قرآن مجید و مسئله پيدايش تدريجي جهان

پارسینه-گروه فرهنگی: قرآن بر پيدايش تدريجي جهان تاكيد مي كند و در آیه 38 سوره ق می فرماید "و لقد خلقنا السموات والارض و ما بينهما في سته ايام"؛ ما آسمان ها و زمين و آنچه را در بين آنهاست در شش روز آفريديم. از اين آيه بدست مي آيد كه تطور و تحول جهان در بستر زمان رخ داده است، منتهي بايد توجه داشت كه هدفمندی جهان كه اينك يك پديده مسلم علمي است فقط در جهان بيني الهي مدنظر قرار گرفته است. براي نمونه خداوند متعال در سوره دخان، آيه 38 مي فرمايد: "و ما خلقنا السموات و الارض و ما بينهما لاعبين"؛ آسمان و زمين و آنچه را در بين آنهاست بازيچه نيافريديم.

به هر شكل جهان متحول و هدفمند در طول زمان پيچيده تر و سازمان يافته تر مي شود تا به منظومه شمسي مي رسد. زمين ما نيز دوره هايي را پشت سر مي گذارد كه هر يك ميليون ها سال طول مي كشد. در ابتدا حالت گازي داشته، سپس حالت مايعي پيدا مي كند به طوري كه مواد آن به راحتي جابه جا مي شود و به همين سبب عناصر سنگين تر به سوي مركز زمين جريان يافته و كم كم سطح زمين در طول هزاران سال، سرد و جامد شده و ضخامت قابل توجهي پيدا مي كند. عمق جامد زمين تا 40 كيلومتر است و زمين هر چه مسن تر مي شود و بر اثر آن حوادث ديگري همراه با پيدايش كوه ها و قاره ها به وجود مي آيد، جو اطراف زمين كم كم شكل مي گيرد.

در اتمسفر زمين اكسيژن آزاد و ازت وجود نداشته، بلكه اكسيژن آزاد محصول فتوسنتز گياهان سبز و خزه ها مي باشد؛ اما در آغاز در اثر تابش اشعه خورشيد در طي ميليون ها سال، اسيد كربنيك به كربن و اكسيژن تجزيه شده، و كربن به صورت ذخاير عظيم ذغالي سرب و نفت در آغوش زمين جاي گرفته و اكسيژن آزاد در جو زمين قرار مي گيرد. آب بر اثر تركيب اكسيژن هاي آزاد با هيدروژن موجود در جو زمين به وجود مي آيد. باران هاي ممتد و سنگين، سال ها زمين را مي شويد و گودال ها را پر كرده و درياها و اقيانوس ها را به وجود مي آورد.

پيدايش حيات بر روي كره زمين در جريان تحول جهان ماده،به تكامل تدريجي زمين و پيدايش آب بر روي زمين منتهي مي شود. به عبارت ديگر حيات، پس از پيدايش آب بر روي كره زمين مطرح مي شود و اين امري است كه كوچك ترين ترديدي از ديدگاه علم درباره آن وجود ندارد. قرآن در آیه 30 سوره انبيا به این امر اشاره مي كند: "وجعلنا من الماء كل شي حي".

آنچه را تا كنون علم كنوني در باره حيات و تحولات آن بيان مي دارد به طور كلي عبارت است از اينكه آب، حلال موادي بود كه قطره هاي باران از هوا به زمين آورده و به درياها بردند. آب ها درجريان خويش سنگ هاي مسير را متلاشي و نمك هاي آن را شسته و به درياها بردند و در آنها مواد مركب كه از جمله مواد كربن و نيتروژن دار نيز بود به وجود آمد، و همين مواد بودند كه مواد خام لازم جهت پيدايش حيات را به وجود آوردند.

البته ممكن است مقداري هيدروكربن و آمونياك اتمسفر اوليه در هوا باقي مانده باشد، ولي جريان هاي طبيعي نيز در ساختن اين دو ماده كمك كردند؛ يعني اتم هيدروژن با نيتروژن تركيب و آمونياك ساخته شد، آمونياك كه افزايش يافت، به وسيله باران ها به درياها انتقال يافت و از طرفي اشعه خورشيد با اشعه ماورا بنفش كه همراه داشت اتم هايي از آن و هيدروكربن و آمونياك جدا كرده و با هم تركيب كرد و اسيد آمينه ساخت.

باز هم باران، آن ها را به درياها برده و درياها پر از مواد آلي شد و كم كم در اين مرحله ملكول هاي پيچيده تري به وجود آمدند. ساده ترين مهره داران، تاريخشان طبق مطالعات زمين شناسي به 450 ميليون سال قبل مي رسد و سپس موجودات ديگري كه از لحاظ تكامل در مراحل بعدي قرار دارند به وجود آمدند. تا بالاخره پستانداران كه از لحاظ تكامل در صدر همه جانوران قرار دارند به وجود مي آيند و در پايان، آخرين موجود بسيار پيچيده و عظيم شگرفي كه به اتفاق همه علماي جهان پيچيده ترين و شگر ف ترين موجود جهان است يعني انسان به وجود مي آيد.

آنچه كه براي ما در اين بحث مهم است اين است كه مثلا از پيدايش اولين مهره داران 450 ميليون سال و بالاخره از پيدايش پستانداران،نزديك به 75 ميليون سال مي گذارد و در مي يابيم كه تكامل موجودات از ماده بي شكل گرفته تا پيچيده ترين موجود به طورتدريجي از ساده به سوي پيچيده بوده است.