« وبا» مي‌تواند بازگردد

همه به یاد می‌آوریم که دو سال پیش چگونه وبا در کشور شیوع پیدا کرد و جان بسیاری از هموطنان را گرفت. کار تا جایی بالا گرفت که دیگر در هیچ رستورانی سالاد همراه غذا داده نمی شد و هیچ فست فودی حق نداشت گوجه یا کاهو در ساندویچ هایش استفاده کند، خیلی از خانواده‌ها آن سال قید خرید و خوردن سبزی را زدند چون از نحوه ضدعفونی کردن و سالم سازی اش مطمئن نبودند، شیوع وبا در آن سال باعث شد پرده از خیلی اتفاقات برداشته شود و بعضی از مسئولان خواهان ریشه کنی مشکلاتی شدند که از عوامل اصلی شیوع وبا محسوب می‌شدند، یکی از مسائلی که مطرح شد آبیاری سبزیجات و میوه های اطراف شهرهای بزرگ با فاضلاب انسانی بود، شاید اولین مسئولی که خبر از آبیاري 7700 هکتار زمین صیفی و سبزی با فاضلاب خام داد فکر نمی کرد که این خبر به موجی تبدیل شود و تا هفته‌ها اغلب رسانه‌ها درباره اش صحبت کنند و بسیاری از مردم نسبت به تهیه سبزی آنقدر بدبین شوند که تا ماه‌ها سبزی کاران توان فروش محصولات خود را نداشته باشند اما این اتفاق افتاد. حالا با نزدیک شدن اوج گرما و پیدا شدن چند مورد وبا در کشور باز هم اعتراضات به آبیاری محصولات گیاهی با پسماندها بالا گرفته است.

صیفی جات اطراف تهران ناسالم‌اند

دکتر محمد دهقان عضو هیات رئیسه مجلس می‌گوید: «متاسفانه هنوز هم پسماندهای آب شهری که به خارج شهر‌ها منتقل و برای آبیاری و تولید سبزیجات و صیفی جات شامل خیار، گوجه، سیب زمینی و بسیاری دیگر استفاده می‌شود، از جمله مشکلات مهم محصولات کشاورزی است، با وجود اعتراضات صورت گرفته هنوز هم استفاده از پسماندها امری طبیعی است. ما نگران شیوع دوباره بیماری هایی مانند وبا در تابستان هستیم.او ادامه می‌دهد: «بر اساس آزمایش‌های صورت گرفته، صیفی‌جات و محصولات زمینی تولید شده در اطراف شهر‌ها به ویژه تهران به دلیل استفاده از پساب‌های شهری از سلامت برخوردار نیستند و مصرف آنها حتما همراه با ضررهای فراوانی خواهد بود.دکتر دهقان می‌گوید: «سرب و فلزات سنگین موجود در پسماندهای آب شهری موجب به خطر انداختن سلامت انسان و دام می‌شود.این نماینده مجلس با اشاره به اینکه تولید محصولات کشاورزی به این صورت می‌تواند مضرات بسیاری به همراه داشته باشد، می‌گوید: «وزارت جهاد کشاورزی موظف است از تولید این محصولات جلوگیری كرده و کشاورزان را توجیه کند که به جای تولید این‌گونه محصولات در اطراف شهر‌ها درختان مناسب غرس شود که هم مردم و کشاورزان از میوه آن‌ها استفاده کنند و هم در سلامت محیط زیست موثر باشد.

