداری و تولد پیدا می کنند و گاه هر پاسخ شما سبب ایجاد سوال بعدی می شود، تا جایی که می توانید این گفت وگو را مدیریت کنید و از قبل درباره پاسخ هایی که به کودک می دهید فکر کنید. اگر کودک پرسید بچه چطور وارد شکم مادر می شود؟ می توانید بگویید، سلولی از بدن پدر به سلولی از بدن مادر می پیوندد و آن وقت رشد بچه آغاز می شود و وقتی بزرگ شد از شکم مادر بیرون می آید.

اگر پرسید سلول چیست؟ بگویید یک جزء خیلی خیلی کوچولو که شاید با چشم هم دیده نشود. گاهی کودک به سراغ سوال بعدی می رود همان چیزی که معمولا والدین را دچار مشکل می کند؛ «سلول پدر چطور وارد بدن مادر می شود؟» می توانید ابتدا نظر کودک را در این باره بپرسید، گاه پاسخ های کودکان خودش می تواند به شما کمک کند، برخی از کودکان می گویند پدر دانه را در شکم مادر می کارد، یا خانم دکتر دانه را در بدن مادر می گذارد.

اگر پاسخ های کودک به شما کمکی نکرد، می توانید بگویید پدر و مادر به هم عشق می ورزند و همدیگر را دوست دارند، همین عشق و دوست داشتن است که سبب ایجاد کودک می شود و خداوند این توانایی را فقط به پدر و مادر می دهد که حاصل عشقشان کودکی زیبا مثل او باشد.

آموزش مسائل جنسی نباید در یک جلسه صورت بگیرد، لازم نیست درباره این مساله زیاد صحبت کنید یا با طول و تفصیل توضیح دهید ضمن این که نباید آن را کاملا مسکوت و مبهم بگذارید تا برای کودک جزء حوزه ممنوعه دسته بندی شود. در پاسخ دادن به این دست پرسش​ها گام به گام پیش روید و به فراخور سن و سال کودک و بلوغ جسمی و فکری اش، به پرسش​های او پاسخ دهید. نکته بسیار مهم این است که شما باید تنها کسی باشید که با فرزندتان در این باره صحبت می کنید.

در حاشیه...

برخی از والدین می پرسند که انتخاب نامی جز نام اصلی آلت تناسلی کار درستی است یا خیر؟ شما می توانید نام آلت برای پسران و مهبل برای دختران را به آنها یاد دهید یا حتی یک نام رمزی برایش انتخاب کنید، اما مهم این است که کودک بداند تنها در حضور والدین می تواند در مورد این ناحیه صحبت کند. از گذاشتن نام هایی با بار منفی مثل «عیب» یا نام هایی که در اصطلاحات روزانه بین بزرگسالان به کار می رود اجتناب کنید چراکه کودک دچار سردرگمی می شود.

مساله دیگر یک بازی محبوب میان بچه های سه تا شش سال است، دکتر بازی. گاهی هنگام بازی کردن بچه ها تصمیم می گیرند همدیگر را معاینه کنند یا به هم آمپول بزنند، در این گیرودار گاهی اعضای بدن همدیگر را هم می بینند، باید مراقب باشید که با دیدن چنین صحنه ای واکنش شدید نشان ندهید، بلکه با کودکان همراهی کنید و ضمن پوشیدن لباس بچه ها به آنها بگویید که بهتر است به دست همدیگر آمپول بزنید، یا با گوشی به صدای قلب همدیگر گوش دهید تا ماجرا فیصله پیدا کند، اما وقتی با کودک تنها شدید برایش توضیح دهید که با بازی آنها آشنا هستید، اما برخی از نواحی بدن خصوصی محسوب می شود و باید از دید سایرین پوشیده بماند، بنابراین او نباید برای آمپول زدن لباس دوستش را کنار بزند یا اجازه دهد دیگری به بدن او دست بزند.

موضوع مهم دیگری که باید به کودک آموزش دهید، این است که کسی حق ندارد به نواحی تناسلی او دست بزند، برایش توضیح دهید که اگر کسی این کار را انجام داد و بخصوص اگر او حس کرد این کار را با منظور بد یا حالت نامناسبی انجام داده، طرف مقابل را از این کار منع کرده و فورا این مساله را به شما اطلاع دهد. به او اطمینان دهید که اگر کسی چنین کاری کرد از دست فرزندتان به هیچ وجه ناراحت نمی شوید.

