جنجال حضور جك استراو در تهران

خبر کوتاه بود. جک استراو در مصاحبه اي با بي بي سي به آشنایی اش با حسن روحانی اشاره و ضمن تعریف و تمجید از وی، از حضور خود در مراسم تحلیف رئيس جمهور منتخب با هدف بهبود روابط ایران و بریتانیا گفته بود. همين موضوعي شد تا اولين صف بندي هاي سياسي موافق و مخالف پيش از آغاز به كار رسمي دولت شكل بگيرد.

پس از اين مصاحبه،مرتضی بانک، مشاور حسن روحانی، از حضور میهمانانی ویژه در مراسم تحلیف رییس‌جمهوری منتخب خبر داد و یکی از آن‌ها را «جک استراو»، وزیر خارجه سابق انگلیس، معرفی کرد که در روزهای اخیر از آمادگی برای سفر به تهران و دیدار با روحانی سخن گفته بود.

بلافاصله بعد از اين اظهار نظر بود كه تعداد زيادي از نمايندگان فعلي و سابق مجلس شوراي اسلامي، سخنگوي وزارت خارجه، روزنامه ها، وب سايت ها و ... نسبت به اين موضوع واكنش نشان دادند. اين اظهار نظرها طيفي از واكنش ها را در بر مي گرفت كه از عدم اجازه ورود استراو به مجلس، نشان دهنده معذرت خواهي انگلستان تا استقبال از اين موضوع را در برمي گرفت. در ادامه به برخي از اين واكنش ها اشاره شده است:

حیله‌ای برای اعمال سیاست هویج
حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنور با بیان اینکه جک استراو امروز یک فرد بیکار است که انواع خباثت‌ها را در مذاکرات هسته‌ای با کشورمان اعمال کرده است، مي گويد: او از 3 وزیر اروپایی بود که در اجلاس سعدآباد شرکت کرد و گفت که اعتمادسازی کنید و در عین حال خواستار تعطیلی غنی‌سازی کشورمان شد و پذیرش پروتکل الحاقی شاه‌ بیت درخواست آنها از ایران بود.

ذوالنور با یادآوری اینکه استراو به عنوان نماینده انگلیس یکی از پایه‌های اصلی و مؤثر مذاکرات هسته‌ای بود، تصریح کرد: در جمهوری اسلامی به روی هیچ مهمانی بسته نیست اما ما از نفاق کشورهای استکباری گله‌مندیم از این رو آمدن جک استراو هیچ اقدام مثبتی برای تعامل با دولت و ملت ما محسوب نمی‌شود بلکه حیله‌ای برای اعمال سیاست هویج است.

كاش گوشه چشمی ولو نازک نشان مي داديد
صادق زيباكلام در يادداشتي در روزنامه اعتماد درباره سفر وزير خارجه سابق انگليس به ايران مي نويسد:« شاید سخنی به اغراق نرفته باشد اگر بگوییم که ظرف 34 سال گذشته کمتر مقام بلندپایه دستگاه دیپلماسی بریتانیا را بتوان سراغ گرفت که به اندازه جک استراو به ایران و داشتن روابط صمیمانه با ایران اسلامی علاقه‌مند بوده باشد.»

او در ادامه مطلب خود مي نويسد« اگر قرار شود که بهبودی در رابطه میان ایران و بریتانیا به دنبال انتخاب آقای روحانی صورت گیرد و در ادامه بهبودی هم با 1+5 اتفاق بیفتد، یقینا حضور آقای جک ‌استراو با آن پیشینه مثبت و دوستی ایران بسیار مغتنم خواهد بود. انتظار می‌رفت که مسوولان ایرانی لااقل گوشه چشمی ولو نازک به این اظهارات دوستانه و صمیمانه آقای جک ‌استراو نشان می‌دادند. »

مجلس اجازه حضور به او در تحليف را نخواهد داد
جواد کریمی قدوسی نماینده مجلس درباره حضور وزير خارجه سابق انگلستان، امروز در مصاحبه اي گفته بود:« مجلس اجازه نخواهد داد که جک استراو در مراسم تحلیف حسن روحانی شرکت کند چرا که برگزاری این مراسم برعهده مجلس شورای اسلامی است.»
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار داشته بود:« اولین آثار قطع رابطه با انگلیس این بود که انتخابات ریاست جمهوری در سال 92 در کمال آرامش و امنیت برگزار شد چرا که دولت خبیث انگلیس در فتنه 88 فعال بود و قانون کاهش روابط با انگلیس تا سطح کاردار در مجلس با توجه به سوابق و اقدامات دولت انگلیس در قبال کشور ما به تصویب رسید. »

دولت تصميم گيرنده است
علاءالدين بروجردي رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس نيز در اين باره گفته است:« مجلس اصل عدم دخالت انگلیس در امور داخلی ایران و تغییر در سیاست‌های این کشور در مسئله هسته‌ای و تحریم‌ها را با حساسیت و دقت رصد می‌کند اما در نهایت درباره سفر جک استراو به تهران، دولت تصمیم‌گیرنده است. »

انگلیسی‌ها باید عذرخواهی‌ کنند
کاظم جلالی رئیس فراکسیون رهروان ولایت مجلس نيز درباه اين حضور گفت:« انگلیسی‌ها در روابط با جمهوری اسلامی ایران سابقه سیاهی دارند و به‌لحاظ تاریخی از دوران استعمار تاکنون عملکرد ظالمانه انگلیس را نسبت به ملت ایران در برهه‌های مختلف شاهد بوده‌ایم.»

