استاد عبدالمحمد آیتی به دیار باقی شتافت

عبدالمحمد آیتی در اردیبهشت ۱۳۰۵ هجری شمسی در بروجرد به دنیا آمد. وی در سال 1381 به عنوان چهره ماندگار معرفی شد. استاد آیتی عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود. آیتی صبح امروز در بیمارستان امام حسین(ع) بعد از طی یک دوره بیماری در سن 87 سالگی دعوت حق را لبیک گفت.

استاد عبدالمحمد آیتی متولد سال 1305 در بروجرد و دارای مدرک دانشگاهی کارشناسی علوم معقول و منقول‌ از دانشگاه تهران بود. وی ابتدا در زادگاه خود برای کسب معلومات ابتدایی وارد مکتبخانۀ سنّتی آغاباجی شد، اما پس از چندی والدینش او را به دبستان اعتضاد که قدیمی‌ترین مدرسۀ مدرن در بروجرد به شمار می‌رفت، فرستادند.

استاد آیتی در سال ۱۳۲۰ وارد دبیرستان شد و در سال های پایانی این دوره به تحصیل علوم حوزوی علاقه‌مند گشت و به مدرسۀ علمیۀ نوربخش رفت و چند سالی نیز در آنجا علوم اسلامی را فراگرفت. وی در سال ۱۳۲۵ وارد دانشکدۀ علوم معقول و منقول دانشگاه تهران شد و پس از به پایان بردن این دوره به خدمت وزارت آموزش‌وپرورش درآمد و برای تدریس به بابل رفت. وی بیش از 30 سال در شهرهای مختلف به‌عنوان دبیر به تدریس پرداخت و در کنار تدریس، سردبیری ماهنامۀ آموزش‌ و پرورش را نیز بر عهده داشت. استاد آیتی همچنین در دانشگاه فارابی و دانشگاه دماوند دروس ادبیات فارسی و عربی را تدریس می‌کرد.

استاد عبدالمحمد آیتی از مترجمان بنام و چیره‌دست عربی به فارسی است و ترجمه‌های فارسی قرآن مجید، نهج‌البلاغه و صحیفۀ سجادیه را در طول عمر پربار خود به پایان برد. استاد آیتی از سال 1370 به عضویت پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی درآمد و پس از تشکیل گروه دانشنامۀ تحقیقات ادبی در سال 1371، تا سال 1379 ریاست این گروه و پس از آن ریاست شورای علمی دانشنامۀ تحقیقات ادبی فرهنگستان را نیز بر عهده داشت.

برخی از آثار شادروان استاد عبدالمحمد آیتی عبارت‌اند از: کشتی شکسته (ترجمه‌)؛ تحریر تاریخ وصّاف؛ آمرزش ابوالعلا معری (ترجمه‌)؛ دربارۀ فلسفۀ اسلامی: روش و تطبیق آن؛ گزیده و شرح خمسۀ نظامی؛ تاریخ ابن‌خلدون (العبر)؛ شکوه قصیده؛ تاریخ دولت اسلامی در اندلس؛ قرآن مجید (ترجمۀ فارسی‌)؛ شکوه سعدی در غزل؛ شرح و ترجمۀ معلّقات سبع؛ الغارات در حوادث سال‌های معدود خلافت علی(ع‌)؛ گنجور پنج گنج؛ شرح منظومۀ مانلی و پانزده قطعۀ دیگر؛ بسی رنج بردم، بازنویسی‌شده از فردوسی؛ قصۀ باربد و بیست قصۀ دیگر از شاهنامه؛ معجم‌الأدبا (ترجمه)؛ داوری حیوانات نزد پادشاه پریان (ترجمه‌)؛ گزیدۀ شرح مقامات حمیدی؛ در تمام طول شب، شرح چهار شعر بلند نیما.