زنان سرپرست خانوار زیر آوار گرانی

پارسینه- گروه اجتماعی: خانواده اساس زندگی ایرانی است. دراین جامعه کوچک خانوادگی معمولاً مرد سرپرست خانواده محسوب می‌شود اما تحت شرایطی، چنین مسئولیتی بر عهده زنان قرار می‌گیرد.

واژۀ «زن سرپرست خانوادۀ» از واژه هائیست که دریک دهۀ اخیردر ایران رایج شده است وبر آن دسته از واحد‌های خویشاوندی اتلاق می‌شود که‌گاه مادر و پدری پیر و یا چند فرزند را در بر می‌گیرد.

نان آور این واحد‌ها زنیست که یا شوهرش را از دست داده است، یا طلاق گرفته است و یا شوهرش متواری است و یا از کار افتاده است. این زنان که از معلوماتی کم و فقری شدید در رنجند علاوه بر درآمدی که از طریق کار‌های موسمی و کم دستمزد بدست می‌آورند از کمک دولت یا بنیاد‌های دیگر نیز برخوردارند که بسیار ناکافی به نظر می‌رسد.

چشمان خسته، چهره شکسته و دستان پینه بسته، مشخصه بارز زنان سرپرست خانوار است. زنانی که پیر نیستند اماانگار جوانی و شادابی سالهاست که با آن‌ها وداع کرده است. رنج روزگار را می‌توانی در چهره غمزده‌شان بخوانی. آری این‌ها زنانی هستند که در تولد جوانی، پیر می‌شوند و باید برای خانواده هم پدر باشند و هم مادر. هم نان آور باشند و هم زن زندگی.

بررسی‌ها نشان می‌دهد رشد خانوارهای دارای سرپرست مرد در ‪۱۰‬ سال گذشته ‪ ۳۸‬درصد و خانواده‌های دارای سرپرست زن ‪ ۵۸‬درصد افزایش داشته است.

هرچند حالا این زنان سامانه‌ای دارند که می‌توانند در آن ثبت نام کنند و حضورشان را به دولتی‌ها اعلام کنند، هرچند هر روز که می‌گذرد بر تعداد وعده‌های مسئولان کشور برای jبهتر کردن وضعیت آن‌ها افزوده می‌شود ولی هنوز هم که هنوز این زنان روی دست مسئولان اجتماعی کشور باد کرده‌اند.

طبق سرشماری سال ۸۵، هفده میلیون و ۳۵۳ هزار و ۶۸۶ خانوار در کشور شناسایی شده است که از این تعداد٬ ۱۵ میلیون و ۷۱۱ هزار و ۶۴۲ خانوار داری سرپرست مرد و یک میلیون و ۶۴۱ هزار و ۴۴ خانوار دارای سرپرست زن بو دند.

از آنجايي كه افزايش آسيب‌هايي مانند طلاق همزمان موجب افزايش تعداد زنان سرپرست خانوار هم مي‌شود اين سوال به وجود مي‌آيد كه دولت‌هاي گذشته براي كاهش اين آسيب‌ها و تحت حمايت قرار دادن اين زنان چه تلاش‌هايي انجام داده‌اند؟

به تازگی ، آذر اسماعیلی مشاور امور زنان و خانواده کمیته امداد امام‌خمینی(ره) اعلام كرده، از سال85 تاکنون به طور متوسط هر سال آمار زنان سرپرست خانوار 40درصد افزایش يافته است.
او گفته این رقم نگران‌کننده نشان‌دهنده حرکت به سمت یک بحران اجتماعی در کشور است. منظور او از بحران اجتماعي همه تهديدهاي زيستن در شرايط آسيب‌زاست.

اين زنان در جامعه همواره مورد اتهام هستند و در محل كار با برخی مشکلات مواجه مي‌شوند و در داخل خانواده هم با فرزنداني روبه‌رو هستند كه هر لحظه ممكن است پشت پا به زندگي سخت بزنند و به تنهايي در معرض انواع و اقسام آسيب‌ها قرار بگيرند.

اسماعیلی، همچنين در تشريح وضعيت زنان سرپرست خانوار توضيح داده است: حاشیه‌نشینی و اسکان نا امن از دیگر مشکلات زنان سرپرست خانوار است، ضمن اينكه بهداشت نامناسب روحی و جسمی برای زنان سرپرست خانوار بالای 50 سال نیز ازدیگر مشکلات است.

او تاکید کرده: وضعیت فرزندان زنان سرپرست خانوار بسیار نگران‌کننده است چراکه اگر فرزندان این افراد در معرض آسیب قرار گیرند خود نیز موجب ایجاد مشکل برای جامعه می‌شوند.

گفتنی است، سازمان بهزیستی و کمیته امداد دو نهادی‌اند که به عنوان متولیان اصلی این زنان شناخته می‌شوند؛ مهم‌ترین اقدام بهزیستی در زمینه حمایت از زنان سرپرست خانوار ، مستمری و کمک‌های موردی در زمینه درمان، ازدواج، تحصیل فرزندان ، تهیه کالاهای اساسی ، تامین مسکن ، بهبود تغذیه اعضای خانواده ها و ... است.

میزان این کمک های مالی برای خانواده های یک نفره 25 هزار تومان است و تا میزان 50 هزار تومان برای خانواده های 5 نفره به بالا می‌رسد که با توجه به شرایط حال حاضر نمی تواند دردی رااز این زنان دوا کند.

از سوی دیگرنگاه جنسی به این زنان در جامعه یکی از مشکلات فرهنگی است که برای حل آن باید هم زنان سرپرست خانوار را به حقوقشان آگاه کرد و هم به تدریج نگاه جامعه را تغییر داد.

بی تردید رسیدگی به وضعیت این زنان تدابیر خاصی را می طلبد که تا کنون نه اندیشیدهشده اند و نه اجرایی.