مردم را آگاه کنید

محمد مهدی عجمی کارشناس ارشد کشاورزی در گفت‌وگو با «قانون» می‌گوید: «در بعضی کشورها سبزیجات و حتی میوه‌ها را با پسماندها آبیاری می‌کنند اما این کار را با رعایت استانداردهایی انجام می‌دهند، یعنی اولا به هیچ عنوان این کار با پسماند انسانی انجام نمی شود. واقعا پسماند انسانی به علت بسیاری از عوامل بیماری زایی که دارد برای این کار مناسب نیست، در این کشورها بیشتر از پسماندهای خوراکی خانه‌ها استفاده می‌شود. آن هم قبل از سرازیر شدن به مزارع پاکسازی می‌شوند، مهم‌ترین اتفاقی که این بین می‌افتد سیستماتیک بودن این کار است، یعنی در این کشورها بر خلاف ایران پسماندها به صورت فله برای زمین‌ها ارسال نمی شود بلکه ضابطه و قانون دارد.عجمی می‌گوید: «اگر نظر واقعی من را بخواهید می‌گویم اصلا مردم تهران سبزی تهیه شده در اطراف تهران به ویژه جنوب شهر را استفاده نکنند، حالا شاید بعضی از کارشناسان بگویند باید راه های ضد عفونی را آموزش بدهیم اما این کارها باز هم کافی نیست، آن هم در فصل تابستان که کم آبی به اوج خود می‌رسد و استفاده از فاضلاب شدت می‌گيرد از طرفی گرما باعث می‌شود بیماری‌هایی مانند وبا و اسهال بیشتر از قبل شیوع پیدا کنند. او ادامه می‌دهد: «به نظر من مهم‌ترین عامل سامان نگرفتن این موضوع کتمان مسئولان است، وقتی مسئولان ذی‌ربط اعلام می‌کنند که این موضوع اصلا صحت ندارد راه هرگونه اقدامی بسته می‌شود اما وقتی واقعیت را بپذیرند می‌شود کم کم برای سر‌و‌سامان دادن به این موضوع اقدام کرد.

پای جهاد کشاورزی در میان است

خیلی‌ها مقصر اصلی این اتفاق را نه وزارت بهداشت بلکه جهاد کشاورزی می‌دانند و اعتقاد دارند این وزارتخانه باید بیست سال پیش به این ماجرا فیصله می‌داد. عجمی می‌گوید: «جهاد کشاورزی مسئول مستقیم این مسئله است، بحث آبیاری سبزی‌ها مخصوصا در منطقه جنوب تهران اصلا موضوع جدیدی نیست بلکه بیش از بیست سال است که این معضل وجود دارد حالا بعضی وقت‌ها سر زبان‌ها می‌افتد، مثلا وقتی چند مورد وبا و بیماری عفونی پیدا می‌شود همه دوباره به یاد این موضوع می‌افتند. سازمان جهاد کشاورزی باید با رسیدگی به این معضل بعد از سال‌ها این بحث‌ها را تمام کند در حالی که هنوز هم سياست مسئولان این سازمان کتمان کردن اصل موضوع و یا رد کردن نقش جهاد در این مورد است.رئیس سازمان جهاد کشاورزی تهران هم می‌گوید: «این موضوع ارتباطی به وبا ندارد و کنترل دقیق روی سبزی‌هایی که در بازار عرضه می‌شود، وجود دارد. در همین رابطه ستادی با عضویت فرماندار و نماینده وزارت بهداشت و درمان و سازمان جهاد کشاورزی برای کنترل بیماری وبا و نظارت بر محصولات کشاورزی تشکیل شده که کارش را انجام می‌دهد.او درباره کنترل آبیاری زمین‌های کشاورزی جنوب تهران با فاضلاب شهری می‌گوید: «الان اطلاع جزئی ندارم و باید بپرسم و بررسی کنم.»

نان ما را نبرید

رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی، از جمله کسانی است که آبیاری محصولات گیاهی با فاضلاب را به کلی رد می‌کند و می‌گوید: «آبیاری با فاضلاب برای کشاورزان نسبت به آب ساعتی به صرفه نیست، چون موجب رویش علف‌های هرز و ضایعات می‌شود و باید برای وجین زمین هزینه بیشتری انجام شود، از طرفی اطراف تهران به اندازه کافی آب ساعتی وجود دارد که با آن بتوان سبزیجات را آبیاری کرد.او ادامه می‌دهد: «مگر چند سبزیکار می‌توانند به فاضلاب دسترسی داشته باشند، خب هزینه ای که برای حمل و نقل و خرید چنین آبی می‌شود به اندازه همان هزینه انتقال آب چاه است، به هر حال اصلا عاقلانه نیست که دوباره این حرف‌ها را سر زبان‌ها بیندازیم چون سبزی‌کاران به اندازه کافی ضرر داده‌اند، حتی ضرر و زیان گذشته آنها جبران نشده است.»

منبع: روزنامه قانون