چگونه از همسرتان گلایه کنید

اگر در دوران نامزدی یا آغاز زندگی مشترکید، مهم است که بدانید چگونه اختلاف نظرهای ریز و درشتی را که دارید، با نامزدتان در میان بگذارید زیرا ندانستن راه و رسم آن اغلب مواقع باعث می‌شود یک گلایهٔ ساده و کوچک مسبب ناراحتی طرف دیگر و پیش گرفتن رفتاری نامناسب شود که خود باعث ناراحتی بیشتر شما یا حتی خراب شدن ارتباط و کاهش علاقه هر دو طرف شود.

گاهی این اختلاف‌ها ممکن است مربوط به خانواده همسر یا گاهی مربوط به مسائل شخصیتی شما و نامزدتان باشد. در این شرایط، دانستن روش گلایه کردن، شما را وارد مسیری می‌کند که ادامه آن به گفت‌و‌گوی منطقی می‌انجامد؛ در غیر این صورت، باید منتظر جدال‌های ریز و درشت بود.

گلایه کردن خواسته یا ناخواسته در بیشتر موارد سبب موضع گیری فردی که از او گلایه می‌کنیم، می‌شود و به طور معمول، او را به سوی بازداشتن از اصلاح رفتار خود سوق می‌دهد؛ بنابراین، همواره نخستین توصیه ما برای شیوه صحیح گلایه کردن، «گلایه نکردن» و جایگزینی راهکارهای مناسب‌تر به جای آن است.

اگر این اصل را در نظر نگیریم، باید گفت که گلایه کردن صحیح نیز اصول و قواعد خاصی دارد. پیش از پرداختن به اصول یک گلایه با قاعده باید فرد گلایه کننده هدف خود را از این کار بداند.

گلایه کردن زمانی توجیه منطقی دارد که مقصود از آن، دستیابی به الگوهای سالم زیستن باشد.

هدف از گلایه کردن، اصلاح رفتار و بهبود شرایط برای ایجاد یک رابطه منطقی بین افراد است؛ در غیر این صورت، برای نمونه، اگر بین همسران این گلایه‌مندی رخ دهد و هدف از آن به جای آنکه اصلاح رفتار نسبت به یکدیگر باشد، تنبیه، تحقیر و یا اهانت باشد، نه تنها اتفاق مثبتی در آن رابطه نمی‌افتد، بلکه به احتمال فراوان مشکل را حاد‌تر از گذشته نیز خواهد کرد.

شیوه‌های گلایه کردن

اگر گلایه با شیوه‌ای درست و منطقی مطرح شود، در بلندمدت اثر اصلاح شدنی خواهد داشت؛ یعنی حتی اگر فرد گلایه شونده در آن زمان، گلایه‌هایی را که نسبت به او مطرح می‌شود، نپذیرد، ولی در تنهایی به آن فکر می‌کند و به اصلاح رفتار خود می‌اندیشد.

هنگامی که در گلایه کردن از فرد مقابل به او شخصیت می‌دهیم، علاوه بر اینکه رفتار یا عمل اشتباه را به او گوشزد کرده‌ایم، اشتباه او را حاصل بی‌دقتی دانسته‌ایم و تصور جهل را در او ایجاد نکرده‌ایم. در این حالت گلایه شونده نیز خود را در حل مساله و یافتن راهکار صحیح دخیل می‌داند و در اصلاح خود فعال‌تر عمل خواهد کرد.

استفاده از شیوه مناسب برای گلایه کردن، احتمال مقاومت را کمتر و میزان پذیرش را در او بیشتر می‌کند. فردی که می‌خواهد گلایه کند، باید به چند نکته مهم توجه کند.

۱- لحن مناسب: گلایه همواره باید با لحنی آرام و مناسب به منتقل شود تا او را دچار موضع گیری در برابر گوینده نکند.