کودکان با توجه به سن و سالشان می پرسند و جواب می گیرند، اما چرا گاهی اوقات کودک چهار ساله، سوال کودک شش یا هفت ساله را می پرسد؟ شاید ایراد کار از نوع تربیت و محیط رشد کودک باشد. فراموش نکنید که کودکان هوشیارند و رفتارهایتان را رصد می کنند، پس حتی وقتی سرگرم بازی یا تماشای کارتون است او را ناظر بر اعمال، رفتار، پوشش، سخنان و... خود ببینید. بد نیست به نکات زیر هم دقت کنید.

شوخی ها و مزاح ها

از شوخی های جنسی و کنجکاوی برانگیز بپرهیزید، شاید گمان کنید کودکان معنای این شوخی ها را نمی فهمند، اما گفتن یک جمله که از بزرگسالان خنده دار است و از نظر او بی معنی، حتما او را کنجکاو می کند تا دلیل خنده شما را بفهمد، درواقع همین ندانستن ها سبب ایجاد اطلاعات ناقصی می شود که باعث آسیب ها و بیداری نابهنگام جنسی کودک خواهد شد.

تماشای تلویزیون

تلویزیون دیدن کودک را نظارت کنید، در بسیاری از خانه ها تلویزیون مثل یکی از اعضای خانواده محسوب می شود که با بیدار شدن خانواده روشن و با خوابیدن آنها خاموش می شود، این در حالی است که رسانه ها نقش فعالی در تربیت جنسی کودک دارند و می توانند ارزش ها را به جای ضد ارزش ها در ذهن کودک جای دهند. ممکن است یک فیلم از نظر بزرگسال فقط جنبه سرگرمی داشته باشد، اما از نظر کودک جدی و باورپذیر است. در بسیاری از سریال های ماهواره ای نداشتن صحنه های جنسی تنها شرط دیدن یا ندیدن یک برنامه است در حالی که کودک تمام مکالمات، رفتارها، پوشش ها و کلیت یک داستان عاشقانه را با هوشیاری می فهمد و به دنبال یافتن روابط میان آنهاست. اگر دیدن چند قسمت از یک سریال نمی گذارد نیمه کاره رهایش کنید، برنامه ریزی کنید تا در زمان خواب کودک یا وقتی به مهد یا مدرسه رفته است این سریال ها یا تکرارهایش را ببینید.

حمام کودک

از سه تا چهار سالگی وظیفه استحمام کودکان را والد همجنس به عهده بگیرد. اگر پسربچه ها بهانه می گیرند که می خواهند با مادرشان حمام بروند، در حین خواندن شعر یا قصه به آنها یاد دهید که پسربچه ها با پدرانشان حمام می روند؛ حتما شعر حسنی را خوانده اید «من و داداشم و بابام و عموم، هفته ای دو بار میریم حموم!» سعی کنید با زبان کودکانه این اصول را به کودک بیاموزید، اگر همچنان کودک از حمام کردن با پدر امتناع می کند بهتر است مادر ابتدا کودک را حمام کند و لباس بپوشاند و بعد خودش به تنهایی استحمام کند.

رعایت پوشش

شاید بگویید خانه حریم شخصی ماست و باید بتوانیم هر طور دوست داریم​ لباس بپوشیم، اما به خاطر داشته باشید که کودکان حجب و حیا را در همین چاردیواری خانه یاد می گیرند. سعی کنید لباس های خیلی تنگ یا باز نپوشید، ضمن این که به کودک هم لباس های چسبان نپوشانید و دقت داشته باشید که لباس زیر کودک زبر و خشن نباشد تا سبب تحریک دستگاه تناسلی اش نشود.

خواب کودک

خواب کودک را به گونه ای تنظیم کنید که یک ساعت قبل از شما بخوابد و هنگام خواب به قدر کافی خسته باشد تا زود خوابش ببرد، صبح هم بین بیدار شدن و بلند شدن از تخت فاصله زیادی نباشد.

منبع: نشریه چاردیواری /شیما نادری