چـاره شـوره سـر

وقتی به بازار شامپوهای ضدشوره مراجعه می‌کنید، با انبوهی از اسامی مختلف مواجه می‌شوید.

بنابراین در انتخاب نوع شامپو دچار تردید می‌شوید.

در اینجاست که هرکسی بنا به سلیقه خودش نوعی شامپو را انتخاب کرده و از آن استفاده می‌کند و نتیجه‌ای هم می‌گیرد یا اینکه عاقلانه‌تر عمل کرده و به یک متخصص پوست مراجعه می‌کند و پزشک، پس از معاینه، تشخیصی برای بیمار می‌گذارد و بهترین نوع شامپو را برای او تجویز می‌کند و روش مصرف آن را هم ارایه می‌دهد.

یکی از شایع‌ترین علت‌های شوره‌سر، درماتیت سبورئیک است؛ التهاب مزمن پوست در مناطق مملو از غدد چربی‌ساز مثل پوست‌سر و صورت، گوش‌ها، قفسه‌صدری، پشت، چین‌های زیربغل، کشاله‌ران و ناف‌‌.

علت بروز شوره‌سر در این بیماران، غالبا پرکاری غدد چربی‌ساز پوست تحت‌تاثیر هورمون‌های مردانه (موجود در زنان و مردان) و تجمع بیشتر نوعی مخمر به نام مالاسزیاست که در پوست چرب این افراد تکثیر پیدا می‌کند و به‌عنوان یک عامل محرک در این افراد مستعد به بیماری شوره‌سر عمل می‌کند.

درماتیت سبورئیک یا اگزمای سبورئیک در 2 مرحله از زندگی ظاهر می‌‌شود؛

مرحله‌ اول

از بدو تولد شروع می‌شود و معمولا 6 تا 9 ماه و گاهی بیشتر به طول می‌انجامد که ناشی از انتقال هورمون‌های مردانه از مادر به نوزاد است و به صورت ورقه‌های سفید مایل به زرد و چرب روی‌سر و صورت تظاهر می‌کند و با دفع تدریجی این هورمون‌ها از خون شیرخوار به تدریج بیماری خود به خود برطرف می‌شود.

مرحله دوم

بروز این بیماری در دوران بلوغ است و با ظهور هورمون‌های بلوغ و مردانه به تدریج بیماری برگشت‌ می‌کند، به صورت شوره‌سر، خودش را نشان می‌دهد که معمولا روی یقه پیراهن‌ها و کت‌های مشکی به صورت پوسته‌های خشک و در مواردی، چربی‌های سفید مایل به زرد تظاهر می‌کند.

علاوه بر شوره‌سر، در مواردی، پوسته‌های خشک روی ابروها وکانال گوش و گونه‌ها و گوشه بینی دیده می‌شود که با مختصری قرمزی همراه است.

علت‌های دیگر شوره‌سر، بیماری‌هایی هستند؛ مانند پسوریازیس، درماتومیوزیت، اگزمای آتوپیک، ایکتیوز و کچلی قارچی‌سر که هر کدام‌شان علایمی دارند که بر بالین بیمار می‌توان به آنها مشکوک شد و با آزمایش‌هایی به تشخیص قطعی رسید و با درمان‌های مناسب، آنها را آرام کرد.

شوره‌ها و داروها

برای درمان شوره‌سر و صورت می‌توان از کِرِم‌ها و لوسیون‌های کلوتریمازول و کتوکونازول، مرطوب‌کننده‌ها و کورتون‌های ضعیف و شامپوهای محتوی سلنیوم سولفاید، زینک پریتینیوم و کتوکونازول استفاده کرد.

با استفاده از موارد ذکر شده بالا و پس از آرام‌ شدن شدت شوره، می‌توان درمان را قطع کرد و چون در ایجاد بیماری‌، شرایط تغییر نکرده است (یعنی پرکاری غدد چربی‌ساز وجود دارد و عامل مخمر قارچی هم به عنوان یک مخمر طبیعی روی پوست همه افراد و با تراکم بیشتر روی پوست بیماران مبتلا به اگزمای سبورئیک وجود دارد) با کم‌شدن عامل محرک بیماری و مولد شوره‌سر، شوره کمتر می‌شود؛ چون این مخمر سرعت رشد و تکثیر کندی دارد 2هفته تا چند هفته به طول می‌انجامد که دوباره به شمار قبلی برسد.