۲- شیوه بیان: شنونده نباید تصور بدی نسبت به گوینده و گلایه داشته باشد و شیوه بیان مطلب باید به نحوی باشد که او دچار تصور تحقیر و توهین نشود. انتخاب جمله نقش مهمی دارند؛ جمله‌هایی مانند: «صلاح می‌دونی که…» یا «بهتر نیست این کار رو…» حس بهتری را به شنونده می‌دهد و او را از نیت مثبت گوینده مطمئن می‌کند.

۳- دفاع نکردن از خود: بسیاری از افراد گلایه خود را به نحوی با طرف مقابل در میان می‌گذارند که گویا تلاش می‌کنند خود را بر‌تر از او بدانند. وقتی شنونده در هنگام صحبت‌ها و گلایه‌های گوینده پیوسته حس می‌کند که می‌گوید: «من خوبم و تو بدی»، نمی‌تواند ارتباط درستی با آن حرف‌ها برقرار کند. گوینده نباید در کلام خود این نکته را القا کند که بر‌تر از طرف مقابل است؛ بنابراین، نباید از عبارتی مانند: «من همیشه این رفتار رو از تو دیده ام…» یا «تو همیشه این کار رو خراب می‌کنی…» و مانند آن استفاده کرد.

۴- شخصیت دادن: وقتی در گلایه کردن از فرد مقابل به او شخصیت می‌دهیم، علاوه بر اینکه رفتار یا عمل اشتباه را به او گوشزد کرده‌ایم، اشتباه او را حاصل بی‌دقتی دانسته‌ایم و تصور جهل را در او ایجاد نکرده‌ایم. در این حالت گلایه شونده نیز خود را در حل مساله و یافتن راهکار صحیح دخیل می‌داند و در اصلاح خود فعال‌تر عمل خواهد کرد. عبارتی مانند: «من انتظار بیشتری از تو دارم…»، «فکر می‌کنی راه دیگه‌ای وجود نداشت؟!»، «این راه بهتر نبود؟!» و… به شنونده گلایه احساس مطلوب تری می‌دهد.

زمان مناسب کدام است؟

عده‌ای از مردم ترجیح می‌دهند با بروز هر مساله و کامیاب نبودن در رسیدن به هدفی یا مشاهده هر رفتار ناپسندی از سوی فرد مقابل به سرعت موضوع را به او انتقال دهند و از او گلایه کنند؛ اما در مقابل گروه دیگری وجود دارد که تا حد امکان از بروز و مطرح کردن این موضوع‌ها خودداری می‌کند و تنها زمانی لب به گلایه می‌گشاید که حس کند دیگر تحمل این موضوع را ندارند.

برای اینکه بدانیم کدام یک از این دو روش اصولیتر است، باید به یک اصل در علم روان‌شناسی اشاره کنیم که «اصل جلوگیری از ایجاد رفتار» نام دارد. در واقع این اصل بیان می‌کند که باید رفتار نادرست و یا عمل اشتباه در‌‌ همان آغاز به فرد تذکر داده شود و نه پس از تجمع و تکرارهای بلندمدت.

گلایه کردن باید به شکل آرام آرام و تدریجی باشد؛ زیرا در صورت تجمع و بروز ناگهانی، دو ایراد عمده بر آن وارد خواهد بود:

نخست اینکه در صورت تکرار بلندمدت رفتار اشتباه از سوی گلایه شونده، میزان ناکامی در فرد گلایه کننده بیشتر می‌شود و فراوانی این ناکامی‌ها، ناخودآگاه رفتار گلایه کننده را تهاجمی و قدرت بیان مشکل را در گلایه کننده کم می‌کند.

سپس، ایراد بر این شکل از بروز گلایه‌ها این است که در صورت تذکر ندادن به موقع، طی زمان رفتار در گلایه شونده درونی می‌شود و توانایی او برای اصلاح و ایجاد تغییر کاهش می‌یابد.


منبع: آیا می‌دانید