او در ادامه صحبت هاي خود مي گويد:« البته بدون شک همواره نمی‌خواهیم در تاریخ زندگی کنیم، بلکه باید به فردا هم بیندیشیم. اما لازمه این امر آن است که انگلیسی‌ها از رفتار گذشته خود عذرخواهی کنند و در نوع رفتار خود نسبت به ملت ایران تجدید نظر کنند. »

برای عذرخواهی به تهران بیاید
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی در نشست علنی مجلس در تذکر شفاهی خود توضیح داده بود:« اگر جک استراو برای عذرخواهی از ملت و دولت ایران می خواهد به این کشور آید ملت ایران عذرخواهی آنها را می پذیرند، اما اگر با این سفر قصد رفع مشکل روابط بین ایران و انگلستان را دارد باید مشکل را در انگلیس حل کند چون مشکل در ایران نیست بلکه در انگلیس است. »

اگر به معنای پذیرش اشتباهات باشد اشکالی ندارد
نایب رئیس دوم کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، منصور حقيقت پور، با اشاره به اينكه انگلیسی‌ها دارای پیشینیه بدی در ارتباط با جمهوری اسلامی ایران هستند، گفته بود:« اگر آمدن جک استراو با پای خودش به ایران به منزله این است که می‌خواهند بگویند ما در گذشته اشتباه کردیم، اشکالی ندارد. منصور حقیقت‌پور در ادامه مي گويد: وقتی جک استراو با پای خودش بدون دعوت به تهران سفر می‌کند، به معنای آن است که ما را ببخشید، ما خطا کردیم.»

واكنش وزارت خارجه
سیدعباس عراقچی، گفت: «اگر ایشان بتواند این سفر را انجام دهد ما خوشحال خواهیم‌ شد، ملت ایران میهمان‌نواز است و روابط ما با اتحادیه اروپا که شامل کشور انگلیس نیز می‌شود، رفع تنش‌های موجود و اعتمادسازی است.» با این حال سخنگو اعلام‌کرده که هنوز هیچ درخواست رسمی برای این سفر صورت نگرفته است.

اين در حالي است كه امروز سخنگوي وزارت خارجه با بيان اينكه وزارت به صورت عام از مقامات کشورهای مختلف برای شرکت در مراسم تحلیف حجت‌الاسلام روحانی، دعوت کرده است و تمرکز ما برای دعوت، معطوف به کشورهای منطقه است.

اين همه اظهار نظر در حالي است كه مرتضي بانك گفته ديروز گفته بود كه مصاحبه او انعکاس دقیقی از نظرات وي نبوده است. وی با بیان اینکه « من نگفتم که آقای جک استراو برای شرکت در مراسم تحلیف به ایران می‌آیند» ادامه داد «سایت‌های مختلف براساس دیدگاه خودشان به این موضوع پرداخته‌اند، در صورتی که من به این شکل در مورد حضور آقای استراو در ایران صحبتی نکرده بودم.»

اين واكنش ها در حالي است كه امروز خبرگزاري فارس به نقل از يك منبع آگاه اعلام نمود كه «دعوت و پذیرایی از مهمانان مراسم تحلیف روحانی در اختیار وزارت خارجه است » و اينكه « هم اکنون تمام مراحل پذیرایی، دعوت از مهمانان و هماهنگی حضور آنها در اختیار وزارت امورخارجه است که با هماهنگی با دفتر رئیس جمهور منتخب انجام می‌شود و تشریفات نهاد ریاست جمهوری هیچ نقشی در این مسئله ندارد.»

در اين ميان رئيس جمهور منتخب هنوز در اين باره واكنشي نشان نداده است، شايد هم راجع به اين موضوع اصلا سخني نگويند. اما به نظر مي رسد از دوران خوشي اوليه پيروزي در انتخابات و سيل پيامهاي تبريك هر چه بيشتر فاصله مي گيريم واقعيات و تفاوت نگاه ها در مورد مسائل مختلف بيشتر خود را عيان مي كنند. بايد منتظر ماند و ديد كه «شيخ ديپلمات» چگونه با كليدواژه اعتدال سياست هاي خود را به پيش خواهد برد.