در این مرحله است که شوره و خارش‌سر مجددا برقرار خواهد شد بنابراین درمان ضدشوره هر چند هفته به صورت یک دوره باید انجام شود.

شوره سر تا آخر عمر

شوره‌سر با توجه به اینکه علت‌های مسبب بیماری همیشه برقرار هستند، ممکن است تا پایان عمر وجود داشته باشد و درمان هم به صورت دوره‌ای انجام شود.

افرادی که بیماری پارکینسون دارند، با تشدید دوره‌هایی از شوره‌‌سر و صورت مواجه خواهند بود و نیز اشخاص مبتلا به بیماری ایدز، با شوره شدید و مقاوم به درمان‌های رایج مواجه خواهند شد.

شامپوهای ضدشوره

شامپوها، ترکیب‌های مایع تمیزکننده‌ای هستند که به منظور شست‌وشوی چربی‌های غدد چربی‌ساز پوست‌سر و بدن، سلول‌های لایه شاخی جدا شده از پوست‌سر، شوره‌سر و‌‌ آلودگی‌‌های محیطی مانند ذرات گرد و غبار و دوده سوخت‌های فسیلی طراحی شده‌اند.

محتوای تمیزکننده‌ها و شست‌وشوکننده‌ها، عوامل کف‌کننده، حالت‌دهنده‌ها و نرم‌کننده‌ها، ضخیم‌کننده‌های تار مو، عطرها، ترکیب‌های محافظ و در مواردی ویتامین‌ها هستند.

بنابراین بر اساس وضعیت کف‌سر و ساقه موها، شامپوهای متفاوتی عرضه شده است:

1. شامپوهایی برای موهای چرب که به‌شدت چربی‌ها را در خود حل کرده و می‌شویند ومقداری هم نرم‌کننده دارند.

2. شامپوهایی برای موهای خشک که یک تمیزکننده بسیار ملایم هستند و محتوی مقادیر فراوان نرم‌کننده هستند.

3. شامپوهای ضدشوره که برای درمان شوره‌سر طراحی شده و محتوی تراش‌دهنده لایه شاخی وترکیب‌های ضدقارچی، ضدالتهابی وضدتکثیر بخش سطحی پوست هستند.

4. شامپوهای حرفه‌ای که برای شست‌وشوی موها پس از رنگ کردن ساخته شده و مانع متورم شدن تار موها می‌شوند.

5. شامپو بچه که محتوی یک تمیز کننده ضعیف بوده و در صورت واردشدن به چشم، موجب بی‌حسی سطح چشم ‌شده و مانع سوزش‌ و قرمزی ملتحمه می‌شود.

... و اما بعد از شامپو

شامپوها اگر بخواهند چربی پوست‌سر و موها را به طور مناسب بزدایند و برطرف کنند به طور ثانویه موجب زبر و خشک وکدر شدن ساقه موها خواهند شد و بالطبع، شانه کردن و آرایش کردن آن را با مشکل مواجه خواهند کرد.

فر و رنگ کردن دایمی موها موجب صدمه به پوشش ساقه موها خواهد شد که عوارضی مانند خش شدن، شکنندگی و گره خوردن موها را هم در پی خواهد داشت و بنابراین برای مقابله با آسیب‌های ساقه موها و درخشنده کردن آنها کاهش شکنندگی، کاهش سوراخ‌سوراخ شدن ساقه موها، افزایش قدرت و استحکام ساقه موها و ترمیم پروتئین‌های صدمه‌دیده ساقه موها ضروری است که ازحالت‌دهنده‌ها و نرم‌کننده‌ها استفاده کنیم.

نرم‌کننده‌ها، بارهای منفی الکتریکی که در اثر شانه کردن در موها به وجود می‌آید و موجب دور شدن تارموها از هم می‌‌شود را خنثی کرده و به حالت دادن موها کمک می‌کند. همچنین نرم کننده‌ها هیچ‌گاه باعث ریزش موها نمی‌شوند؛ در حالی که عده‌ای به غلط اعتقاد دارند که این ترکیب‌ها موجب ریزش موها می‌شوند.