وقتی مصدق زندانی بود، یارانش عید را چگونه گذراندند؟

دوماهنامه چشم انداز ایران با یکی از یاران مصدق گفت و گو کرده و از حال و هوای آنها در عید سال 1333 پرسیده است. حسین شاه حسینی به وضعیت برگزاری مراسم از طرف بزرگان به ویژه اعضای جبهه ملی اشاره کرده است که بخش هایی از آن به شرح زیر است:

** عید سال 33 آقای سنجانی مخفی بود و آقایان صدیقی، شایگان و رضوانی زندانی بودند، ولی طبق برنامه‌ای که آقای زنجانی تهیه کرده بودند، عده ای مانند حاج حسن قاسمیه و آقای احمد توانگر را جمع کرده بودند و جلساتی تشکیل دادند. دو سه جلسه من را هم بردند و چند جلسه هم نبودم. شاید نخواستند و مصلحت ندیدند. چند جلسه هم آقای عباس رادنیا بودند. آدرس خانه مخفی دکتر سنجابی را ما گرفتیم و با ایشان در مخفیگاه دیدار داشتیم. علاوه بر دیدار و تجلیل ایشان می‌فهمیدیم که مواضع ایشان الان چیست و تا چه حد می‌توانند همکاری بکنند و آیا در آنجا سرخورده شده‌اند یا نه؟ چون برای ما خیلی مهم بود. دکتر عبدالله معظمی می گفتند هر کدام از این افراد که می بینید روحیه شان را وارسی کنید ببینید چگونه اند؟ بر سر مواضعشان هستند یا نه؟

** برای اعیاد همیشه به خانه خانواده صدیقی می رفتیم. به خصوص که خانم ایشان در همان موضع بودند و همیشه تشویق می کردند و می‌گفتند آقا تاکید کرده اند که دیدارها باشد و ارتباط ها باقی بماند و در خانه را نبندید.

** مهندس بازرگان یک مراسم ساده ای در خانه اش داشت. دکتر سحابی هم مراسم ساده ای داشت. دکتر سحابی حدود سه روز عید را تحریم کردند. بعد با ایشان صحبت کردند و گفتند عید نداریم، ولی دیدار داریم. تصمیم نهضت مقاومت ملی این بود که عید نداریم ولی دیدار و گفت و گو داریم.

** حاج سید ابوالفضل زنجانی هر دوشنبه مراسم داشت. به رسم همان دوشنبه ها ادامه داد، منتها یک بشقاب شیرینی را دو بشقاب کرد که هر کسی می خواهد بیاید.

** آقای طالقانی هم عید گرفتند. یادم هست در همان عید نواب صفوی را در خانه ایشان دیدم . من نواب را پیش از آقای طالقانی به واسطه مرحوم کریم آبادی می شناختم.

**آقای زنجانی کمیته ای تشکیل داده بود و از طرف آیت الله العظمی میلانی اجازه داشت سهم امام را بگیرد و خرج کند. در نتیجه به تمام زندانیانی که پایه های حکومت شاه را متزلزل می کردند، فارغ ار چپ و راست بودنشان کمک مالی می کرد. افراد زیادی برای این کار به زنجانی کمک مالی می کردند مثلا در بازار زرگرهای تهران فردی بود به نام لولو که خیلی راحت در کیسه ای سکه می انداخت و می داد به من تا برای این کار به آقای زنجانی بدهم. آقای زنجانی هم فهرستی از آدرس خانواده های زندانیان تهیه می کرد و سه یا چهار روز پیش از عید پول ها را بدون نوشتن نام روی پاکت فقط به آن آدرس ارسال می کرد.

29213