فواید عطسه کردن

پارس ناز: عطسه كردن از جمله مواردی است كه خرافات زیادی در رابطه با آن وجود دارد تا جایی كه برخی از افراد به محض عطسه كردن، فال حافظ می‌گیرند!

بعضی‌ها پس از یك عطسه از لفظ «صبر آمد» استفاده می‌كنند و بعضاً كار خود را به تعویق می‌اندازند، كفش‌های خود را لنگه‌ به لنگه می‌پوشند یا در كفش‌های خود نمك می‌ریزند!

اما در اینجا باید یادآور شویم كه عطسه اساساً یك مكانیسم دفاعی طبیعی بدن است و نه تنها بد نیست (به جز زمانی كه یك لیوان چای داغ در دست دارید!)، بلكه عطسه کردن فواید زیادی هم برای جلوگیری از ورود اجسام خارجی به راه های تنفسی دارد.

در حقیقت وجود یك جسم خارجی به راه های تنفسی و حركت مژه‌های موجود در مخاط‌ بینی پیامی را به مغز می‌رسانند كه موجب عطسه می‌شود، این عكس‌العمل بیشتر تحت كنترل حس لامسه است تا چشایی.

زمانی كه عطسه روی می‌دهد، قفسه سینه شدیداً منقبض می‌شود، به این ترتیب مقدار زیادی هوا به سرعت از طریق بینی عبور می‌كند و به این ترتیب به پاك كردن مجاری بینی از مواد خارجی كمك می‌كند.

عطسه و نور

مكانیسم ایجاد عطسه، بین همه مردم جهان یكسان نیست، به شكلی كه تنها ۲۵ درصد مردم هنگام نگاه كردن به خورشید یا قرار گرفتن در معرض نور شدید، عطسه می‌كنند كه به «عطسه ناشی از نور» معروف است. دانشمندان در این خصوص نظریات گوناگونی ابراز داشته‌اند.

بر اساس یكی از معمول ترین نظریه‌ها، عصب جمجمه‌ای عامل عطسه، به طریقی با عصب بینایی مرتبط است. زمانی كه عصب بینایی به شدت تحریك و مردمك چشم نسبت به نور عكس‌العمل نشان داد، منقبض می‌شود، این فرآیند بر عصب جمجمه‌ای عطسه اثر گذاشته و سبب عطسه كردن می‌شود.

برخی از محققان معتقدند كه افرادی كه دارای آلرژی هستند، استعداد بیشتری نسبت به عطسه در مقابل نور خورشید دارند. در یك بررسی وقتی آلرژی افراد مذكور درمان گردید،از عطسه كردن آنها هم در مقابل نور كاسته شد.

عطسه و شخصیت

بر اساس مطالعات انجام شده از سوی یك دانشمند آمریكایی، نحوه عطسه كردن می‌تواند نكته‌های زیادی در رابطه با شخصیت افراد بازگو كند.

عطسه کردن مفید است

این آزمایش شامل مطالعه روی صداهای مختلفی است كه مردم به هنگام عطسه كردن از خود تولید می‌كنند. نتایج این مطالعه كه ۵۴۷ داوطلب در آن شركت كردند، نشان می‌دهد شخصیت‌های مختلف به شكل‌های گوناگون عطسه می‌كنند.دكتر پاتی وود كه این پژوهش را انجام داده می‌گوید ۴ نوع عطسه كردن مختلف وجود دارد كه مطابق با شخصیت‌ افراد است.

طبق این بررسی‌ها افرادی كه با صدای بلند عطسه می‌كنند،تمایل دارند كه رهبران و رؤسایی با نفوذ و خوب باشند، آنهایی كه ملایم ‌تر عطسه می‌كنند، عموماً شخصیت آرام ‌تر، وفادار و وابسته‌تری دارند، كسانی كه هنگام عطسه كردن جلوی دهان خود را می‌گیرند بسیار موقر و متعادل هستند و بالاخره آخرین نوع عطسه كه در این پژوهش آمده، مربوط به افرادی است كه سریع عطسه می‌كنند كه این افراد اغلب شخصیت تند و تیزی دارند.

این واقعیت كه سرفه و عطسه باعث گسترش بیماری می‌شوند، حقیقتی انكار ناپذیر است و باید به افراد، به خصوص كودكان آموخت كه در موقع عطسه كردن، با دستمال جلوی دهان و بینی خود را بپوشانند.

عطسه و حساسیت

چنانچه تعداد عطسه در حد متعادل باشد، نیازی به انجام اقدامات پیشگیرانه وجود ندارد و بهتر است بدن را در كاربرد دستگاه دفاعی خود آزاد گذاشت.اما در صورتی كه تعداد زیاد عطسه باعث آزار فرد شود باید با داروهای ضد حساسیت آن را درمان كرد، چرا كه یكی از علایم حاصل از آلرژی، عطسه است.

عطسه‌های پیاپی و پشت ‌سر هم معمولاً نشانه وجود آلرژی است، اما تك عطسه‌ها معمولاً نشان از سرماخوردگی دارد. به علاوه در سرماخوردگی ترشحات بینی زرد رنگ است، در صورتی كه در آلرژی، بی‌رنگ و رقیق است.

رابطه عطسه و سكته مغزی

پژوهشگران آمریكایی اعلام كردند كه افرادی كه دچار سكته مغزی می‌شوند، ممكن است برای مدت كوتاهی توانایی عطسه كردن را از دست بدهند.به گفته محققان مركز عطسه در بصل‌النخاع قرار دارد و پس از سكته مغزی ممكن است نیمی از بصل‌النخاع برای مدتی از كار بیفتد و به همین علت، عمل عطسه كردن نیز انجام نمی‌شود.

در این حالت احساس نیاز به عطسه، در فرد به وجود می‌آید، اما عمل غیر ارادی، عطسه كردن انجام نمی‌شود و همین امر بیمار را رنج می‌دهد. معمولاً این بیماران حداكثر یك سال پس از سكته مغزی توانایی عطسه را دوباره به دست می‌آورند.