ارزیابی واکنش‌های بین‌المللی به پرتاب ماهواره «فجر» به فضا

به گزارش پارسینه، خبر پرتاب یک ماهواره جدید ساخت ایران به فضا که روز گذشته به طور رسمی اعلام شد، به شدت در عرصه بین المللی مورد توجه قرار گرفت. در این میان، واکنش های نشان داده شده به این خبر، طیفی از اعلام صرف خبر گرفته تا تلاش برای تهدید آمیز جلوه دادن و همچنین تلاش برای انکار اصل موضوع را شامل می شود.

در بخش خبری و تحلیلی، در یک سوی طیف مطبوعات و رسانه های کشورهای منطقه قرار داشتند که عمدتاً به انتشار خبر کوتاهی درباره موضوع و بیان جزئیاتی مختصر درباره آن اکتفا کردند. در حقیقت، آنچه در این رسانه ها بازتاب یافت، بازنشر اخبار رسمی منتشره درباره ماهواره ایران به نقل از منابع خبری ایرانی بود و در کنار آن، جزئیاتی از جمله اینکه این چهارمین ماهواره ایران است که به فضا پرتاب می شود، به عنوان بخش های تکمیل کننده خبر مورد اشاره قرار گرفت.

در سوی دیگر طیف، برخی رسانه های غربی بودند که مطابق رویه معمول خود در قبال دستاوردهای علمی و فناوری ایران، تلاش کردند ضمن ارتباط دادن این موضوع به بحث هسته ای، از این دستاورد فناورانه ایرانی موضوعی تهدیدآمیز بسازند. محور ادعاهای این دسته از رسانه ها این بوده که ایران تلاش دارد تحت پوشش برنامه فضایی خود، اقدام به توسعه موشک هایی کند که قابلیت حمل کلاهک هسته ای را دارا هستند.

همین خط خبری دقیقاً از سوی رسانه ها و مطبوعات اسرائیلی نیز دنبال شد. البته این رسانه ها تلاش کردند ادعاهای خود را به «ناظران بین المللی» نسبت داده و از این طریق آن را موجه جلوه دهند. به عنوان مثال، سایت تندرو «اسرائیل هایوم» نوشت در حالی که مذاکرت هسته ای میان ایران و قدرت های جهانی در جریان است، ایران اقدام به پرتاب ماهواره به فضا کرده و ناظران بین المللی نگرانند برنامه فضایی ایران بتواند به ساخت موشک هایی توسط این کشور که قابلیت حمل کلاهک هسته ای را دارند کمک کند.

اما به جز نحوه پوشش خبری، نوع موضع گیری دولت آمریکا نیز موضوعی است که در موارد این چنین همواره مورد توجه قرار می گیرد. در این زمینه، این بار نیز همچون بسیاری از موارد پیشین، واشنگتن درصدد انکار اصل موضوع برآمد. سیستم نظارت فضایی آمریکا که زیرنظر فرماندهی استراتژیک وزارت دفاع این کشور فعالیت می کند، اعلام کرد حضور ماهواره جدید ایران در فضا را تأیید نمی کند. اقدامی که شاید با هدف خرید زمان بیشتر برای به جمع بندی رسیدن مقامات آمریکایی بر سر یک واکنش مشخص در قبال این موضوع انجام گرفته باشد.

گفتنی است ماهواره فجر ماهواره ای با طراحی کاملاً حرفه ای و برآمده از ماهواره امید است. ماهواره امید نزدیک به 90 روز(سه ماه) در فضا بود و حدود 1200 مرتبه در مدار زمین چرخش نمود. ماهواره ملی امید به عنوان اولین ماهواره بومی و با توجه به مأموریت تعریف شده برای آن بخشی از فناوری های کلیدی یک ماهواره عملیاتی را در بر داشت.

این فناوری ها که برای اولین بار در کشور به صورت بومی به کار گرفته شده بود شامل مواردی چون تولید تجهیزات الکترونیک ماهواره، تولید فرستنده و گیرنده فضایی، فناوری شبیه سازی پرواز ماهواره، مهندسی سامانه فضایی بصورت کاملاً بومی، اثبات وجود ماهواره در مدار، تعیین دوره تناوب و زمان طلوع ماهواره با دقت بالا، ارتباط از راه دور(تله متری)، فرمان از دور(تله کامند)ماهواره بودند.

ماهواره ملی امید یک ماهواره علمی تحقیقاتی و پژوهشی و مخابراتی بود که مأموریت آن بصورت تعیین مشخصات مداری ماهواره پس از جدایی از ماهواره بر، برقراری ارتباط دو سویه ماهواره و ایستگاه زمینی به منظور ذخیره و ارسال داده های تله متری و تله کامند، ارسال فرمان از ایستگاه زمینی به ماهواره و برخی موارد دیگر تعریف شده بود.

با کسب تجارب بسیار ارزشمند از ماهواره امید و شکستن مرزهای بسیار در آن، در گام بعدی ماهواره ای با ویژگی های جدید در کنار ارتقاء قابلیت های ماهواره امید مد نظر بود. حاصل این روند، ماهواره فجر است که همه ویژگی های یک ماهواره حرفه ای را دارد.

اصلی ترین تفاوت ها و بهبودهای فجر نسبت به امید، بهره مندی از سلول های خورشیدی برای شارژ باتری و تولید توان، قرار گیری در مدارهای بالاتر، طول عمر بسیار بیشتر، همراه داشتن محموله تصویربرداری و توانایی افزایش ارتفاع نسبت به زمین از طریق انتقال مداری است.

روی بدنه ماهواره فجر سلول های خورشیدی به کار رفته است که با تأمین توان از نور خورشید و شارژ باتری های نقش مؤثری در افزایش عمر کاری آن به یکسال و نیم داشته است. این ماهواره دارای سامانه جی پی اس است، این سامانه موقعیت ماهواره را هر لحظه در فضا مشخص می کند و این موقعیت یابی می تواند کاربردهای مختلف علمی و عملیاتی داشته باشد. این ماهواره همچنین قابلیت مانورمداری و تصویربرداری را نیز دارد.

تابناک